Δανεικός ο τίτλος των σημερινών «Υποθέσεων». Πρόκειται για στίχο ενός σπουδαίου ποιητή και λογίου μας, του Γεράσιμου Λυκιαρδόπουλου, από ποίημά του που επιγράφεται «Από τον λόφο του Στράνη». Τον λόφο της Ζακύνθου όπου ανέβαινε ο Διονύσιος Σολωμός κι έστρεφε βλέμμα και ακοή κατά το αγαπημένο του «καλυβάκι»: το Μεσολόγγι. Για να εμπνευστεί εκεί και ν’ αρχίσει να πρωτοσυλλαβίζει, πρώτα από μέσα του κι έπειτα στο χαρτί, τον «Υμνο εις την Ελευθερίαν» και τους «Ελεύθερους Πολιορκημένους». Το πικρό ποίημα του Λυκιαρδόπουλου δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Σημειώσεις» τον Δεκέμβριο του 2024:
«Καίγεται πάλι το Μεσολόγγι/ ολημερίς κι ολονυχτίς βροντάει το κανόνι/ από στεριά και θάλασσα βαρούν το καλυβάκι // Καίγεται/ καίγεται το Μεσολόγγι/ πεινάει και διψάει/ πίνει θολό νερό και τρώγει φύκια/ τρώγει ψοφίμια και ποντίκια/ δεν πέφτει καίγεται το Μεσολόγγι. // Κι εμείς/ από τον λόφο του Στράνη ψιθυρίζουμε/ “Βάστα καημένη Παλαιστίνη!”/ πολύ αργά και ψόφια ψιθυρίζουμε/ μη μας ακούσουνε των Βρυξελλών οι Μεττερνίχοι // όμως στο μέγα πένθος του αιώνα συμμετέχουμε/ νηστεύοντας τρεις μέρες το σουβλάκι».
Αν το μέγα πένθος του 20ού αιώνα, το απροσμέτρητα βαρύτερο από τα πολλά μεγάλα του, ήταν το Ολοκαύτωμα, η βιομηχανική εξολόθρευση εκατομμυρίων «κατώτερων» ανθρώπων, Εβραίων κατά κύριο λόγο, το μέγα πένθος του 21ου αιώνα είναι η εξολόθρευση των Παλαιστινίων από τους πολιτικούς και στρατιωτικούς ηγέτες των απογόνων όσων μαρτύρησαν από τους ναζιστές.
Τα πάνω κάτω. Γι’ αυτό και αρκετοί δυσκολευτήκαμε να χρησιμοποιήσουμε τον όρο «γενοκτονία», σαν να νιώθαμε εμείς την ντροπή που δεν προτίθεται να νιώσει η μιλιταριστική ηγεσία του Ισραήλ και δυστυχώς και η πλειονότητα των Ισραηλινών· και τον ενστερνιστήκαμε μόνο μετά την επίσημη τεκμηρίωσή του από ανεξάρτητους διεθνείς οργανισμούς υψηλού κύρους, αλλά και μετά την υιοθέτησή του από γενναιόφρονες Εβραίους, και μάλιστα ιστορικούς ειδικευμένους στο Ολοκαύτωμα. Γι’ αυτό και, επιπλέον, δεν έχει νόημα σε τέτοια συμφραζόμενα η ειρωνεία του Κ. Π. Καβάφη, στον «Δαρείο» του, «μέσα σε πόλεμο – φαντάσου, ελληνικά ποιήματα».
Ναι, ποιήματα. Ελληνικά και ξένα. Φωνές. Καταγγελίες. Υπομνήσεις. Εκκλήσεις. Μήπως και ραγίσει ο τοίχος που σφραγίζει τα μάτια και τ’ αυτιά των αρχόντων του κόσμου τούτου, και των δικών μας βέβαια μαζί, που ασκούν λέει «δριμύτατη κριτική» στον «στρατηγικό μας σύμμαχο», το Ισραήλ. Αλλο ένα ψέμα μέσα στα τόσα. Είναι τόσο μεγάλη η δριμύτητα της κριτικής τους που κατάντησαν να αμφισβητούν τη δικαιοδοσία του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου της Χάγης. Ο αντιπρόεδρος (ή συμπροεδρεύων;) Αδωνις Γεωργιάδης αυτό, που δανείστηκε τα «επιχειρήματα» του Νετανιάχου και του Τραμπ, του φονικότατου ζεύγους. Του Νετανιάχου που προχθές απέκτησε και νέο λόγο για να συνεχίσει τον πόλεμο, παγερά αδιάφορος για τη μοίρα των ομήρων, όπως καταγγέλλουν πρώτοι οι συγγενείς τους. Τον βαραίνει πλέον και τέταρτη κατηγορία, τέταρτο σκάνδαλο. Παθητική δωροδοκία, διαπλεκόμενη σχέση με μιντιάρχη, υπεξαίρεση απόρρητων εγγράφων, τώρα και εμπλοκή σε αγορά γερμανικών υποβρυχίων με ύποπτα συμβόλαια.
Αν το μέγα πένθος του 20ού αιώνα ήταν το Ολοκαύτωμα, η βιομηχανική εξολόθρευση εκατομμυρίων «κατώτερων» ανθρώπων, Εβραίων κατά κύριο λόγο, το μέγα πένθος του 21ου αιώνα είναι η εξολόθρευση των Παλαιστινίων από τους πολιτικούς και στρατιωτικούς ηγέτες των απογόνων όσων μαρτύρησαν από τους ναζιστές.
Ο δικός μας λόφος του Στράνη, απ’ όπου παρακολουθούμε λάιβ σχεδόν επί δύο χρόνια τον αφανισμό ενός λαού, είναι η οθόνη της τηλεόρασης ή του υπολογιστή. Βλέπουμε εκεί όσα λίγα κατορθώνουν να εκπέμψουν οι ελάχιστοι δημοσιογράφοι που δεν έχουν σκοτωθεί ακόμα στοχοποιημένοι (242 μέχρι τώρα οι νεκροί) ή όσα στέλνουν διαδικτυακά με το κινητό τους εγκλωβισμένα παιδιά που στο τέλος εκκαθαρίζονται και αυτά, διότι «κάλλιον το προλαμβάνειν» κτλ. Και βλέπουμε βέβαια και όσα διοχετεύει η πανίσχυρη προπαγάνδα των Ισραηλινών. Οι οποίοι «αμύνονται του πατρίου εδάφους» ακόμα κι όταν, σαν να μετέχουν σε ιταμό παιχνίδι σκοποβολής, σημαδεύουν τη μια μέρα το μπράτσο Παλαιστινιόπουλων, την επομένη το γόνατό τους, την τρίτη τα γεννητικά τους όργανα κ.ο.κ. Δυτικοί γιατροί το έχουν καταγγείλει αυτό, που βρέθηκαν στη Γάζα τιμώντας το λειτούργημά τους, όχι Παλαιστίνιοι ή Αραβες. Ποιος τους πιστεύει αυτούς.
Μα γενοκτόνοι οι γενοκτονημένοι; Οι Ισραηλινοί; Οι Εβραίοι; Δεν το χωράει ανθρώπου νους, δεν το αντέχει η ψυχή μας. Τα στοιχεία όμως βοούν, και η χερσαία επίθεση κατά της Γάζας θα προσθέσει σωρεία νεότερων, με τη μορφή εκατοντάδων νεκρών στην πόλη ή στην «ασφαλή διαδρομή» προς το πουθενά. Βλέπουμε τώρα τα καραβάνια της φυγής, και πια, όποτε θα βλέπουμε κινηματογραφημένη την Εξοδο των Εβραίων από την Αίγυπτο προς τη Γη της Επαγγελίας, θα βλέπουμε ταυτόχρονα και την Εξοδο των Παλαιστινίων από τον θάνατο προς τον θάνατο. Κι όποτε θα βλέπουμε ντοκιμαντέρ για τους λιμοκτονημένους των ναζιστικών στρατοπέδων εξόντωσης, θα βλέπουμε συγχρόνως και «επίκαιρα» με λιμοκτονημένα Παλαιστινιάκια.
Το 83% των σκοτωμένων της Γάζας είναι άμαχοι. Το στοιχείο αυτό είναι ένα από τα πολλά στα οποία θεμελίωσε το πόρισμά της η Ανεξάρτητη Διεθνής Επιτροπή Ερευνας του ΟΗΕ, που κατηγορεί επίσημα για διάπραξη γενοκτονίας το ακροδεξιό καθεστώς Ισραήλ, την ηγεσία της χώρας δηλαδή με τον βιβλικής αναφοράς μεγαλοϊδεατισμό της, όχι τον λαό συλλήβδην. Οι τέσσερις από τις πέντε προϋποθέσεις που ορίστηκαν το 1948 με ειδική Σύμβαση του ΟΗΕ, λέει το πόρισμα (και όχι, φερ’ ειπείν, το Αλ Τζαζίρα), έχουν λάβει σάρκα και οστά, κυριολεκτικά: δολοφονίες (τουλάχιστον 64.000)· πρόκληση σοβαρών σωματικών ή ψυχικών βλαβών· επιβολή συνθηκών διαβίωσης που αποβλέπουν στην πλήρη ή μερική καταστροφή των Παλαιστινίων· επιβολή μέτρων που αποσκοπούν στην παρεμπόδιση των γεννήσεων.
Μόνο ένα από τα κριτήρια του ΟΗΕ περί γενοκτονίας δεν έχει ικανοποιήσει μέχρι τώρα τo Ισραήλ: τη βίαιη απομάκρυνση παιδιών από την οικογένειά τους. Δεν μετράει φαίνεται η αρπαγή 24.000 παιδιών από το φως της ζωής, έστω της απελπισμένης ζωής, και η εκτόπισή τους στη νύχτα του θανάτου.
Ας προσυπογράψουμε λοιπόν, όσο είναι καιρός, την τίμια παρρησία της καταγγελτικής επιστολής 50 Ισραηλινών κινηματογραφιστών: «Εμείς, μια ομάδα δημιουργών ντοκιμαντέρ στο Ισραήλ, νιώθουμε βαθιά ντροπή, πόνο, καθημερινή οδύνη και ανημποριά μπροστά στους φρικτούς μαζικούς φόνους, την καταστροφή και τις εσωτερικές μετακινήσεις (προς το παρόν) και την πείνα που το κράτος του Ισραήλ επιβάλλει στο όνομά μας στη Γάζα. Απορρίπτουμε με αηδία όλες τις προσπάθειες άρνησης, σιωπής και συγκάλυψης, με τη συστηματική χρήση ευφημισμών – προτιμώντας να μιλάμε για “πείνα” αντί για “απελπισία” και “πόλεμο” αντί για “γενοκτονία”». Ιδού οι σημερινοί «δίκαιοι των εθνών». Τα πάνω κάτω, ναι.
