Ενας πολιτικός που ήλθε πρόσφατα σε επαφή με νέους Ελληνες της Διασποράς του brain drain, της περιώνυμης διαρροής εγκεφάλων στο εξωτερικό, διηγείτο πόσο πολύ μισούν το ελληνικό πολιτικό σύστημα. Θεωρούν ότι ήταν τα λάθη και οι αμαρτίες του που τους έδιωξαν από τη χώρα. Θέλει μεγάλη προσπάθεια για να πείσεις αυτά τα παιδιά να γυρίσουν στον τόπο τους.
Η συνομιλία μού ήλθε στο μυαλό καθώς άκουσα έναν νεαρό οδηγό ταξί να μου αναπτύσσει τη δική του θεωρία. Ο ίδιος είχε κάνει καλές σπουδές, εργάστηκε κάποια χρόνια στη Σουηδία, αλλά δούλευε το ταξί για να τα βγάλει πέρα. Το επίπεδο της ανάλυσης ήταν εντυπωσιακό γιατί ήταν πολύ στιβαρό αλλά και ψύχραιμο.
Βάλαμε χαμηλά τον πήχυ στη Μεταπολίτευση για να μη γλιστρήσουμε και στο τέλος γλίστρησε πίσω η χώρα σε σχέση με άλλα κράτη που ξεκίνησαν και εκείνα από χαμηλά και με τις ίδιες πολιτικές εμπειρίες.
Κάποια στιγμή αναφέρθηκε στις συζητήσεις που είχαν γίνει στο συνέδριο της «Κ» αλλά και άλλων φορέων για τα 50 χρόνια της Μεταπολίτευσης. Αυτό που δεν του άρεσε ήταν πως όλοι όσοι συμμετείχαμε σε αυτές τις συζητήσεις χτυπούσαμε ο ένας την πλάτη του άλλου και χαιρόμασταν «γιατί τα καταφέραμε». Εμείς χαιρόμασταν γιατί η χώρα δεν είχε μπει σε εμφύλιο, δεν είχε γίνει πραξικόπημα, δεν βγήκαμε από την Ε.Ε., δεν, δεν… Ηταν οι φόβοι μας ότι η Ελλάδα θα επέστρεφε σε μια εποχή που εμείς θυμόμαστε έντονα, ενώ για τους νεότερους είναι κάτι πολύ απόμακρο. Για τους νεότερους, όμως, αυτοί οι φόβοι είναι ακατανόητοι και δεν τους αφορούν. Αυτό που τους καίει είναι ότι δεν καταφέραμε να κάνουμε την Ελλάδα μια σύγχρονη ευρωπαϊκή δημοκρατία και οικονομία. Οσοι εγκατέλειψαν τη χώρα συγκρίνουν επίσης την Ελλάδα όχι με αυτήν του 1970 ή του 1980, αλλά με τη Νορβηγία, την Αγγλία, την Ισπανία του 2025. Δικαιολογημένα νιώθουν οργή γιατί δεν μπορούμε να τους προσφέρουμε μισθούς, αξιοκρατία, υπηρεσίες, κράτος δικαίου, υποστήριξη στην οικογένεια, που να συγκρίνονται με τη δική τους καθημερινότητα. Βάλαμε χαμηλά τον πήχυ στη Μεταπολίτευση για να μη γλιστρήσουμε και στο τέλος γλίστρησε πίσω η χώρα σε σχέση με άλλα κράτη που ξεκίνησαν και εκείνα από χαμηλά και με τις ίδιες πολιτικές εμπειρίες.
Θα καταλάβουμε ότι κάτι άλλαξε στην Ελλάδα όταν αρχίσουμε να πείθουμε πιο μαζικά τη γενιά που χάσαμε με την κρίση ότι μπορεί και αξίζει να γυρίσει πίσω. Η αλήθεια είναι πως κάτι κινείται στη σωστή κατεύθυνση, αλλά έχουμε πολύ δρόμο ακόμη.
