Έβαλα κάποτε μ’ έναν φίλο, που έχει και εκείνος τρέλα για τα φυτά και άοκνα παιδεύεται με το περιβόλι του, ένα σοβαρό και μεγάλο στοίχημα. Δεν αφορούσε χρήματα, βεβαίως, δεν μου αρέσει να μπλέκονται τα πάθη μου με δαύτα, ήταν πάντως σίγουρα ζήτημα τιμής. Τέτοιες μέρες πρέπει να ήταν όταν από κοινού απολαύσαμε μια καταπληκτική κολοκυθόσουπα που μαγείρεψε η Γαλλίδα σύζυγός του. Ανοίξαμε ύστερα κουβέντα για τις κολοκυθιές και τη σπουδαία ιστορία τους, η οποία ατυχώς κατέληξε σε κομπασμό και υπερβολές για το ποιος γνωρίζει καλύτερα τα μυστικά της καλλιέργειάς τους. Κάπως έτσι ορίστηκε ο αγώνας, αποφασίστηκε μάλιστα ότι αποκλειστικό κριτήριο για τη νίκη θα αποτελούσε το βάρος της κολοκύθας που αμφότεροι θα μεγαλώναμε στα αγροκτήματά μας, όχι δηλαδή η όψη ή ή γεύση τους, διότι, ως έκπαλαι γνωστόν, de gustibus non disputandum est (σε θέματα γούστου δεν πρέπει να υπάρχουν διαφωνίες). Κοντά ένας χρόνος πέρασε μέχρι να δρέψω τις δάφνες μου, το μεγάλο διάστημα της αναμονής έκανε τον θρίαμβό μου ακόμα γλυκύτερο. Κατηγορήθηκα βεβαίως ότι έκανα ζαβολιά, επειδή παραδέχτηκα ότι μεταχειρίστηκα σπόρους που έφερα από την Αμερική. Από εκείνους, δηλαδή, που πωλούνται σε τσιμπημένη τιμή επειδή προέρχονται από κολοκύθες που φτάνουν σε αδιανόητα μεγέθη. Οι δικοί μου ανήκαν σε μια ποικιλία που δεν δυσκολεύεται να ξεπεράσει τα πεντακόσια κιλά. Κάθε χρόνο, χιλιάδες αγρότες κομίζουν τα θηριώδη γεννήματά τους στους διαγωνισμούς που λαμβάνουν χώρα σε ολόκληρη την επικράτεια των ΗΠΑ· ο ανταγωνισμός, σε συνδυασμό με τα τεχνάσματα που χρησιμοποιούν, έχει πια ανεβάσει τον πήχη πολύ ψηλά. Τις φυτεύουν πάνω σε σωρούς από κοπριά, τους προσφέρουν άφθονο χώρο σε ηλιόλουστη θέση, τις ποτίζουν ασταμάτητα, επιτρέπουν την ανάπτυξη μιας μόνο κολοκύθας, για να αναφέρω τα πιο σημαντικά. Ακολουθώντας τα, κατόρθωσα μετά από πολύμηνη αναμονή να ξεπεράσω οριακά τα εκατό κιλά – λίγα βεβαίως μου φάνηκαν.
Έτσι, άρχισα να μελετώ τα σχετικά εγχειρίδια ώστε να μάθω πώς θα μπορούσα να αυξήσω κατακόρυφα την επίδοσή μου από την επόμενη κιόλας χρονιά. Μετά, όμως, από λίγες εβδομάδες, το τρόπαιό μου άρχισε σε κάποια σημεία να δείχνει σημάδια σήψης και αναγκάστηκα να το τεμαχίσω. Μάπα, δυστυχώς, η κολοκύθα. Ήταν πράγματι εντελώς άγευστη. Ούτε με άγρια καρύκευση σωζόταν! Τελικώς, κατάντησε να ταΐζει τις όρνιθες του γείτονα. Δεν είχα, πάντως, κάνει κάποιο λάθος. Ανακάλυψα ότι όλες οι γιγαντιαίες ποικιλίες το ίδιο πρόβλημα έχουν, μόνο το μάτι έχουν τη δύναμη να ξελογιάζουν. Και κάπως έτσι έσβησε νωρίς ένας έρωτας που έδειχνε μεγάλος.
Οι Ιταλοί σκαρφίστηκαν καταπληκτικούς τρόπους για την αξιοποίησή της: από ζυμαρικά που γεμίζονται με την τριμμένη σάρκα της μέχρι το τηγάνισμα παναρισμένων κομματιών της.
Ανακάλυψα, όμως, σταδιακά άλλες ποικιλίες κολοκύθας με υπέροχη γεύση, μαζί και ευφάνταστες συνταγές για την αξιοποίησή τους. Διότι είναι αλήθεια ότι η ελληνική κουζίνα μόνο διάφορες τοπικές εκδοχές της κολοκυθόπιτας γνωρίζει. Οι Ιταλοί, αντίθετα, που γνώρισαν την κολοκύθα περίπου ίδια εποχή μ’ εμάς, σκαρφίστηκαν καταπληκτικούς τρόπους για την αξιοποίησή της: από ζυμαρικά που γεμίζονται με την τριμμένη σάρκα της μέχρι το τηγάνισμα παναρισμένων κομματιών της. Ήταν στα μέσα του 16ου αιώνα όταν η εμπροσθοφυλακή (Cucurbita maxima) ενός σημαντικού για την ανθρωπότητα γένους με προέλευση την Κεντρική και τη Νότια Αμερική καλλιεργήθηκε για πρώτη φορά σε αρχοντικούς κήπους της Ευρώπης, ενώ λίγο αργότερα ρίζωσαν οι πρώτες με αρωματικό χάρισμα (C. maxima). Σήμερα οι απόγονοί τους καλλιεργούνται σχεδόν σε ολόκληρο τον κόσμο, υπάρχουν πλέον κολοκύθες ιδανικές για τον φούρνο, άλλες που δίνουν εξαίσιες σούπες, ορισμένες –πάλι– ξεχειλίζουν από γλυπτικό ταλέντο, χωρίς μάλιστα να υστερούν σε γεύση. Από τις τελευταίες σάς προτείνω ενθέρμως –δεν είναι δύσκολο να προμηθευτείτε σπόρους τους– την ενσάρκωση του πνεύματος αφθονίας που ονομάζεται «Musquée de Provence» και την ομορφάσχημη «Musquée du Maroc». Παραμένουν αναλλοίωτες για μήνες και αποτελούν αληθινό στολίδι. Όταν πάλι οι δυνάμεις της φυσικής φθοράς σάς αναγκάσουν να τις μαγειρέψετε, αναμφίβολα θα λατρέψετε τη γλυκιά και εύοσμη σάρκα τους.
