Ποτέ δεν ήμουν καλός κολυμβητής. Εντάξει, ξέρω να κολυμπάω. Ομως αυτό που κάνω στην πισίνα μοιάζει περισσότερο με μάχη επιβίωσης παρά με γυμναστική – ειδικά μετά τους πρώτους γύρους. Τα πόδια μου είναι πολύ μακριά, ο ρυθμός μου ασυνεχής και δυσκολεύομαι να πάρω μια σωστή ανάσα. Δεν το βρίσκω διασκεδαστικό, γι’ αυτό σπάνια κολυμπάω για να γυμναστώ. Επίσης, όλο το πλαίσιο γύρω από την κολύμβηση μπορεί να είναι αποθαρρυντικό, με τα σκουφάκια, τα γυαλιά και τους κανόνες για τη χρήση των διαδρομών. Αλλά αποτελεί εξαιρετική επιλογή για χειμερινή άσκηση, αν έχετε πρόσβαση σε εσωτερική πισίνα. Ετσι αποφάσισα να γίνω καλύτερος κολυμβητής παρακολουθώντας μερικά μαθήματα – τα πρώτα από την εποχή που ήμουν στο δημοτικό. Αποδείχθηκε ότι μπορείς να σημειώσεις σημαντική πρόοδο με μόνο λίγα μαθήματα. Και όταν το καταφέρεις, αποκτάς μια επιπλέον επιλογή για αερόβια άσκηση που δεν επιβαρύνει τις αρθρώσεις.
«Αυτό είναι το πλεονέκτημα της κολύμβησης», λέει ο Μάθιου Μπαρμπίνι, διευθυντής επιδόσεων της USA Swimming, ο οποίος στράφηκε στο άθλημα ύστερα από τραυματισμό στην εφηβεία του. «Δεν υπάρχει καταπόνηση. Δεν υπάρχουν σκληρές επιφάνειες. Και δεν χρειάζεσαι εξειδικευμένο εξοπλισμό».
Παρότι η κολύμβηση είναι ήπια για το σώμα, η άσκηση στο νερό συχνά μοιάζει εντελώς αφύσικη. Γι’ αυτό ως ενήλικοι μπορεί να χρειαζόμαστε περισσότερη καθοδήγηση για να αποκτήσουμε σωστή τεχνική. Ζήτησα τη βοήθεια της Αντζι Πελούζ, προπονήτριας κολύμβησης στο Ντένβερ, η οποία ειδικεύεται στη διδασκαλία ενηλίκων, για να αξιολογήσει την τεχνική μου στο ελεύθερο. Οπως μου εξήγησε, περίπου οι μισοί πελάτες της βρίσκονται στην ίδια θέση με εμένα: ξέρουν να κολυμπούν, αλλά χρειάζονται εκπαίδευση. Οι μη εκπαιδευμένοι κολυμβητές, όπως εγώ, μπορούν να διορθώσουν τα περισσότερα λάθη τους μέσα σε τέσσερα έως έξι μαθήματα, με λίγη εξάσκηση στο μεσοδιάστημα. Ιδανικά, τα μαθήματα πρέπει να γίνονται σε εβδομαδιαία βάση. Αν δεν ξέρετε καθόλου κολύμπι, η εκμάθηση των βασικών μπορεί να πάρει περισσότερο χρόνο. Αν όμως θέλετε να βελτιώσετε τις δεξιότητές σας μόνοι σας, ακολουθούν μερικά από τα πιο κοινά λάθη που κάνουν οι άνθρωποι –κι εγώ μαζί τους– στην πισίνα.
Μάθημα 1: Θέση σώματος: Το πρώτο μου μάθημα έγινε σε μια 7μετρη πισίνα στο γραφείο της Πελούζ. Εντόπισε αμέσως το πρώτο μου λάθος – το πιο συνηθισμένο για όσους δεν έχουν πάρει σωστά μαθήματα. Προσπαθούσα συνεχώς να κοιτάζω μπροστά, προς την άλλη άκρη της πισίνας, κάτι που έκανε το στήθος μου να σηκώνεται και τα πόδια μου να κατεβαίνουν, με αποτέλεσμα να βυθίζομαι. Από τη φύση μου δεν έχω την ίδια ικανότητα να επιπλέω όπως οι περισσότεροι. Οταν βρίσκομαι ανάσκελα στο νερό, τα πόδια μου βυθίζονται αμέσως, ό,τι κι αν κάνω. Γι’ αυτό το συγκεκριμένο μάθημα ήταν ιδιαίτερα σημαντικό για μένα.
Πώς να βελτιωθείτε: Κοιτάξτε ευθεία προς τα κάτω και επικεντρωθείτε στην κεντρική γραμμή που βρίσκεται κάτω στον διάδρομο. Ο,τι και να γίνει, μη σηκώσετε το βλέμμα. «Ο τοίχος τερματισμού δεν θα φύγει από τη θέση του», λέει η Ναντίν Φορντ, βετεράνος προπονήτρια κολύμβησης και ιδρύτρια του Mahogany Mermaids στο Σάρλοτ της Βόρειας Καρολίνας. Το να κοιτάζετε μπροστά είναι μια συνήθεια που δύσκολα αποβάλλεται, γι’ αυτό αφιερώστε τουλάχιστον μία προπόνηση όπου θα δουλέψετε αποκλειστικά τη σωστή θέση του κεφαλιού.
Μάθημα 2: Λάκτισμα ποδιών: Ηταν επίσης φανερό ότι εστίαζα υπερβολικά στα χέρια μου, παραμελώντας τη δουλειά που έπρεπε να κάνουν τα πόδια μου. Για τους κορυφαίους κολυμβητές που αγωνίζονται σε υψηλές ταχύτητες, «η μεγαλύτερη ώθηση προέρχεται από το λάκτισμα των ποδιών», εξηγεί ο Μπαρμπίνι, ο οποίος συμβουλεύει αθλητές σε όλη τη χώρα. Το λάκτισμα είναι σημαντικό για να διατηρείται η λεκάνη στην επιφάνεια του νερού, επισημαίνει, και η βελτίωσή του είναι ο ευκολότερος τρόπος για να αυξήσουμε την ταχύτητά μας. Στην περίπτωσή μου προσπαθούσα ουσιαστικά να τραβήξω τον εαυτό μου μέσα από το νερό μόνο με τα χέρια μου, με αποτέλεσμα τα λακτίσματά μου να είναι πολύ μεγάλα και αργά. Αυτά τα πιο αργά λακτίσματα δίνουν λιγότερη ώθηση και αυξάνουν και την πιθανότητα βύθισης.
Η άσκηση στο νερό συχνά μοιάζει εντελώς αφύσικη. Ως ενήλικοι χρειαζόμαστε περισσότερη καθοδήγηση για να αποκτήσουμε σωστή τεχνική.
Πώς να βελτιωθείτε: Ξεκινήστε κολυμπώντας έναν γύρο όπως συνήθως. Στη συνέχεια κάντε ακόμη έναν γύρο χτυπώντας τα πόδια σας πιο γρήγορα. Η Πελούζ προτείνει να φανταστείτε ότι κλωτσάτε για να βγάλετε ένα ζευγάρι παντόφλες – με τα πόδια και τα δάχτυλα τεντωμένα. «Το λάκτισμα πρέπει να είναι αρκετά μεγάλο ώστε να σας δίνει ώθηση», λέει ο Μπαρμπίνι, αλλά ταυτόχρονα «αρκετά μικρό ώστε να μη δημιουργεί περιττή αντίσταση». Σε κάθε γύρο η Πελούζ με έβαζε να σπρώχνω από την άκρη της πισίνας με τα χέρια τεντωμένα μπροστά, σαν να έκανα βουτιά, και να προχωρώ κάτω από το νερό μόνο με λακτίσματα. Γρήγορα ένιωσα πόσα μπορούσαν να κάνουν τα πόδια μου και πίεσα τον εαυτό μου να κλωτσάει πιο γρήγορα και πιο δυνατά. Στη συνέχεια κάντε έναν γύρο χρησιμοποιώντας μια σανίδα κολύμβησης – και ένα ζευγάρι βατραχοπέδιλα, αν έχετε. Η σανίδα σάς αναγκάζει να βασιστείτε στο λάκτισμα για να κινηθείτε, ενώ τα βατραχοπέδιλα σάς βοηθούν να αποκτήσετε ταχύτητα και να διατηρήσετε τη λεκάνη σας ψηλά. Ωστόσο είναι δύσκολο να τα χρησιμοποιήσετε χωρίς σωστή τεχνική. «Νιώστε την αντίσταση που δημιουργείται», συμβουλεύει η Φορντ. «Οταν την κατανοήσετε, βγάλτε τα βατραχοπέδιλα και προσπαθήστε να μιμηθείτε την κίνηση».
Μάθημα 3: Χέρια: Η Πελούζ μου εξήγησε ότι κρατούσα τα χέρια μου κάτω από το σώμα μου για υπερβολικά πολλή ώρα, αντί να τα διατηρώ τεντωμένα μπροστά μου, κάτι που επηρέαζε αρνητικά την τεχνική μου. Ο πιο αποτελεσματικός τρόπος να παραμείνετε στην επιφάνεια είναι να κρατάτε και τα δύο χέρια τεντωμένα μπροστά από το κεφάλι σας, σαν να κάνετε βουτιά. Οσο περισσότερο χρόνο διατηρείτε τουλάχιστον το ένα χέρι σε αυτή τη θέση, τόσο καλύτερα.
Πώς να βελτιωθείτε: Με την άσκηση «catch-up». Κρατήστε μια σανίδα κολύμβησης μπροστά σας με τα χέρια τεντωμένα. Ξεκινήστε την κίνηση των χεριών, διατηρώντας πάντα το ένα χέρι στη σανίδα, ενώ το άλλο ολοκληρώνει την κίνηση. Εναλλάξτε τα χέρια, αφήνοντας το ένα μόνον όταν το άλλο έχει ήδη πιάσει τη σανίδα. Στην αρχή μπορεί να σας φανεί λάθος να έχετε τα χέρια σας τεντωμένα για τόσο πολλή ώρα, αλλά επιμείνετε σε αυτό.
Μάθημα 4: Αναπνοή: «Ακόμη κι αν είσαι ο καλύτερος κολυμβητής στον κόσμο, η αναπνοή πάντα θα σε επιβραδύνει», λέει ο Μπαρμπίνι. Στη δική μου περίπτωση, έχω πάντα την αίσθηση ότι δεν παίρνω αρκετό αέρα, ειδικά μετά τον πρώτο γύρο. Κάθε φορά στρίβω το κεφάλι μου για να βγει από το νερό και να πάρω ανάσα. Οπως έμαθα, όμως, το πρόβλημα δεν ήταν τόσο η συχνότητα της αναπνοής μου, αλλά ο κακός συγχρονισμός.
Πώς να βελτιωθείτε: Η σωστή τεχνική αναπνοής απαιτεί εξάσκηση, και πολλοί κολυμβητές εργάζονται πάνω σε αυτή για χρόνια. Το πρώτο βήμα είναι απλό: Εισπνέετε πάνω από το νερό και εκπνέετε κάτω από αυτό. Πολλοί κάνουν το λάθος να εκπνέουν όταν το κεφάλι τους είναι έξω από το νερό, εξηγεί η Πελούζ. Εξασκηθείτε στο να εκπνέετε πλήρως –αργά και σταθερά– μέσα στο νερό, αντί να βγάζετε όλο τον αέρα λίγο πριν από την εισπνοή. «Είναι μια αργή και ελεγχόμενη διαδικασία», επισημαίνει η Φορντ.
Θα ήθελα πολύ να πω ότι πλέον κολυμπάω σαν δελφίνι. Δεν ισχύει. Εξακολουθώ να δυσκολεύομαι μετά τους πρώτους γύρους. Ομως, μετά από τέσσερα μαθήματα μπορώ να επισκεφθώ οποιαδήποτε πισίνα, να κάνω μια καλή προπόνηση, να αισθάνομαι ότι δεν είμαι εκτός τόπου. Και σε μια καλή ημέρα μπορεί να το διασκεδάσω κιόλας.
