Νταλικέρηδες, καλλιτέχνες, γιατροί, παπάδες – η πελατεία του Λελούδα είναι σίγουρα ετερόκλητη. Όλοι αδιακρίτως κοινωνούν εδώ καλό χύμα κρασί, κλασικό ταβερνίσιο φαγητό και ιστορία. Αν πιάσεις ένα τραπέζι, καθίσεις ήσυχα και τεντώσεις λίγο τα αυτιά σου, οι κουβέντες και οι ατάκες που ακούγονται τριγύρω θα σε χορτάσουν προτού καλά καλά προλάβει να έρθει η σπεσιαλιτέ του μαγαζιού: ο τοπ τηγανητός μπακαλιάρος της Αθήνας, μαζί με σκορδαλιά-δυναμίτη. Σε κάποια μέρη συνηθίζεις να πηγαίνεις πιο πολύ για την ατμόσφαιρα (το ambiance τους δίνει ελαφρυντικά όπου χρειάζεται) και σε άλλα κυρίως για το φαγητό τους. Το οινομαγειρείο του Βοτανικού τα έχει και τα δύο.
Στο «πουθενά», πίσω από τη φασαριόζικη Πέτρου Ράλλη, ανάμεσα σε μάντρες και μεταφορικές εταιρείες, στέκεται ο Λελούδας από το 1928. Ξεκίνησε ως μπακάλικο το οποίο άνοιγε πού και πού καμιά κονσέρβα επιτόπου για να φάνε οι εργάτες των κεραμοποιείων της περιοχής. Εργάτης στα καμίνια ήταν και ο Κύθνιος Δημήτριος Λελούδας που ανέλαβε το προϋπάρχον μαγαζί. Σιγά σιγά, από την κονσέρβα πέρασε στον μεζέ και στο κρασί και έπειτα εξελίχθηκε σε οινομαγειρείο. Σήμερα ο Δημήτρης, τρίτης γενιάς Λελούδας, συνεχίζει το έργο των προκατόχων του φτιάχνοντας μάλιστα, ως απόφοιτος Οινολογίας που είναι κιόλας, ωραιότατη ρετσίνα και κρασί που ρέει γάργαρο στα ποτήρια των θαμώνων.

Το φαγητό του, πολύ απλό και σε επανάληψη, φτιαγμένο με καλή πρώτη ύλη και με μαστοριά, είναι σταθερή αξία. Εκτός από τον σταρ τηγανητό μπακαλιάρο Ισλανδίας με τη σκορδαλιά, που δεν λείπει από κανένα τραπέζι, στα σπιτικά σερβίτσια με τα ανθάκια σερβίρει επίσης κεφτεδάκια-ποίημα με φρεσκοαλεσμένο κιμά και μπόλικα μυρωδικά. Το έμπειρο τηγάνι τα βγάζει και τα δύο αυτά φαγητά τραγανά και ζουμερά, χωρίς ίχνος λαδίλας. Το μενού (ο μαυροπίνακας δηλαδή) έχει συνήθως και φασολάδα, φάβα, ρεβίθια κοκκινιστά με ρέγκα στον φούρνο ή γίγαντες φουρνιστούς, λευκούς και πιπεράτους, με κριτσανιστές άκρες. Ανάλογα με τη μέρα, μπορεί να πετύχεις και ζυγούρι κοκκινιστό, κόκορα, γλώσσα, μακαρόνια με κιμά βγαλμένα κατευθείαν από τις παιδικές σου αναμνήσεις, κάποιο λαδερό… Όσο για το εμβληματικό «πιάτο του φτωχού», πρόκειται για φρέσκες πατάτες τηγανητές σκεπασμένες με κιμά και μια γενναιόδωρη ποσότητα από ξερή μυζήθρα Καλαβρύτων.
Η σάλα, με τα μωσαϊκά και τα αιωνόβια κρασοβάρελα, είναι αληθινή χρονοκάψουλα. Ωστόσο, τώρα που άνοιξε ο καιρός, τα εξωτερικά τραπέζια κάτω από τις ομπρέλες παραλίας είναι ό,τι πρέπει για μεσημεριανό al fresco.
Λελούδας, Σαλαμινίας 8-10, Βοτανικός, Αθήνα, τηλ. 210-3464167, καθημερινά 12.00-18.00, κόστος: περίπου 15 ευρώ/άτομο.

