Σε σταθερά πτωτική τροχιά βρίσκεται τα τελευταία χρόνια η παγκόσμια κατανάλωση κρασιού, καθώς το αγοραστικό κοινό προσέχει όλο και περισσότερο την υγεία του, ενώ παράλληλα σφίγγει το ζωνάρι λόγω του υψηλού πληθωρισμού.
Η οινοβιομηχανία αναγκάζεται να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα, στην προσπάθειά της να επιβιώσει και να ανακάμψει. Χαρακτηριστικό είναι ότι καταγράφεται αυξημένη ζήτηση στα βιολογικά και πορτοκαλί κρασιά, στις επιλογές χωρίς αλκοόλ και τις υψηλής ποιότητας εκλεκτές εσοδείες.
Η Διεθνής Οργάνωση Οίνου και Αμπέλου υπολογίζει ότι πέρυσι η παγκόσμια παραγωγή κρασιού μειώθηκε κατά περίπου 2%, φτάνοντας στα χαμηλότερα επίπεδα από το 1961. Η κλιματική αλλαγή και τα δυσμενή καιρικά φαινόμενα έπαιξαν μεγάλο ρόλο σ’ αυτή την πτώση, ειδικά στη Γαλλία, όπου η παραγωγή μειώθηκε σε τέτοιο βαθμό ώστε να επηρεάζεται η παγκόσμια προσφορά κρασιού.
Η μείωση της παραγωγής συνοδεύτηκε από πτώση της κατανάλωσης, έπειτα από οικονομικές προκλήσεις αλλά και αλλαγές στην καταναλωτική συμπεριφορά. Τα τελευταία στατιστικά στοιχεία δείχνουν ότι η παγκόσμια κατανάλωση κρασιού μειώθηκε κατά 2,6% το 2023 σε σύγκριση με το 2022, όταν ήταν ήδη χαμηλή.
«Οι άνθρωποι προσπαθούν ενεργά να πίνουν λιγότερο», δήλωσε ο Ρίχαρντ Χάλσταντ, COO της έρευνας καταναλωτών στην εταιρεία ερευνών για τον κλάδο του αλκοόλ IWSR. Ενώ οινοπνευματώδη ποτά, όπως το κονιάκ και το ουίσκι, εξακολουθούν να προορίζονται για ειδικές περιστάσεις, ποτά όπως το κρασί και η μπίρα –που ήταν η καθημερινή επιλογή– δέχονται μεγαλύτερη πίεση, με αποτέλεσμα να γίνονται περισσότερο μια περιστασιακή απόλαυση. «Οι άνθρωποι θέλουν να έχουν τον έλεγχο, ενδιαφέρονται περισσότερο για το ίδιο το προϊόν», δήλωσε ο Χάλσταντ.
Αυτό το διαφορετικά εστιασμένο ενδιαφέρον έχει οδηγήσει στην ανάπτυξη σε τομείς που παλαιότερα ήταν εξειδικευμένοι στην οινοποίηση. Σύμφωνα με μελέτη της εταιρείας ερευνών αγοράς Horizon, το μέγεθος της αγοράς βιολογικού κρασιού θα σημειώσει ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης 10,3% μεταξύ 2024 και 2030, με την Ευρώπη να παράγει τα μεγαλύτερα έσοδα. Το πορτοκαλί κρασί –που παρασκευάζεται όταν οι φλούδες αφήνονται για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα στα σταφύλια λευκού κρασιού– έχει επίσης σημαντική ανάπτυξη.
Οι καταναλωτές, εδώ και πάνω από μία δεκαετία είναι πιο ενημερωμένοι ως προς το τι πίνουν και μαθαίνουν περισσότερα για σύνθετα και κρασιά υψηλότερου επιπέδου, ενώ ενδιαφέρονται να μάθουν για τη διαδικασία παραγωγής και την προέλευση του κρασιού που καταναλώνουν. Επιπροσθέτως, είναι πλέον πρόθυμοι να δαπανήσουν περισσότερα για ένα καλό μπουκάλι κρασί, αντί να αγοράσουν τρία λιγότερο ποιοτικά, για παράδειγμα.
Η αλλαγή αυτή έρχεται καθώς οι ειδικοί ελπίζουν σε ανάκαμψη του κλάδου των εκλεκτών κρασιών μετά την πτώση των τιμών κατά 11% το 2024. Σύμφωνα με τους εμπειρογνώμονες, τα δημογραφικά χαρακτηριστικά των αγοραστών εκλεκτού κρασιού αλλάζουν, με τους baby boomers (γεννηθέντες μεταξύ 1946 και 1964) να «αποχωρούν» από την αγορά, ενώ οι νεότερες γενιές αρχίζουν να ασχολούνται, μεταξύ άλλων, μέσω των ψηφιακών αγορών, που δίνουν ευρύτερη πρόσβαση στον κλάδο.
Οι νεότερες γενιές πρωτοστατούν επίσης στην ανάπτυξη ενός διαφορετικού τομέα του κλάδου: τα κρασιά με χαμηλό ή και χωρίς αλκοόλ. Η Gen Z (1996 -2012) αντιπροσωπεύει πλέον το 45% εκείνων που πίνουν ποτά και, σε πλήρη αντίθεση με τους γονείς της, αναφέρει την ευημερία ως κινητήρια δύναμη για την καταναλωτική συμπεριφορά της. Αυτή η αγορά ποτών χωρίς αλκοόλ διανύει μια «μετασχηματιστική περίοδο ανάπτυξης», με το κρασί να παίρνει τα ηνία. Αναμένεται ότι η αγορά θα εμφανίσει ρυθμό ανάπτυξης περίπου 12% μεταξύ 2023 και 2027, σε σύγκριση με ρυθμό ανάπτυξης 2% για την μπίρα και τον μηλίτη.
