Πολλά και διάφορα μπορεί να κάνει κανείς με τις φακές. Να φτιάξει σούπες και μαγειρευτά, οσπριοκεφτεδάκια και «φάβα», να τις βάλει σε πίτες, σε ριζότο, ζυμαρικά. Αλλά τώρα με τις ζέστες δεν έχει καλύτερο από μια πολύχρωμη, δροσιστική φακοσαλάτα· είναι γεύμα κανονικό. Καθώς δεν χρειάζονται μούλιασμα, βράζουν σε ένα μισάωρο, είναι θρεπτικότατες (πλούσιες σε φυτικές ίνες, πρωτεΐνες φυτικής προέλευσης, σίδηρο και αντιοξειδωτικά) και ανοιχτές σε συνδυασμούς, οι φακές μας λύνουν τα χέρια όταν δεν έχουμε πολλή όρεξη για μαγειρέματα. Εύκολα διαχειρίσιμες και στο σπίτι και σε ένα κουζινάκι διακοπών, ετοιμάζονται γρήγορα. Αφού τις μιξάρουμε με τα υπόλοιπα υλικά που θα διαλέξουμε, αφήνοντας τη φαντασία μας και ό,τι υπάρχει στο ψυγείο να μας οδηγήσουν, μπορούμε να τις μεταφέρουμε εύκολα σε ένα ταπεράκι.
Συνήθως για τις σαλάτες προτιμάμε χοντρές φακές, μια που οι μεγάλοι και αφράτοι κόκκοι τους είναι πιο ευδιάκριτοι γευστικά και οπτικά. Αλλά δεν μας εμποδίζει κανείς να βάλουμε μέτριες ή ψιλές. Στην αγορά θα βρούμε ωραιότατες φακές από ελληνικούς φακότοπους: Βοΐου Κοζάνης, Φενεού, Δομοκού, Θηβών, Φαρσάλων και Λάρισας, Έβρου και αν είμαστε τυχεροί και πιο σπάνιες (και πιο ακριβές) Εγκλουβής. Δεν είναι απαραίτητο να τις αρωματίσουμε· αν θέλουμε μπορούμε την ώρα που τις βράζουμε, σε άφθονο νερό, να προσθέσουμε ένα ολόκληρο, καθαρισμένο ξερό κρεμμύδι και 2 φύλλα δάφνης, τα οποία θα πετάξουμε όταν τις στραγγίσουμε. Φροντίζουμε όμως να μην τις παραβράσουμε. Θέλουμε να διατηρήσουν το σχήμα τους και να κρατάνε στο δόντι – ούτε λιωμένες, ούτε σκληρές.
Τις φακές μπορούμε να τις ταιριάξουμε με πολλών λογιών υλικά. Ντομάτες ωμές, ψητές ή λιαστές και τραγανά ντοματίνια, πιπεριές, κολοκυθάκια κομμένα σε καρεδάκια, πλιγούρι, θρυμματισμένη φέτα, ανθότυρο, κατσικίσιο τυρί ή κάποιο άλλο της αρεσκείας μας, αλλαντικά, θαλασσινά, παστά και καπνιστά ψάρια. Χόρτα της εποχής, μυρωδικά όπως άνηθο, μαϊντανό, δυόσμο, κόλιανδρο, αλλά και ξηρούς καρπούς, όπως φυστίκια Αιγίνης, αμύγδαλα, κουκουνάρια, φουντούκια, καρύδια. Να τις νοστιμίσουμε με ντρέσινγκ με λάδι, ξίδι, εσπεριδοειδή, με γιαούρτι σκέτο ή αρωματισμένο με μπαχαρικά, με μουστάρδα, με ταχίνι. Υπολογίζουμε περίπου 300 γρ. φακές της αρεσκείας μας, ψιλές ή χοντρές, για τέσσερις μερίδες. Αν η σαλάτα προορίζεται για ένα πλήρες γεύμα, αυξάνουμε τη δοσολογία στα περίπου 150 γρ. για κάθε μερίδα.
