Δεν υπάρχει σε ολόκληρο τον κόσμο σήμερα μυρωδικό πιο δημοφιλές από τον βασιλικό (Ocimum basilicum). Παρ’ όλα αυτά, μέχρι πριν από λίγες δεκαετίες ήταν ελάχιστα γνωστός μακριά από τις χώρες του Νότου, όπου ανέκαθεν αξιοποιούνταν οι αρτυματικές του ιδιότητες. Ευνοήθηκε όμως μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο από τη ραγδαία εξάπλωση της ιταλικής κουζίνας, η οποία, δικαίως, τον έχει αναγορεύσει «καλύτερο φίλο της ντομάτας». Όλες οι ποικιλίες του, αλλά και αρκετά από τα δεκάδες συγγενικά του είδη, καλλιεργούνται έτσι σε πολλές χώρες, ενώ γλαστράκια με φουντωτό βασιλικό, με φύλλα έτοιμα για κατανάλωση, βρίσκουμε ακόμα και στα σούπερ μάρκετ. Αυτό συμβαίνει γιατί ο ξερός βασιλικός, παρά τα όσα υποστηρίζει η σχετική παροιμία, χάνει την περισσότερη από την ευωδιά του και προσφέρεται μόνο για την παρασκευή ενός ανακουφιστικού από τη βαρυστομαχιά εγχύματος. Στη μαγειρική απαιτείται η χρήση του νωπού, ο οποίος αρωματίζει έξοχα σάλτσες για ζυμαρικά με ντομάτα ή τυρί. Επίσης νοστιμίζει υπέροχα κρύες σούπες, σαλάτες (αναντικατάστατος στην υπέροχη Caprese), ομελέτες, τάρτες και σάντουιτς.
Κάθε χρόνο φιλοξενώ στον κήπο πολλά διαφορετικά είδη και ποικιλίες βασιλικού: τον ιδανικό για σαλάτες γενοβέζικο με τα μεγάλα φύλλα, τον αξεπέραστο λεμονάτο, τον τεράστιο αφρικανικό, τον μεγαλόσωμο και πολυετή αγιορείτικο. Η καλλιέργειά τους είναι πραγματικά απλή υπόθεση ακόμα και για αρχαρίους στην κηπουρική, καθώς συγχωρούν τα συνηθέστερα λάθη.
Στην Ελλάδα, ο βασιλικός είναι τόσο αγαπητός, που σκαρώθηκαν στιχάκια για την ευωδιά του και τραγούδια λιβανίζουν τη χάρη του. Και όμως, η λατρεία που απολαμβάνει στη Μεσόγειο ο βασιλικός ωχριά μπροστά στις τιμές που επιδαψιλεύουν οι Ινδοί στο τούλσι (Ocimum tenuiflorum), έναν πολυετή εξάδελφό του. Φυτεύεται εντός βωμών στις οικίες, για να διασφαλίζει με την ευωδιά του την ευμένεια των θεών, ενώ οι ινδουιστές κοπανίζουν τα φύλλα του στο γουδί, για να παρασκευάζουν μαντζούνια που θεραπεύουν ασθένειες και αποδιώχνουν κακόβουλα όντα. Απωθητικές ιδιότητες, στο υλικό όμως επίπεδο, διαθέτει αναμφισβήτητα και ο δικός μας βασιλικός. Αν γεμίσετε με αυτόν το μπαλκόνι σας, θα διαπιστώσετε ότι η ένταση των επιθέσεων που δέχεστε από τα κουνούπια θα μειωθεί αισθητά, ενώ, αν καλλιεργείτε ντομάτες, φυτέψτε τον στο παρτέρι τους, για να τις προστατεύσετε από τις προσβολές πολλών επιβλαβών εντόμων.
