Δεν έφαγα πρωινό πριν ξεκινήσω να γράφω αυτό το άρθρο. Φρόντισα, όμως, να ταΐσω τα τρία μου παιδιά πριν τα στείλω στο σχολείο. Στην πραγματικότητα, ξέρω πόσο σημαντικό είναι το πρωινό για τα παιδιά, γι’ αυτό ο σύζυγός μου κι εγώ σερβίρουμε το φαγητό στην έφηβη κόρη μας μπροστά στον καθρέφτη του μακιγιάζ της, σαν να είναι πριγκίπισσα, για να βεβαιωθούμε ότι τρώει. Οσο για εμάς; Αρκούμαστε στον καφέ.
Σίγουρα δεν είμαστε οι μόνοι. Πολλοί ενήλικες παραλείπουν το πρωινό επειδή βιάζονται, έχουν πολλά στο μυαλό τους ή απλώς δεν πεινάνε πρωί πρωί. Είναι, όμως, πραγματικά τόσο σημαντικό;
Η επικρατούσα άποψη των ειδικών είναι ότι το πρόγευμα –ιδανικά ένας συνδυασμός πρωτεΐνης, φυτικών ινών και λιπαρών– βοηθάει στη σταθεροποίηση του σακχάρου στο αίμα, παρέχει ενέργεια και σας κρατάει χορτάτους, μειώνοντας την πιθανότητα υπερκατανάλωσης τροφής αργότερα. «Ισως, όμως, να λειτουργεί κάτι διαφορετικό για εσάς», λέει η Λίντσεϊ Μαλόουν, καθηγήτρια στο τμήμα διατροφής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Case Western Reserve και διπλωματούχος διαιτολόγος. «Ποια είμαι εγώ για να πω σε κάποιον ότι πρέπει να φάει πρωινό αν δεν το επιθυμεί;»
Ακούστε το σώμα σας
Το «κλειδί» είναι να ακούτε το σώμα σας. Μπορεί να νομίζετε ότι αισθάνεστε καλά χωρίς πρωινό, αλλά υπάρχουν και επιπτώσεις που δεν έχετε αντιληφθεί. Προτού αποφασίσετε να το παραλείψετε, σκεφτείτε τα παρακάτω.
Αν συνηθίζετε να τρώτε ή να τσιμπολογάτε αργά το βράδυ, το σώμα σας μπορεί να εξακολουθεί να χωνεύει το φαγητό από την προηγούμενη νύχτα. Αυτό δημιουργεί έναν φαύλο κύκλο: παραλείπετε το πρωινό, αλλά αναπληρώνετε τις χαμένες θερμίδες αργότερα μέσα στην ημέρα. «Στο τέλος, μπορεί να καταλήγετε να καταναλώνετε το ένα τρίτο των ημερήσιων θερμίδων σας τσιμπολογώντας μετά το δείπνο», σημειώνει η Μαλόουν. Η πρόσθετη πέψη κατά τη διάρκεια της νυχτερινής ξεκούρασης μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την ποιότητα του ύπνου και να συμβάλει στην αύξηση του σωματικού βάρους, προσθέτει.
«Φυσιολογικά, το σώμα μας διαθέτει πολλούς μηχανισμούς που το προτρέπουν να φάει το πρωί», εξηγεί η Αϊβορι Λο, διπλωματούχος διαιτολόγος – διατροφολόγος στο Σιατλ. Ωστόσο, αν για χρόνια δεν τρώτε πρωινό, το σώμα σας μπορεί να έχει σταματήσει να στέλνει σήματα πείνας, γνωρίζοντας ότι δεν θα τα λάβετε υπόψη. «Συμβουλεύω τους πελάτες μου να δοκιμάσουν να τρώνε κάτι κάθε πρωί για τρεις εβδομάδες», λέει η Λο. «Απλώς δοκιμάστε το. Το σώμα σας θα αρχίσει να περιμένει το φαγητό».
Πίνετε καφέ;
Ο καφές μπορεί αρχικά να σας κόψει την όρεξη και να σας δώσει λίγη ενέργεια, ειδικά αν τον πίνετε με γάλα, το οποίο παρέχει λίγα λιπαρά. Αλλά αν περιοριστείτε μόνο σε έναν λάτε, μπορεί να σας κοστίσει αργότερα.
Το πρόγευμα –ιδανικά ένας συνδυασμός πρωτεΐνης, φυτικών ινών και λιπαρών– βοηθάει στη σταθεροποίηση του σακχάρου στο αίμα, παρέχει ενέργεια και σας κρατάει χορτάτους.
Ισως αυτό να σας είναι γνώριμο: Ξεκινάτε τη μέρα σας, αποσπάται η προσοχή σας και δεν παρατηρείτε ότι η επίδραση του καφέ έχει μειωθεί. Ωρες αργότερα, πεινάτε υπερβολικά.
«Είναι σαν το σώμα σας να σας στέλνει αρχικά ένα γραπτό μήνυμα, αλλά εσείς δεν το απαντάτε. Στη συνέχεια σας τηλεφωνεί και τελικά καταφεύγει σε επίμονες ταχείες κλήσεις. Μέχρι να του δώσετε σημασία, έχει φτάσει να εκπέμπει σήμα κινδύνου», εξηγεί η Λο. Αυτή είναι συνήθως η στιγμή που καταφεύγουμε σε εύκολες και παρηγορητικές επιλογές φαγητού.
Προσπαθήστε να αναγνωρίζετε τα σήματα πείνας νωρίτερα, πριν η κατάσταση βγει εκτός ελέγχου. «Ισως δεν πεινάτε μέχρι τις 10 π.μ. Δεν πειράζει. Φάτε ένα γιαούρτι και μια μπανάνα. Αυτό εξακολουθεί να θεωρείται πρωινό», λέει η Λόρεν Οου, αναπληρώτρια καθηγήτρια διατροφής στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Ντέιβις, η οποία τρώει φρυγανισμένο ψωμί με φιστικοβούτυρο τα περισσότερα πρωινά.
Αν ένα πλήρες γεύμα δεν σας φαίνεται ελκυστικό, μπορείτε να δοκιμάσετε ένα smoothie ή να προσθέσετε κολλαγόνο στον καφέ σας (για πρωτεΐνη), προτείνει η Μαλόουν. Η ίδια καταναλώνει συχνά ροφήματα πρωτεΐνης.
Εναλλακτικές λύσεις
Δεν υπάρχει κανένας κανόνας που να σας υποχρεώνει να τρώτε δημητριακά ή αυγά. Φάτε μακαρόνια και κεφτεδάκια που περίσσεψαν από το προηγούμενο βράδυ. Φάτε ένα σάντουιτς με γαλοπούλα. Σερβίρετε στα παιδιά σας ψαροκροκέτες. Η Λο, που γεννήθηκε στη Μαλαισία και μεγάλωσε στη Σαγκάη, θυμάται ότι το πρωινό συχνά περιελάμβανε σούπα με νουντλς ή ένα ψωμάκι με χοιρινό. «Πρωινό είναι οποιοδήποτε γεύμα σάς δίνει την ενέργεια να ξεκινήσετε την ημέρα σας». Σήμερα, συνήθως επιλέγει ένα πλούσιο τοστ με τυρί κότατζ, μια μαρμελάδα καρύδας που είναι δημοφιλής στη Νοτιοανατολική Ασία.
Μήπως νηστεύετε;
Ο περιορισμός των ωρών της ημέρας κατά τις οποίες τρώτε, ώστε το σώμα σας να καίει λίπος για καύσιμο –μια πρακτική γνωστή ως διαλειμματική νηστεία– μπορεί να συμβάλει σε μια μέτρια απώλεια βάρους και στη ρύθμιση του σακχάρου στο αίμα, ιδιαίτερα για άτομα με διαβήτη τύπου 2, αναφέρει η Μαλόουν. Ωστόσο, δεν πρέπει να γίνεται πρόχειρα. Η πραγματική νηστεία, για παράδειγμα, δεν επιτρέπει την κατανάλωση χυμού πορτοκαλιού, καθώς το σώμα σας θα ξεκινήσει να καίει τη ζάχαρη αντί για λίπος, ακυρώνοντας έτσι τον στόχο της νηστείας. Ειδικά τα άτομα με διαβήτη θα πρέπει να συμβουλεύονται έναν γιατρό ή έναν διατροφολόγο για να διαμορφώσουν ένα ασφαλές και κατάλληλο πλάνο, καθώς τα υψηλά ή χαμηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα μπορεί να είναι επικίνδυνα.
Μόλις ολοκληρωθεί η περίοδος νηστείας της ημέρας, δώστε ιδιαίτερη προσοχή στο τι καταναλώνετε, συμβουλεύει η Οου. Το πιο σημαντικό για την υγεία σας είναι να είστε συνειδητοποιημένοι σχετικά με το τι και πότε τρώτε. «Το πρωινό μπορεί να μη λειτουργεί για όλους. Αν λαμβάνετε τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεστε αργότερα, αυτό είναι εξαιρετικό», λέει η Λο. «Απλώς μην αφήνετε τη διατροφή σας στην τύχη».
