Πέρυσι ο μικρός αμυγδαλεώνας δεν μου έκανε τη χάρη, στα δέκα χρόνια της ενήλικης ζωής του δεν είχε συμβεί ξανά να μη μαζέψω ούτε ένα αμύγδαλο. Σίγουρα δεν ευθύνεται γι’ αυτό μόνο η παρενιαυτοφορία, το φαινόμενο δηλαδή της μειωμένης, κάθε δεύτερη χρονιά, παραγωγής, που παρατηρείται στην αμυγδαλιά όπως και σε άλλα είδη δέντρων. Είχαμε, θυμάμαι, δυνατό ανεμοβρόχι την εποχή της άνθισης, πλάκωσαν μετά και πρώιμοι καύσωνες, πάπαλα. Έναν χρόνο πριν, αντιθέτως, μάζεψα δύο μεγάλα σακιά αμύγδαλα. Λίγα έχουν απομείνει, τα οποία πάντως, προστατευμένα μέσα στο κέλυφος, διατηρούνται μια χαρά.
Τρέφω μεγάλη αγάπη για την αμυγδαλιά, επιδίωξα λοιπόν να μάθω τα μυστικά της καλλιέργειάς της, μαζί και ποιες από τις υπάρχουσες ποικιλίες παράγουν τα νοστιμότερα. Αλλά και ποιες εκείνα που ξεφλουδίζονται εύκολα μετά από μούλιασμα στο νερό – θα καταλάβετε παρακάτω γιατί το θεωρώ πλεονέκτημα. Προσωπική μου προτίμηση λοιπόν είναι η γαλλική Ferragnes και η εγχώρια, κάπως δυσεύρετη, του Ρέτσου, αμφότερες μάλιστα είναι οψιμανθείς, με συνέπεια να ελαχιστοποιείται ο κίνδυνος ζημιάς από τους ανοιξιάτικους παγετούς. Διαπίστωσα επίσης ότι τα ισπανικά και αμερικανικά αμύγδαλα που εισάγονται υπολείπονται σημαντικά σε γεύση συγκρινόμενα με τα ελληνικά. Είναι όμως φθηνότερα, πράγμα παράδοξο μόνο για όποιον δεν γνωρίζει τις αδυναμίες της ελληνικής γεωργίας και τις στρεβλώσεις του εμπορίου. «Δεν θα γκρινιάζεις φέτος για όλα», το ’γραψα χίλιες φορές μέσα στις γιορτές, πόνεσε το χέρι μου, αλλά το εμπέδωσα.
Ας πιάσουμε λοιπόν τα θετικά, με αφετηρία το αμύγδαλο. Θα έχετε ασφαλώς αντιληφθεί πως τα τελευταία λίγα χρόνια τα συσκευασμένα «γάλατα» φυτικής προέλευσης γίνονται ολοένα και πιο δημοφιλή. Εκείνο που παράγεται από αμύγδαλα είναι από τα γευστικότερα, υπερέχει, πιστεύω, σαφώς από τα άλλα που φτιάχνονται από σόγια, βρόμη ή ρύζι. Δεν είμαι φίλος των επεξεργασμένων τροφίμων και των παστεριωμένων ροφημάτων. Στο παρελθόν λοιπόν παρασκεύασα τις οικιακές εκδοχές όλων και πειραματίστηκα αρκετά με τους συνδυασμούς τους. Σκοπός μου ήταν να καταλήξω στο νοστιμότερο και πιο υγιεινό vegan «γάλα».
Ύστερα από πολυάριθμες δοκιμές, κατέληξα πως δίπλα στο σπιτικό αμυγδαλόγαλα, με την κρεμώδη υφή, μπορούν επάξια να σταθούν μόνο εκείνα που φτιάχνονται από κάσιους και φουντούκι. Το απολαμβάνω τακτικά, σε μια γιόγκικη, αναζωογονητική παραλλαγή, μουλιάζοντας ολονυχτίς μισή χούφτα –άψητα ασφαλώς– αμύγδαλα σε μία κούπα με νερό και μισό κουταλάκι αλάτι. Το πρωί ξεφλουδίζονται εύκολα, τα ρίχνω μετά στο μπλέντερ μαζί με ένα ποτήρι ζεστό νερό και μία πρέζα καρδάμωμο – συνήθως δεν το σουρώνω, εκτός κι αν έχω επισκέπτες. Είναι τόσο απολαυστικό το αποτέλεσμα, που το κατεβάζω ευχαρίστως μονορούφι, συγκρατούμαι όμως και το πίνω όπως πρέπει, γουλιά γουλιά. Κάποιες φορές ενδίδω στον πολυτελή πειρασμό που ονομάζεται αμύγδαλο-κάσιους (σε προτεινόμενη αναλογία 1:1) ή αμύγδαλο-κάσιους-φουντούκι (2:2:1). Τα παραπάνω «γάλατα» διαθέτουν όλα τονωτικές ιδιότητες, ενώ είναι πλούσια σε πρωτεΐνη, ασβέστιο και καλά λιπαρά (κυρίως ωμέγα 3). Προσφέρονται επίσης για μαγειρικές και ζαχαροπλαστικές δημιουργίες όσων αποφεύγουν τα γαλακτοκομικά λόγω δυσανεξίας ή γιατί τους στενοχωρούν οι σύγχρονες συνθήκες γαλακτοπαραγωγής. Αποφύγετε όμως τις υπερβολές στην κατανάλωσή τους, επειδή αλλιώς μπορεί να προκαλέσουν φούσκωμα ή νευρική υπερένταση, ενώ φυσικά, πριν τα προσφέρετε, να ρωτάτε μήπως κάποιος είναι αλλεργικός.
Μουλιάζω ολονυχτίς μισή χούφτα αμύγδαλα σε μία κούπα με νερό και μισό κουταλάκι αλάτι. Το πρωί ξεφλουδίζονται εύκολα, τα ρίχνω στο μπλέντερ με ζεστό νερό και μία πρέζα καρδάμωμο.
Υπάρχει χώρος στον κήπο σας ή διαθέτετε ένα κτήμα που φαντάζει αδειανό; Μη διστάσετε να φυτέψετε μία ή περισσότερες αμυγδαλιές, τώρα είναι η κατάλληλη εποχή για να προμηθευτείτε γυμνόρριζα δενδρύλλια της ποικιλίας που, ρωτώντας, θα επιλέξετε. Είναι δέντρο πολύ ανθεκτικό στον καύσωνα και στον παγετό, ενώ ευδοκιμεί ακόμα και σε άγονα ή πετρώδη εδάφη. Δεν έχει υψηλές απαιτήσεις όσον αφορά το πότισμα (εκτός από τα πρώτα δύο καλοκαίρια) και τη λίπανση, ενώ το κλάδεμά της, λίγο αν πιάνουν τα χέρια σας, θα το μάθετε γρήγορα.
Ευχαριστούμε το καλό μανάβικο της πλατείας Μεσολογγίου, «Το Μποστάνι» (Ιφικράτους 2, Παγκράτι), που μας παραχώρησε τον χώρο για τη φωτογράφιση.
