Στρίβεις από την Εθνική και το τοπίο αλλάζει, χάνεται η θάλασσα και αρχίζουν οι λόγγοι και τα βουνά. Λίγο πριν φτάσεις ο δρόμος στενεύει, το βλέμμα ανοίγει, κι εκεί που η Αιγιάλεια έχει πάρει στην αγκαλιά της το βουνό και το φαράγγι, ξεπροβάλλει το Κτήμα Μέγα Σπήλαιο. Ενα μπαλκόνι πάνω από τον Βουραϊκό, στην καρδιά του Εθνικού Γεωπάρκου του Χελμού-Βουραϊκού, μια ιστορία αμπελοκαλλιέργειας που ξεκινά από τον 15ο αιώνα. Τότε, οι μοναχοί της Μονής Μεγάλου Σπηλαίου φύτευαν και οινοποιούσαν. Το κτήμα ήταν μετόχι του Αγίου Αθανασίου, γνωστό ως «η μεγάλη άμπελος». Η καλλιέργεια συνεχίστηκε για αιώνες — μέχρι που η ζωή άλλαξε. Στα 60s, λόγω λειψανδρίας, ο αμπελώνας παραμελήθηκε. Δόθηκε σε βοσκό, οι καλλιέργειες ξεριζώθηκαν και ο τόπος έγινε στάβλος. Ενα σιωπηλό διάλειμμα, μέχρι να έρθει η αναγέννηση.
Αυτή ήρθε δεκαετίες αργότερα, όταν τα αδέλφια Γιάννης και Θεόδωρος Αναστασίου ανέλαβαν το κτήμα με συμβολαιακή σχέση από τη Μονή, με πολύ αυστηρούς όρους: τίποτα να μην αλλοιωθεί. Τα κυπαρίσσια να στέκουν εκεί, ακίνητοι φύλακες του χρόνου. Η φύση να προστατευτεί. Ο αμπελώνας να ξαναγεννηθεί. Κι έτσι έγινε.
Ο σημερινός επισκέπτης ανεβαίνει σε υψόμετρο, περπατά σε έναν αμπελώνα 100 στρεμμάτων με επικλινές έδαφος και υψόμετρο που φτάνει τα 880 μέτρα –εκεί βρίσκεται φυτεμένη η Μαυροδάφνη– και βλέπει τα χρώματα κάθε εποχής να ζωγραφίζουν το τοπίο. Το εξαιρετικά σημαντικό τερουάρ της Αιγιαλείας έχει εδώ επιπλέον προνόμια: βορειοανατολική έκθεση, ρεύματα αέρα και δροσιά από το φαράγγι και από τη θάλασσα, αλλά και θερμοκρασιακή διαφορά που μπορεί να φτάσει και τους 10 βαθμούς. Οι χιονοπτώσεις τον χειμώνα κοιμίζουν το αμπέλι και το ανανεώνουν, οι συχνές βροχές το ποτίζουν. Καλλιέργεια βιολογική, χωρίς άρδευση, με κάθε φυτό να δίνει σχεδόν μια φιάλη κρασί.
Οσο για τις ποικιλίες τους; Ενα πάντρεμα διεθνών και ελληνικών. Cabernet Sauvignon, Syrah, Pinot Noir, Cabernet Franc αλλά και Μαυροδάφνη, Μαυρο Καλαβρυτινό, Λαγόρθι, Ασύρτικο. Ο οινολόγος Στέλιος Τσίρης, που βρίσκεται στο κτήμα από το 2001, επιμένει στη γεύση: αν το blend λειτουργεί, τότε είναι σωστό, ακόμα κι αν είναι απρόσμενο, όπως το Βιδιανό με Αηδάνι. Από το 2010 πειραματίζονται με wild ferments, μικρές δεξαμενές, ξεχωριστές οινοποιήσεις.
Το 2004 κυκλοφόρησε η πρώτη ετικέτα του Κτήματος Μέγα Σπήλαιο, που εξυμνεί το βάθος και τη δύναμη της Μαυροδάφνης και του Μαυρου Καλαβρυτινού. Από τότε, η σειρά Estate έχει σταθερούς, ποιοτικούς οπαδούς. Παλαίωση σε βαρέλι, χρονιές με χαρακτήρα. Στις τρέχουσες χρονιές βρίσκουμε το λευκό του 2020, και το κόκκινο του 2016.
Από τις πρόσφατες προσθήκες στην γκάμα τους είναι ένα αφρώδες με το όνομα Mystic, λευκό και ροζέ, που κανείς δεν ξέρει τις ποικιλίες του – εκτός από τους οινολόγους. Eνα late harvest Sauvignon blanc που δίνει έναν πεντανόστιμο επιδόρπιο οίνο, και φυσικά, το δυναμικό Βερτζαμί: μια ελληνική απάντηση στο Tannat, με ένταση, οξύτητα και προσωπικότητα, ένα κόκκινο που απαντάει με ένα τρόπο και στην παράδοση των Καλαβρύτων που θέλουν κοκκινέλια.
Σε λίγες μέρες πρόκειται να λανσάρουν τις νέες premium σειρές του Κτήματος, Iconic και Heritage, οι οποίες θα διατίθενται αποκλειστικά στο Κτήμα και θα αποτελούν νέα αφορμή για μια επίσκεψη σε αυτό το μέρος που και η φύση και η ιστορία έχουν προικίσει.
