ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

«Ο πυρήνας της κριτικής είναι η αξιολόγηση, κάτι που φυσικά δεν συνεπάγεται τη χονδροειδή απλούστευση ενός “ναι” ή “όχι”. Οι κριτικοί βιώνουν ιδιαίτερη ευχαρίστηση όταν ακούν αναγνώστες που δεν είναι βέβαιοι αν πρέπει να εκλάβουν μια συγκεκριμένη κριτική ως θετική ή αρνητική».

Πώς μιλάει η λογοτεχνία, στην ποιητική ή στην πεζογραφική εκδοχή της; Με χίλιους και έναν τρόπους μιλάει. Επιστρατεύοντας στο ίδιο κείμενο ακόμα και ορισμένους από τους τρόπους αυτούς που η παράδοση τους έχει ορίσει ως τυπικά αντίθετους ή εγγενώς αλληλοϋπονομευόμενους.

Νομίζω ότι μπορούμε να συμφωνήσουμε πως ο Μακρυγιάννης, από τον καιρό της αργοπορημένης ανακάλυψής του και δώθε, τοποθετήθηκε σε περίοπτη θέση στο νεοελληνικό πάνθεον.

Ασκούν γοητεία οι ερωτικές επιστολές στις ανθρώπινες ψυχές· κοιτάζουμε μέσα τους σαν σε καθρέφτη, αναζητώντας έκφραση σε αυτό που νιώθουμε και βιώνουμε.

Οι μεταφραστές Μπράιαν Σνίντεν και Μαρία Νάζος μιλούν για την επιτυχία της Φοίβης Γιαννίση και της Δήμητρας Κωτούλα.

Η ποιήτρια Ανθούλα Σταθοπούλου (1908-1935) μοιάζει μάλλον κινηματογραφική ηρωίδα παρά μορφή από την ιστορία της λογοτεχνίας. Ελαμψε για λίγο στη Θεσσαλονίκη του Μεσοπολέμου, υπήρξε η πρώτη σύζυγος του ποιητή Γιώργου Βαφόπουλου και, στα 27 της χρόνια, έφυγε από τη ζωή, ενώ το έργο της χάθηκε από το εκδοτικό προσκήνιο.

Περιηγούμενος καθείς στα ποιητικά τοπία του Αργύρη Χιόνη συναντάει ιστορίες όντων και μη όντων δοσμένες με τρόπο ποιητικό και συχνά αλληγορικό.

Ο «Πετρίτης» (Δώμα, 2025/1967) του Τζον Αλεκ Μπέικερ συνίσταται στην παρατήρηση των γερακιών στο αγγλικό τοπίο. Η ματιά είναι σχεδόν μυστικιστική. Ο πετρίτης, με το θηρευτικό μένος του, ανάγεται σε αντικείμενο θαυμασμού. Κάθε επίθεση, κάθε θάνατος –μιλάμε για σχεδόν σελίδα και φόνο– παρουσιάζεται ως στιγμή απόλυτης διαύγειας.

Μερικές φορές οι συγγραφείς μέσα από τα έργα τους φαίνεται να συζητούν μεταξύ τους. Το μυστήριο της συγγραφής απασχόλησε τρεις από αυτούς. Κινείται βάσει προκαθορισμένου σχεδίου ο συγγραφέας; Ποια η σχέση του με τα δημιουργήματά του; Δένεται η ιστορία που διηγείται με τη δική του ζωή και πώς;

Απομνημονεύματα ή βιογραφίες; Ανανέωση της δόξας ή αναζήτηση της πραγματικότητας; Αυτoαγιογραφίες ή κριτική στο πλαίσιο προσώπου και εποχής; Ερωτήματα αυστηρά για το στοχούμενο αποτέλεσμα εκδόσεων που αφορούν τη δράση και την προσωπικότητα εμβληματικών δημόσιων προσώπων του παρελθόντος.

Η θάλασσα παραμένει ένα φυσικό στοιχείο έμπνευσης που επανέρχεται συχνά στο έργο του ποιητή ως σύμβολο ελληνικότητας, ιστορίας, μνήμης, ερωτισμού, αναγέννησης, κάθαρσης και άλλοτε μεταφυσικής αναζήτησης.

Η πορεία και οι μεταλλάξεις της ελληνικής λογοτεχνίας στο πρώτο τέταρτο του 21ου αιώνα.