Κάποιες από τις πιο συναρπαστικές ιστορίες του ελληνικού κρασιού ξεκινούν με μια ανακάλυψη: μια παλιά ποικιλία που επέζησε σιωπηλά, ξεχασμένη σε έναν οικογενειακό αμπελώνα ή αναμεμειγμένη με άλλες. Για χρόνια αγνοήθηκαν ως «λίγο παραγωγικές» ή «όχι εμπορικές». Δεν είναι πιο εύκολες σήμερα· απαιτούν επιμονή, φροντίδα και πίστη. Πίσω τους υπάρχουν αυτοί που αποφάσισαν να σώσουν ό,τι φαινόταν χαμένο: αμπελουργοί και οινοποιοί που ψάχνουν, φυτεύουν ξανά, ταυτοποιούν. Το παλιό ίσως έχει μέλλον – και ίσως κρύβει απαντήσεις για τις προκλήσεις του αύριο, όπως η κλιματική αλλαγή. Δοκιμάσαμε 20 κρασιά από σπάνιες ποικιλίες που κάποιοι παλεύουν να αναβιώσουν ή, έστω, να μην αφήσουν να σβήσουν.
Λευκά
Μυγδάλι 2024, Natura Est Deus, Εδανός Οινοποιητική
Η σπάνια ποικιλία Μυγδάλι –που λέγεται ότι πήρε το όνομά της από τη ρώγα που θυμίζει αμύγδαλο– αναβιώνει μέσα από την προσπάθεια του Οινοποιείου Εδανός στην ορεινή Αιγιάλεια. Κλήματα υπήρχαν σε ένα παλιό αμπέλι μαζί με Λαγόρθι, μία ακόμα γηγενή ποικιλία. Φέτος έδωσαν για πρώτη φορά ένα κρασί που υπόσχεται μέλλον. Το Μυγδάλι 2024 είναι εξελιγμένο, με αρώματα που θυμίζουν ώριμο πεπόνι και ξηρούς καρπούς. Η οινοποίηση έγινε χωρίς παρεμβάσεις. Έχει προσωπικότητα και μια ήπια ένταση που το κάνει ιδανικό για το τραπέζι. Η ομελέτα με σπαράγγια ή κολοκύθι τού ταιριάζει απόλυτα. 23€
Αγριπιώτης 2024, Orange Natur-e, Οινοποιείο Τετράμυθος
Στην ορεινή Αιγιάλεια, στα παλιά μεικτά αμπέλια των αδελφών Σπανού του Τετράμυθου –αυτά που σήμερα αποκαλούμε field blend– υπήρχαν και φυτά του σπάνιου λευκού Αγριπιώτη. Για αρκετά χρόνια έκαναν μικροοινοποιήσεις με μόλις 200 φιάλες τη φορά, ώσπου αποφάσισαν να αναβιώσουν την ποικιλία κι έτσι φύτεψαν νέο αμπέλι με υλικό από τα παλιά κλήματα. Το όνομά της προέρχεται από το άγριο απίδι (άγριο αχλάδι) – αγραπίδι/αγριπιώτης. Η οινοποίηση έγινε με skin contact και ήπιες παρεμβάσεις. Στους επόμενους τρύγους θα δοκιμαστεί και η κλασική λευκή οινοποίηση. Στο ποτήρι, γλυκά αρώματα ροδάκινου και κυδωνιού. Γευστικά όμως αλλάζει πρόσωπο, με φυτικότητα που θυμίζει πράσινη πιπεριά, δροσερή οξύτητα, χαμηλό αλκοόλ, αλλά γεμάτο χαρακτήρα με τανική υφή και διάρκεια. Ένα σπάνιο κρασί που ταιριάζει με εξωτικά πιάτα, όπως κοτόπουλο tikka masala. 20€
Σανταμεριάνα 2024, Οινοποιείο Sant’Οr
Στο χωριό Σανταμέρι της Αχαΐας, το οινοποιείο Sant’Οr καλλιεργεί βιοδυναμικά και προσπαθεί να δώσει υπόσταση στην ξεχασμένη ποικιλία Σανταμεριάνα –οι ντόπιοι την αποκαλούν και Ασπρούδα Πατρών–, ενώ υπάρχουν ελάχιστα αμπέλια με αυτήν. Το 2007 έδωσε τον πρώτο της τρύγο. Σήμερα το οινοποιείο παράγει δύο εκφράσεις, μία λευκή και μία orange (skin contact). Εμείς δοκιμάσαμε την πρώτη, ένα κρασί χωρίς παρεμβάσεις, φτιαγμένο με σκοπό να αφήσει την ποικιλία και το terroir να μιλήσουν. Σε κερδίζει με τα αρώματα βερίκοκου και εσπεριδοειδών και την ορυκτότητα. Η γεύση του είναι ζωηρή, με ωραίο όγκο, ισορροπία και διάρκεια. Απολαύστε το με μανιταρόπιτα ή λεμονάτο ψάρι στον φούρνο. 16€
Σανταμεριάνα 2024, Κτήμα Μαυρόγιαννη
Όταν έψαξα τη λέξη «Σανταμεριάνα», η οθόνη γέμισε με βίντεο από τραγούδια με τη Γωγώ Τσαμπά, τη Φιλιώ Πυργάκη και τη Γιώτα Γρίβα – πρώτη φορά την άκουγα. Το ομώνυμο τραγούδι φαίνεται να είναι πιο γνωστό από τη λευκή ποικιλία. Το δεύτερο οινοποιείο της περιοχής που κυκλοφορεί μια μονοποικιλιακή της έκφραση είναι του Μαυρόγιαννη, στο δυτικό άκρο της Αχαΐας. Εδώ ασχολούνται με τη Σανταμεριάνα τα τελευταία οκτώ χρόνια, και το 2024 είναι η πρώτη χρονιά επίσημης κυκλοφορίας. Οινοποιούν με σαφές στιλ και πρόθεση να αναδειχθεί η καθαρή γραμμή της. Το κρασί έχει αρώματα φρούτου και φυτικότητας και απλή, καθαρή γεύση. Είναι ιδανικό για ένα τραπέζι με φίλους, όταν θέλετε να τους σερβίρετε κάτι «ψαγμένο» που δεν θα ξέρουν, αλλά θα το βρουν αμέσως φιλικό. Συνδυάστε το με πιάτα λαχανικών ή θαλασσινών.
Πετρουλιανός 2023, Οινοποιείο Βατίστας
Είναι μια σπάνια λευκή ποικιλία της Λακωνίας, και αυτή είναι η μοναδική μονοποικιλιακή εμφιάλωσή της. Τα ιδιόκτητα αμπέλια φυτεύτηκαν το 1986 από τον Γιάννη Βατίστα, που πίστεψε στη δυναμική της. Σήμερα, η κόρη του Μαρία συνεχίζει με συνέπεια και σεβασμό, διατηρώντας τον παλαιό, πια, αμπελώνα ζωντανό. Το κρασί έχει όμορφα, εκφραστικά αρώματα ροδοπέταλων, εσπεριδοειδών και μια απαλή βοτανικότητα. Στο στόμα είναι καλοφτιαγμένο, με ισορροπία, μέτριο όγκο και δομή. Στο άρωμα θυμίζει Μοσχοφίλερο και στη γεύση Κυδωνίτσα. Πίνεται πολύ ευχάριστα μόνο του, αλλά και με σαλάτα και λευκά τυριά. 13€
Σκιαδόπουλο 2024, Αμπελώνες Αντωνόπουλου
Μια λευκή ποικιλία του Ιονίου που συναντάμε κυρίως στη Ζάκυνθο, παραδοσιακά ως μέρος του χαρμανιού της Βερντέας. Στην Ηλεία και την Αχαΐα απαντάται και με το όνομα Ζαχάρω. Οι μονοποικιλιακές εκφράσεις της είναι σχεδόν ανύπαρκτες, γι’ αυτό και το Σκιαδόπουλο 2024 από τους Αμπελώνες Αντωνόπουλου είναι μια ενδιαφέρουσα πρόταση που φανερώνει τις δυνατότητες της ποικιλίας. Το φρούτο έρχεται από παλαιό αμπέλι διαμορφωμένο σε κύπελλο στη Ζάκυνθο, όμως το οινοποιείο την έχει φυτέψει και στα ορεινά της Αχαΐας. Στη μύτη φέρνει στον νου τη Βερντέα, αλλά με περισσότερη καθαρότητα και ένταση. Αρώματα φρεσκοκομμένων βοτάνων, νότες δυόσμου και μια ελαφριά καπνιστή ορυκτότητα που του δίνει βάθος. Στο στόμα έχει φρεσκάδα, ζωηρή οξύτητα και πολυπλοκότητα, που δείχνει ότι η ποικιλία μπορεί να σταθεί πολύ καλά και μόνη της. Ταιριάζει με γλώσσα λεμονάτη ή άλλα λευκά ψάρια με σάλτσες μυρωδικών. Οι φιάλες είναι λίγες· φροντίστε! 20€
Μακρυποδιά 2022, The Contessa, Κτήμα Γράμψα
Η Μακρυποδιά είναι μια σπάνια λευκή ζακυνθινή ποικιλία. Το όνομά της προέρχεται από το μακρύ και λεπτό τσαμπί της. Σήμερα καλλιεργούνται λιγότερα από είκοσι στρέμματα στο νησί, ενώ πριν από 20 χρόνια υπήρχαν μόλις λίγα διάσπαρτα φυτά. Το Κτήμα Γράμψα, γνωστό για την προσπάθειά του να αναδεικνύει τοπικές ποικιλίες, δίνει μια διαφορετική έκφρασή της, ακολουθώντας οξειδωτική οινοποίηση. Έτσι, έχουμε ένα κρασί που βασίζεται στη δομή και στο παραδοσιακό στιλ. Το χρώμα είναι βαθύ, σχεδόν κεχριμπαρένιο. Το άρωμα κινείται σε βαλσαμικές και οξειδωτικές νότες, όπως λιβάνι, κερί μέλισσας, ώριμο φρούτο, μέλι και ξηρούς καρπούς. Στο στόμα η έντονη οξύτητα δίνει λίγη φρεσκάδα, ενώ οι τανίνες προσθέτουν βάθος. Ένα κρασί για τους φαν των παραδοσιακών τεχνικών και των οξειδωτικών στιλ. Δοκιμάστε το με ένα πιάτο Cacio e Pepe και παρέα που δεν φοβάται να βγει από τα συνηθισμένα. 14€
Μελισσάκι Γεροδέτης 2024, Οινοποιείο Λυραράκης
Τα αδέρφια Λυραράκη ανακάλυψαν παλιά κλήματα από Μελισσάκι στον Φουρφουρά Ρεθύμνου και αναμεμειγμένα με άλλες τοπικές ποικιλίες. Πήραν υλικό και το 2010 φύτεψαν ιδιόκτητο αμπελώνα στο Αλάγνι, δίνοντας νέα ζωή σε αυτή τη σχεδόν ξεχασμένη κρητική ποικιλία. Η ρώγα της είναι στρογγυλή, με παρουσία τανινών, γεγονός που οδήγησε σε μια skin contact οινοποίηση. Ήπια αρώματα κυδωνιού, κίτρου, φλούδας εσπεριδοειδών και μια νότα λουλουδιού. Δεν έχει ιδιαίτερη γευστική ένταση, αλλά η δομή θυμίζει κόκκινο κρασί, με διακριτική τανικότητα και αίσθηση ξύσματος εσπεριδοειδών. Περισσότερο από ένα κρασί, το Μελισσάκι έχει νόημα ως μια πράξη διάσωσης και ανάδειξης του πλούτου του κρητικού αμπελώνα. 24€
Ταχτάς 2024, Οινοποιείο Δουλουφάκη
Η Κρήτη δεν σταματά να εκπλήσσει με τον πλούτο των ποικιλιών της. Ο Ταχτάς είναι μία από αυτές τις «νέες» παλιές, που φαίνεται να έχουν πολύ δρόμο μπροστά τους. Καλλιεργείται στο νησί από τον 16ο αιώνα, ίσως και νωρίτερα. Ο Νίκος Δουλουφάκης, που έχει συνδεθεί με την ανάδειξη κρητικών ποικιλιών, όπως το Βιδιανό και το Λιάτικο, έχει καταπιαστεί και με τον Ταχτά, με το πρώτο του κρασί να κυκλοφορεί το 2021. Αυτό του 2024 βγάζει αρώματα βοτάνων, όπως ρίγανη, μάραθο και κέδρο, και μια διακριτική ανθικότητα που θυμίζει νυχτολούλουδο. Η βοτανικότητά του το φέρνει κοντά σε πιάτα όπως η μαραθόπιτα ή μια τυρόπιτα με μυρωδικά. 11,50€
Ταχτάς 2021, Οινοποιείο Αλεξάκης
Η οικογένεια Αλεξάκη ανακάλυψε ένα παλιό αμπελοτόπι με Ταχτά στα ορεινά του Ηρακλείου, σε υψόμετρο 600 μ., και το 2015 φύτεψε την ποικιλία στον ιδιόκτητο αμπελώνα στον Άγιο Θωμά, πρωτοστατώντας στην αναβίωσή της. Το πρώτο κρασί ήρθε το 2017. Με διαφορετικό στιλ οινοποίησης, το συγκεκριμένο ωριμάζει σε δρύινα βαρέλια, δίνοντας μια πιο παραδοσιακή εκδοχή με ώριμο χαρακτήρα, που φέρνει στον νου τον Μαρουβά, παρόλο που πρόκειται για λευκή ποικιλία. Αρώματα μελιού, ώριμου μήλου και οξειδωτικές νότες θυμίζουν παλαιωμένα αποστάγματα, σαν τα calvados, χωρίς να είναι calvados. Το άρωμα υπόσχεται γλυκύτητα, αλλά η γεύση παραμένει ξηρή. Δεν είναι κρασί για όλους, αλλά για ουρανίσκους που εκτιμούν την ωριμότητα. Συνοδεύστε το με ριζότο με μανιτάρια και ξηρούς καρπούς ή πιάτα γήινα, βλέποντας μια ταινία εποχής. 26€
Ροζακί 2023, Κτήμα Τσικρικώνη
Το Ροζακί είναι αυτόχθονη ποικιλία της Καβάλας. Τα τελευταία δέκα χρόνια έχουν φυτευτεί πάνω από 100 στρέμματα από συνεργαζόμενους αμπελουργούς. Το συγκεκριμένο κρασί παράγεται από ένα αυτόρριζο αμπέλι, φυτεμένο μεταξύ 1960 και 1963. Πρώτη χρονιά εμφιαλώθηκε από το Οινοποιείο Τσικρικώνη το 2015. Το οινοποιείο, προκειμένου να εξαντλήσει τις δυνατότητες της ποικιλίας, παράγει και μια εκδοχή που ωριμάζει σε δρυ αλλά και ένα orange. Το επόμενο βήμα είναι η παραγωγή ενός από τα νέα αμπέλια. Δοκιμάσαμε την κλασική οινοποίηση, με συγκρατημένο άρωμα που παραπέμπει σε λευκόσαρκα φρούτα αλλά και ανθικές και γήινες νότες, ενώ η γεύση του είναι ιδιαίτερα νόστιμη, με αρκετή λιπαρότητα. Απολαύστε το με κολοκυθοανθούς αλλά και με ένα ριζότο λαχανικών ή θαλασσινών. 13€
Ροζέ
Πετροκόριθο Ροζέ, Grammy 2024, Grammenos Winery
Ο παππούς Παναγιώτης Γραμμένος φύτεψε τα πρώτα αμπέλια της οικογένειας στην Κέρκυρα, το 1980. Σήμερα, ο οινολόγος εγγονός του με το ίδιο όνομα, με πίστη στην οικογενειακή κληρονομιά, προσπαθεί να δώσει νέα πνοή σε αυτές τις ξεχασμένες ρίζες, φυτεύοντας νέες. Ανάμεσά τους και το Πετροκόριθο –αγαπά τα πετρώδη εδάφη–, μια σπάνια ερυθρή ποικιλία που πιθανότατα ήρθε από την Πελοπόννησο. Εξαιτίας της χαμηλής περιεκτικότητάς της σε ανθοκυάνες –που δίνουν το χρώμα– δύσκολα στέκεται μόνο του ως ερυθρό κρασί. Έτσι, βρίσκει καλύτερη έκφραση σε ροζέ εκδοχή, όπως είναι το Grammy. Το άρωμά του είναι πολύ ευχάριστο και θυμίζει μοσχάτο με γαρδένια, τριαντάφυλλο και ώριμα φρούτα, όπως το καρπούζι και η φράουλα. Στο στόμα έχει ήπια δομή, με σχετικά χαμηλή οξύτητα. Αν δεν σας αρέσουν οι υψηλές οξύτητες στα κρασιά, σταθείτε εδώ. Απολαύστε το δροσερό, σαν απεριτίφ ή δίπλα σε φρέσκα φρούτα. 13,50€
Rose d’ Aidani, 2024, Κτήμα Μωραΐτη
Το Αηδάνι Μαύρο είναι μια σπάνια ποικιλία του παριανού αμπελώνα, που συνυπήρχε με τη Μανδηλαριά σε παλιούς, μεικτούς αμπελώνες στα ορεινά του νησιού. Ήταν πάντα λίγα τα Αηδάνια, μέχρι που το Κτήμα Μωραΐτη είδε σε αυτά μια άλλη ποιότητα και πριν από 20 χρόνια φύτεψε έναν βιολογικό αμπελώνα αποκλειστικά με Αηδάνι Μαύρο, δίνοντάς του τον χώρο να σταθεί μόνο του. Τα χαρακτηριστικά της ποικιλίας οδήγησαν σε ροζέ οινοποίηση. Το Rose d’ Aidani διακρίνεται για το ζουμερό κόκκινο φρούτο, την ανθικότητα, τις εξωτικές νότες και τη φρεσκάδα. Η γεύση του είναι απλή, χωρίς εντάσεις. Δεν κυνηγά την πολυπλοκότητα και δεν τη χρειάζεται. Η σπανιότητα αρκεί. Ιδανικό για πίτσα μαργαρίτα, για κουβέντες χωρίς βαρύτητα και για ένα ωραίο ηλιοβασίλεμα. 13€
Ερυθρά
Φρούριο Βραδυανό 2024, Φοίβος Παπαστρατής
Το Βραδυανό είναι μια σπάνια ερυθρή ποικιλία της Βόρειας Εύβοιας. Πρωτοσυστήθηκε στο κοινό μέσα από τα κρασιά του Οινοποιείου Βρυνιώτη, στα Γιάλτρα, που είχε καθοριστικό ρόλο στην αναγνώρισή της. Τώρα, ένας άλλος οινοποιός από την Εύβοια, ο νεαρός Φοίβος Παπαστρατής, παίρνει τη σκυτάλη. Αξιοποίησε σταφύλια από ένα βιολογικά καλλιεργημένο αμπέλι στην Ιστιαία και δημιούργησε μια φρέσκια και άμεση ερυθρή έκφραση χωρίς βαρέλι, σε limited σοδειά – μόλις 700 φιάλες. Την ετικέτα κοσμεί μια ζωγραφιά του από το νηπιαγωγείο, που η μάνα-κουκουβάγια είχε φροντίσει να φυλάξει! Στη μύτη κυριαρχούν τα κόκκινα φρούτα, με νότες ευκαλύπτου και βοτάνων, όπως το θυμάρι. Στο στόμα είναι πιο ολοκληρωμένο απ’ όσο περιμένεις από ένα κρασί του 2024. Καθαρό κόκκινο φρούτο, απαλές τανίνες και δροσερή, γήινη αίσθηση. Δροσίστε το ελαφρώς και απολαύστε το σε μια στιγμή που θα θέλατε να κρατήσετε για λίγο παραπάνω. Από φαγητό, κάτι απλό και αγαπημένο: μακαρόνια με κιμά. 22€
Κοριτσάνος 2024, Αμπελώνες Δημακόπουλου
Ο Κοριτσάνος είναι μια σπάνια ερυθρή ποικιλία που καλλιεργούνταν παραδοσιακά στις περιοχές της Νότιας Αιτωλοακαρνανίας και της Βόρειας Πελοποννήσου. Ο Γιώργος Δημακόπουλος την αναβίωσε, φυτεύοντας νέα κλήματα το 2013 στο Βασιλικό Αχαΐας, και τώρα διαθέτει τη μοναδική εμφιάλωση του Μαύρου Κοριτσάνου στην αγορά. Η καλλιέργεια είναι βιολογική και η προσέγγιση χωρίς πολλές παρεμβάσεις. Το κρασί έχει απαλό κόκκινο χρώμα, αρώματα λουλουδιών, όπως νυχτολούλουδο, αλλά και κάποιες αναγωγικές νότες. Στο στόμα η υφή είναι λίγο στεγνή, με ορυκτή αίσθηση και φρούτο που θυμίζει ώριμο ρόδι. Δεν είναι κρασί με κλασική δομή ή ευκολία. Δώστε του χρόνο και αέρα. Ανοίξτε το νωρίτερα, δροσίστε το ελαφρώς και αφήστε το να σας διηγηθεί την ιστορία του. Αν αναζητάτε κάτι απόλυτα καθαρό, μάλλον δεν είναι για εσάς. Αν όμως αγαπάτε τα κρασιά που ξεφεύγουν από τα καθιερωμένα, ίσως σας κερδίσει. 17€
Καράπαπας 2022, Κτήμα Αποστολίδη
Η ερυθρή ποικιλία Καράπαπας είναι από τις σπάνιες, σχεδόν ξεχασμένες, του Βορρά. Ο παππούς του Ευθύμη Αποστολίδη είχε φυτέψει λίγα κλήματα στην Καβάλα και ο ίδιος αποφάσισε να τους δώσει νέα πνοή, δημιουργώντας έναν σύγχρονο βιοδυναμικό αμπελώνα στο Παλαιοχώρι, το 2017. Δείχνει ότι είναι μια προσπάθεια που αξίζει να την παρακολουθήσουμε. Το κρασί έχει ενδιαφέρον αρωματικό προφίλ με κόκκινα φρούτα, δάφνη και φυτικότητα, που θυμίζουν δροσερές ευρωπαϊκές ερυθρές ποικιλίες, σαν το Pinot Noir. Στη γεύση η οξύτητα είναι ζωηρή και το φρούτο τραγανό, ενώ οι τανίνες έχουν ακόμα περιθώριο να ενσωματωθούν πιο αρμονικά. Θα συνοδεύσει ιδανικά ντομάτες γεμιστές με κιμά. 16€
Μαυροθήρικο, Οινοποιείο Σκευοφύλαξ
Το Μαυροθήρικο είναι μια ερυθρή ποικιλία του Αιγαίου που συναντάμε σε διάσπαρτες νησιωτικές περιοχές. Στην Κω, και συγκεκριμένα στο ηφαιστειογενές έδαφος της περιοχής Κεφαλός, αποκτά έναν πολύ ώριμο χαρακτήρα. Το κρασί του Οινοποιείου Σκευοφύλαξ είναι μια χαρακτηριστική και τολμηρή έκφρασή της. Με 14,5% αλκοόλ και προφίλ που περιλαμβάνει σταφίδα, μπέικον, πολύ ώριμο φρούτο και αίσθηση σχεδόν λιωμένης συμπύκνωσης, απευθύνεται σε όσους αγαπούν την ωριμότητα και τα πιο παραδοσιακά στιλ. Το οινοποιείο δείχνει να παλεύει με τον ήλιο και το ζεστό κλίμα προσθέτει όγκο και δύναμη. Σε μια εποχή που η κλιματική αλλαγή δεν είναι σύμμαχος, τέτοιες ποικιλίες δείχνουν να δυσκολεύονται. Η επιμονή ωστόσο του παραγωγού να την κρατήσει ζωντανή αξίζει τον σεβασμό. Το κρασί σερβίρεται ελαφρώς δροσερό με συνοδεία κρέας μαγειρεμένο με σύκα ή δαμάσκηνα, αλλά και κεμπάπ με γιαούρτι και δυόσμο.
Κοσμάς, Δωρικός Οίνος, 2020, Μπαλατσούρα
Ο Κοσμάς –ή Κοσμαδιά– είναι μια άγνωστη ποικιλία της ορεινής Φωκίδας, που συναντάται μόνο στις πλαγιές των Βαρδουσίων. Από παλιά αποτελούσε την κύρια ερυθρή της περιοχής, που χρησιμοποιούσαν οι ντόπιοι για να φτιάξουν το δικό τους κρασί. Σώθηκε χάρη στην επιμονή του βιοκαλλιεργητή Γιώργου Μπαλατσούρα. Στον Δωρικό εφαρμόζεται φυσική οινοποίηση, ενώ για το φιλτράρισμα χρησιμοποιείται μια ασυνήθιστη τεχνική: το κρασί περνά από φυσικό φίλτρο από πευκοβελόνες, κάτι που του προσδίδει ρητινώδες, ιδιαίτερο άρωμα και εν μέρει καλύπτει την ποικιλιακή έκφρασή του. Στη μύτη διακρίνονται νότες γαρίφαλου, ώριμου κόκκινου φρούτου και μια γήινη αίσθηση. Δεν ακολουθεί τη συμβατική έννοια της καθαρότητας, αλλά αυτό είναι μέρος της ταυτότητάς του. Ανοίξτε το νωρίτερα και δώστε του χρόνο στο ποτήρι. Αν αγαπάτε τα μη συνηθισμένα κρασιά, θα το βρείτε ενδιαφέρον. Το γήινο στοιχείο του θα ταιριάξει με γίγαντες στον φούρνο ή ρεβιθάδα. 24€
Αχέρων Κολλινιάτικο 2022, Οινοποιία Μαρκόγιαννη
Το Κολλινιάτικο ή Κολινιάτης, όπως το αποκαλούν οι αμπελουργοί της Ηλείας, είναι μια αυτόχθονη ερυθρή ποικιλία που απαντάται κυρίως σε παλιούς, πολυποικιλιακούς αμπελώνες, διαμορφωμένους σε κύπελλο, στην ημιορεινή ζώνη του Δήμου Ανδρίτσαινας-Κρεστένων. Το οινοποιείο Μαρκόγιαννη ήταν το πρώτο που το 2019 παρουσίασε μονοποικιλιακή έκφραση από ταυτοποιημένα φυτά, δουλεύοντας με συνέπεια για την αναβίωσή της. Αρωματικά κυριαρχούν ώριμα φρούτα, όπως το δαμάσκηνο, μαζί με νότες δέρματος, ξύλου και γλυκών μπαχαρικών – κανέλα και γαρίφαλο. Το αλκοόλ είναι σχετικά υψηλό, με τανίνες που δίνουν δομή και ζεστό τελείωμα. Για όσους αγαπούν τα πιο στιβαρά ερυθρά, το προφίλ του ίσως θυμίσει Pinotage. Του ταιριάζουν έντονες γεύσεις, όπως προβατίνα ψητή, φρυγαδέλι ή αρνάκι κοκκινιστό με χοντρό μακαρόνι. 16€
The Unique Mavrostyfo 2022, Κτήμα Παπαργυρίου
Το Μαυρόστυφο Άργους είναι μια σπάνια ποικιλία που συναντάται σποραδικά ανάμεσα σε Νεμέα και Άργος. Ανήκει στην ευρύτερη ομάδα των Μαυρουδιών και σπανίως βρίσκει έκφραση ως μονοποικιλιακό κρασί, λόγω της τανικότητάς του. Το Κτήμα Παπαργυρίου επιλέγει να την παρουσιάσει σε μια ξηρή, πληθωρική εκδοχή, με έμφαση στην ένταση και την ωριμότητα. Αρωματικό εύρος με υπερώριμο φρούτο, λιβάνι και γήινα στοιχεία παραπέμπουν σε στιλ Amarone. Στο στόμα είναι στιβαρό, με υψηλό αλκοόλ που γίνεται αισθητό, γλυκό φρούτο και αρκετές τανίνες που τονίζουν τον χαρακτήρα του. Δεν προσπαθεί να ευχαριστήσει τους πάντες, έχει όμως φανατικούς φίλους. Σπάνιο και συλλεκτικό, συνοδεύει ιδανικά πλούσια πιάτα, όπως σιγομαγειρεμένο μοσχάρι με πετιμέζι. 34€
Τιτάνας Μαυρόστυφο 2013, Κτήμα Σκούρα
Το Μαυρόστυφο Άργους έπεσε στην αντίληψη του Κτήματος Σκούρα τη δεκαετία του ’90. «Το δουλεύουμε πάνω από δέκα χρόνια», εξηγούν. Είναι μαύρο και στυφό κρασί, όπως αποκαλύπτει και το όνομά του. «Δύσκολα έβρισκε την ισορροπία που θέλαμε», προσθέτουν. Έτσι, μετά από 11 χρόνια πειραματισμών ήρθε ο Τιτάνας, ένα ερυθρό γλυκό με απίστευτη συμπύκνωση χρωμάτων, αρωμάτων και γεύσεων. Το άρωμα είναι πυκνό και πολύπλοκο, με αποξηραμένα φρούτα όπως σταφίδα και σύκο, δέρμα και μπαχαρικά. Στο στόμα είναι γλυκό αλλά ισορροπημένο, με δυναμικές τανίνες και οξύτητα που κρατούν το σύνολο ζωντανό και γεμάτο ενέργεια. Η επίγευση σχεδόν ανεξάντλητη. Ταιριάζει υπέροχα με σοκολατένια επιδόρπια, σιροπιαστά γλυκά ή παλαιωμένα τυριά. Δεν είναι κρασί της καθημερινότητας, προορίζεται για τις μοναδικές στιγμές. 49€
*Η φωτογράφιση πραγματοποιήθηκε στο Serviam, έναν ιδιαίτερο χώρο φιλοξενίας στα Λουτρά, ο οποίος ανήκει στην Καθολική Αρχιεπισκοπή και λειτουργεί με τη στήριξη της Caritas, της φιλανθρωπικής οργάνωσης της Καθολικής Εκκλησίας. Με σύνθημα το λατινικό «Serviam», που σημαίνει «Θα υπηρετώ», οι μοναχές Ουρσουλίνες αφιέρωσαν τη ζωή τους στη διαπαιδαγώγηση των μικρών κοριτσιών και στην προσφορά στην κοινότητα. Το ίδιο πνεύμα προσφοράς συνεχίζει να διαπνέει και σήμερα τον χώρο. Το Serviam βρίσκεται στον ιστορικό περιβάλλοντα χώρο της Μονής Ουρσουλινών, εκεί όπου κάποτε λειτουργούσε μια μικρή πολιτεία με υπηρεσίες και επιχειρήσεις. Σήμερα προσφέρει καφέ από το πρωί, ένα εμπνευσμένο μεσογειακό-ελληνικό μενού, κρασί και ποτό, με τα έσοδα να διατίθενται σε φιλανθρωπικούς σκοπούς. Αξίζει να το επισκεφθείτε, αφιερώνοντας λίγο χρόνο πριν ή μετά την περιήγησή σας στα Μουσεία των Ουρσουλινών και των Ιησουιτών, που φιλοξενούν εκκλησιαστικά και λαογραφικά κειμήλια.
Ν.Δ.
