Αφότου ο Γάλλος βασιλιάς Κάρολος Η’ εισέβαλε στην Ιταλία, το 1494, μια άγνωστη έως τότε και παραμορφωτική ασθένεια εξαπλώθηκε μεταξύ των στρατιωτών και μεταφέρθηκε σε όλη την Ευρώπη, μετά την επιστροφή τους στις πατρίδες τους, το επόμενο έτος.
Η επιδημία εκείνη θεωρείται η πρώτη αναφορά στη σύφιλη, ωστόσο, η συζήτηση για την αρχική της προέλευση εξακολουθεί να διχάζει τους ερευνητές. Σύμφωνα με ορισμένους, η σύφιλη εμφανίστηκε στην Αμερική και μεταφέρθηκε στην Ευρώπη από τον Χριστόφορο Κολόμβο, το 1493. Αλλοι υποστηρίζουν ότι η ασθένεια είχε ήδη εξαπλωθεί στην Ευρώπη πριν από τον απόπλου του Κολόμβου.
Απαντήσεις στο ερώτημα από που προήλθε αρχικά η σύφιλη φαίνεται πως δίνει έρευνα σε βιολογικό υλικό που ανακτήθηκε από σκελετούς σε όλη την Αμερική. Οπως διαπιστώθηκε, τα οστά, τα οποία προϋπήρχαν του πρώτου ταξιδιού του Κολόμβου, φιλοξενούσαν γονιδιώματα βακτηρίων από την οικογένεια της σύφιλης, γεγονός που υποδηλώνει ότι η νόσος είχε τις ρίζες της στην Αμερική.
«Καταφέραμε να ανακατασκευάσουμε πέντε γονιδιώματα από αυτά τα οστά και βλέπουμε τις μεγάλες ομοιότητες με τα σύγχρονα στελέχη του βακτηρίου που κυκλοφορούν σήμερα», δήλωσε η Κίρστεν Μπος, επικεφαλής της ομάδας μοριακής παλαιοπαθολογίας στο Ινστιτούτο Εξελικτικής Ανθρωπολογίας «Μαξ Πλανκ», στη Λειψία. «Φαίνεται ότι όλα ξεκίνησαν από την Αμερική».
Σε δημοσίευσή τους στο περιοδικό Nature, η Μπος και οι συνεργάτες της περιγράφουν πώς εξήγαγαν και ανακατασκεύασαν το αρχαίο DNA από τα σκελετικά υπολείμματα, τα οποία περιλάμβαναν ένα οστό ισχίου από την Αργεντινή, ένα οστό κάτω άκρου από τη Χιλή, οστά άνω και κάτω άκρων από το Μεξικό και ένα δόντι από το Περού.
Γνωρίζοντας την ηλικία των οστών, μέσω της μεθόδου της ραδιοχρονολόγησης, οι ερευνητές κατάφεραν να εντοπίσουν τα διάφορα στελέχη των βακτηρίων σε έναν κοινό πρόγονο που έζησε πριν από περίπου 9.000 χρόνια.
«Πρόκειται για μια εποχή κατά την οποία οι άνθρωποι ήταν ήδη εγκατεστημένοι στην Αμερική και δεν αλληλεπιδρούσαν με πληθυσμούς σε άλλα μέρη του κόσμου. Ηταν ουσιαστικά γεωγραφικά και βιολογικά απομονωμένοι στην Αμερική», δήλωσε η Μπος.
Το εύρημα υποδηλώνει ότι η σύφιλη είχε μεν τις ρίζες της στην Αμερική, ωστόσο, εξαπλώθηκε παγκοσμίως μέσω του δουλεμπορίου και των ευρωπαϊκών επεκτάσεων σε Αμερική και Αφρική.
«Δεν νομίζω ότι λύνουμε απαραίτητα το μυστήριο, επειδή υπάρχουν ακόμη τόσα πολλά σημαντικά ερωτήματα που πρέπει να απαντήσουμε», τόνισε η Μπος. «Εξετάζουμε πολύ περιορισμένες πηγές δεδομένων, προσπαθούμε να τα αναλύσουμε με έναν ολιστικό τρόπο και να είμαστε ανοιχτόμυαλοι», πρόσθεσε.
Πηγή: The Guardian
