Από τον Γιάννη Καρακάση MW
Θαυμάζουμε το Ξινόμαυρο για την αντοχή του στον χρόνο, για το πώς ξεδιπλώνει μια τρομερή αρωματική πολυπλοκότητα, στοιχεία που μας θυμίζουν πόσο μοιάζει με το Nebbiolo, την αντίστοιχη σταρ ποικιλία της βόρειας Ιταλίας. Όσες φορές έχω βάλει σε σπουδαστές MW να δοκιμάσουν Ξινόμαυρο τυφλά, το πέρασαν για Barolo διπλάσιας τιμής. Παρακαλώ, κρατήστε αυτή τη σημείωση όσο διαβάζετε.
Οι ομοιότητες των δύο ποικιλιών είναι από την αρχή εμφανείς. Πρόκειται για δύο όψιμες, με χαμηλές χρωστικές ουσίες, υψηλές οξύτητες και ανελέητες –τύπου μονομπλόκ τουβλάκια Lego– τανίνες. H δε διαχείριση των τελευταίων είναι το κλειδί για το αποτέλεσμα, που μπορεί να είναι είτε απογοητευτικό είτε ηδονιστικό. Υποθέτω ότι όλοι θα έχουμε δοκιμάσει κάποτε και κάπου Ξινόμαυρα με Ράμπο τανίνες, που ελάχιστη απόλαυση προσέφεραν. Επιπρόσθετα, στις ομοιότητές τους μπορούμε να συμπεριλάβουμε τα μέγιστα υψόμετρα στα οποία φύονται –έως 540 μ. στο Barolo, με ελάχιστο τα 170, και έως 450 μ. περίπου και 650 μ. στη Νάουσα και στο Αμύνταιο αντίστοιχα–, καθώς και το πόσο μεγάλη σημασία παίζουν τα εδάφη των εν λόγω περιοχών.
Με τον Master of Wine της Πολωνίας Wojciech Bońkowski MW, ειδικό στα κρασιά του Piemonte, διοργανώσαμε ένα Masterclass για να δούμε ομοιότητες και διαφορές, δοκιμάζοντας τυφλά πέντε Ξινόμαυρα με αντίστοιχα Barolo και Barbaresco. Μέσα από τη δοκιμή δέκα δειγμάτων, είδαμε ότι η βασική διαφοροποίηση είναι στιλιστική και λιγότερο ποιοτική, αφού τα ελληνικά κρασιά στάθηκαν στο ύψος τους δίπλα σε γίγαντες τύπου Gaja, Sandrone και Altare. Oι διαφορές προσέφεραν τροφή για σκέψη.
Στο Ξινόμαυρο, η τρέχουσα τάση είναι σαφώς προς τα πιο ανάλαφρα κρασιά, με ηπιότερη εκχύλιση, συχνά καθόλου εμφανές νέο βαρέλι, αλλά και ενίοτε φυσική οινοποίηση. Αντίθετα, στο Barolo και στο Barbaresco, το νομοθετικό πλαίσιο απαιτεί την παρατεταμένη παλαίωση σε δρύινα βαρέλια, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται πιο εξελικτικά κρασιά, ενώ τα ελαφρύτερα στιλ αποκαθίστανται σε Langhe Nebbiolo. Κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει στη Νάουσα ούτε στο Αμύνταιο, καθότι η ωρίμανση δεν είναι υποχρεωτική. Έτσι, μπορεί να υπάρχει Νάουσα δεξαμενής, αλλά και Νάουσα με πέντε χρόνια στο βαρέλι.
Ακόμα, το γενικό επίπεδο των ελληνικών κρασιών ήταν πολύ υψηλό, ανταγωνιζόμενο εύκολα τους διακεκριμένους πιεμοντέζικους κολοσσούς, όπως Gaja ή Scavino, με την παρατήρηση όμως ότι η διαχείριση των τανινών ήταν το κυριότερο σημείο προσοχής. Εκεί, τα ιταλικά κρασιά εξακολουθούσαν να έχουν «πείρα» και στιλιστική ωριμότητα, που τα τοποθετούσε σε πλεονεκτική θέση.
Δοκιμάστηκαν
Ξινόμαυρο
Oenops Xinomavraw 2022 / Alpha Estate Ecosystem Ξινόμαυρο Reserve, Vieilles Vignes, Single Block Barba Yannis 2020 /Markovitis Νάουσα 2019, Ξινόμαυρο / Διαμαντάκος, Νάουσα En Magnum 2017
Nebbiolo (Barolo & Barbaresco)
Luigi Baudana, Serralunga Barolo 2019 / Gaja, Barbaresco 2020 / Paolo Scavino, Barolo 2018 / Sandrone, Le Vigne Barolo 2018 / Elio Altare, Barolo 2019 / Luigi Baudana, Serralunga Barolo 2019
