Ο Αλέξης Πατέλης είπε κάτι πολύ σωστό πρόσφατα, στην παρουσίαση του βιβλίου του: ότι πατριωτισμός δεν είναι ούτε τα go back κ. Μέρκελ ούτε η πατριδοκαπηλεία της Ακροδεξιάς, αλλά το να κάνεις μεταρρυθμίσεις με αποτέλεσμα. Εχουν γίνει τέτοιες τα τελευταία χρόνια. Τα αποτελέσματα των φορολογικών μεταρρυθμίσεων φαίνονται, μεταξύ άλλων, στο δημοσιονομικό πλεόνασμα, που αυξάνει την εμπιστοσύνη των διεθνών επενδυτών και αυτό με τη σειρά του φέρνει ξένες επενδύσεις και δημιουργεί καλές θέσεις εργασίας. Τα αποτελέσματα της ψηφιοποίησης του κράτους φαίνονται στην καθημερινότητα των πολιτών.
Υπάρχουν όμως πιεστικά προβλήματα όπου οι μέχρι σήμερα μεταρρυθμίσεις δεν έχουν φέρει ορατό αποτέλεσμα, ή όπου το κράτος δεν έχει καν ξεκινήσει να τα αντιμετωπίζει γιατί δεν ξέρει πώς.
Οι δεξιότητες των εργαζομένων είναι κρίσιμος παράγοντας για να αυξηθεί το εθνικό εισόδημα και οι μισθοί. Οι εργοδότες λένε ότι η έλλειψη καταρτισμένων υπαλλήλων είναι το μεγαλύτερο εμπόδιο για την ανάπτυξη, και πολλοί εργαζόμενοι θα ήθελαν να βρουν πιο καλή δουλειά. Το κράτος έχει αναβαθμίσει, στα χαρτιά τουλάχιστον, τα προγράμματα των Σχολών Ανώτερης Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΣΑΕΚ), των Επαγγελματικών Λυκείων (ΕΠΑΛ) και των Επαγγελματικών Σχολών (ΕΠΑΣ), ενώ εισρέει πολύ χρήμα από την Ευρώπη για αυτά και για τη διά βίου μάθηση.
Αλλά: κανένας δεν έχει αξιολογήσει ποιες από τις ΣΑΕΚ, ΕΠΑΛ και ΕΠΑΣ και ποια από τα Κέντρα Διά Βίου Μάθησης (ΚΕΔΙΒΙΜ) έχουν αποτέλεσμα. Βρήκαν οι εργοδότες καλύτερους υποψηφίους για να προσλάβουν; Αλλαξε η εργασιακή ζωή αυτών που καταρτίστηκαν; Εψαξα, ρώτησα τους ειδικούς και δεν βρήκα καμία στατιστική για αυτό. Το κράτος δεν τα μετράει αυτά.
Θα πρέπει να γίνονται δειγματοληπτικές έρευνες σε εργοδότες και εργαζομένους για την ποιότητα της κατάρτισης στις διάφορες ΣΑΕΚ και ΚΕΔΙΒΙΜ, και για τις θέσεις απασχόλησης που βοήθησαν να καλυφθούν.
Υπάρχει και ο τρόπος της αξιολόγησης από τους χρήστες σε ανοιχτή πλατφόρμα, όπως γίνεται στο Glassdoor.com, όπου οι εργαζόμενοι αξιολογούν ανώνυμα τους εργοδότες τους. Να δημιουργήσει, δηλαδή, το κράτος μια πλατφόρμα όπου οι καταρτιζόμενοι θα γράφουν κατά πόσον η τάδε σχολή ή το δείνα σεμινάριο τους βοήθησαν στην καριέρα τους.
Το στεγαστικό είναι οξύτατο κοινωνικό πρόβλημα τα τελευταία χρόνια. Ολοι το αναγνωρίζουν και συμφωνούν ότι ένας τρόπος για να αντιμετωπιστεί είναι να μπουν στην αγορά τα εκατοντάδες χιλιάδες σπίτια και διαμερίσματα που παραμένουν κενά. Υπάρχουν διάφορες αιτίες που είναι κενά: το μεγάλο κόστος ανακαίνισης που δεν μπορεί να το πληρώσει ο ιδιοκτήτης, ή η δυσκολία για μεταβίβαση λόγω οικοδομικών παραβάσεων, ή οι πολλοί συνιδιοκτήτες που δεν συμφωνούν μεταξύ τους, ή απλώς η προτίμηση του ιδιοκτήτη να το έχει κενό για να καρπωθεί υπεραξία στο μέλλον.
Να δημιουργηθεί μια πλατφόρμα όπου οι καταρτιζόμενοι θα γράφουν κατά πόσον η τάδε σχολή ή το δείνα σεμινάριο τους βοήθησαν στην καριέρα τους.
Ανάλογα με την αιτία πρέπει να σχεδιαστεί η κατάλληλη πολιτική: επιδότηση ή φοροαπαλλαγή αν πρέπει να γίνει ανακαίνιση, διευκόλυνση μεταβίβασης σε δημόσιο φορέα αν υπάρχουν νομικά εμπόδια ή επιβολή φόρου αδράνειας για τα ακίνητα που είναι εύκολο να βγουν στην αγορά.
Αλλά: κανένας δεν έχει μετρήσει για πόσες κατοικίες ισχύει η κάθε αιτία. Συνεπώς, δεν ξέρουμε ποια είναι τα πιο πρόσφορα μέτρα, πόσο θα κοστίσει μια αποτελεσματική πολιτική και σε τι χρονικό ορίζοντα μπορεί να αποδώσει. Το κράτος δεν έχει μετρήσει.
Ευτυχώς υπάρχει το σχέδιο για το Ενιαίο Μητρώο Ακινήτων. Οπως γράφει το Special Report της «Κ» για τη στεγαστική κρίση: «Το έργο αυτό χρηματοδοτείται από πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και στα μέσα του 2026 υπόσχεται ένα ψηφιακό σύστημα που θα συγκεντρώνει και θα διασταυρώνει τα δεδομένα όλων των ακινήτων της χώρας (κτίρια, οικόπεδα κ.λπ.) καθώς και στοιχεία της εκμετάλλευσής τους (π.χ. ενεργειακές και τηλεπικοινωνιακές υποδομές, ενοικιάσεις, φορολογικές υποχρεώσεις κ.λπ.)».
Μέχρι όμως να ενταχθούν στο μητρώο όλα τα ακίνητα, που θα πάρει πολύ χρόνο, το κράτος πρέπει να κάνει δειγματοληπτικές έρευνες για τα άδεια διαμερίσματα.
Ετσι το κράτος θα μετράει αυτά που πρέπει και οι μεταρρυθμίσεις θα έχουν αποτέλεσμα.
*Ο κ. Αρίστος Δοξιάδης είναι ομότιμος εταίρος στο κεφάλαιο επενδύσεων τεχνολογίας Big Pi.
