Γιατί η Ελλάδα θεωρείται Γη της Επαγγελίας για ξένους συνταξιούχους

Εκτός από τον ήλιο και τη θάλασσα, οι Βορειοευρωπαίοι συνταξιούχοι που επιλέγουν να εγκατασταθούν στη χώρα μας έχουν κι άλλα κίνητρα. Το χαμηλότερο κόστος ζωής αυξάνει την αγοραστική δύναμη της σύνταξης και το ειδικό φορολογικό καθεστώς το διαθέσιμο εισόδημά τους.

Ηλιος, θάλασσα και «υψηλότερη» σύνταξη

Των Δήμητρας Μανιφάβα, Δέσποινας Κόντη

Για πολλούς ξένους η Ελλάδα είναι έρωτας με την πρώτη ματιά: είναι οι γειτονιές με τη δική τους ταυτότητα, οι γεύσεις και οι μυρωδιές, αλλά και η αίσθηση της φρεσκάδας που αναδύεται από τα προϊόντα, απλωμένα στους πάγκους των πολυσύχναστων λαϊκών αγορών. Αυτά ήταν αρκετά για την 67χρονη Μορίν από τη Νέα Υόρκη ώστε να την οδηγήσουν στην απόφαση να μετακομίσει στην Αθήνα και, εν μέσω πανδημίας, να αγοράσει μαζί με τον σύζυγό της σπίτι στην Καισαριανή.

Ενας Σουηδός με ετήσια σύνταξη 22.400 ευρώ, ζώντας στην Ελλάδα «βλέπει» τη σύνταξή του σε μονάδες αγοραστικής δύναμης να «αυξάνεται» σε 26.590 ευρώ.

Αν και κατά τη διάρκεια της καριέρας της ως καθηγήτριας μουσικής ιστορίας πέρασε από πόλεις που θεωρούνται πολυσύχναστα οικονομικά κέντρα, όπως το Χονγκ Κονγκ και η Ντόχα, η Αθήνα αποτέλεσε για την ίδια «μια μεγάλη πόλη, που έχει ξεχωριστές γειτονιές με δική τους ταυτότητα», όπως περιγράφει στην «Κ». Ηταν Χριστούγεννα, πριν από περίπου έξι χρόνια, όταν μαζί με τον σύζυγό της επισκέφθηκαν για πρώτη φορά φίλους στην Αθήνα. «Απλά τη λατρέψαμε», λέει εμφατικά στην «Κ». «Δεν είναι μόνο ο υπέροχος καιρός. Είναι οι άνθρωποί της, οι νόστιμες γεύσεις αλλά και οι γαστρονομικές επιλογές της. Για να καταλάβετε, όταν πηγαίνεις να αγοράσεις φρέσκα χόρτα στην Ντόχα, σου δίνεται η εντύπωση πως είναι κάπως άτονα, μαραμένα. Εδώ όμως πηγαίνουμε στη λαϊκή και όλα είναι πανέμορφα, πραγματικά φρέσκα».

Εκτός όμως από τον καλό καιρό, το νόστιμο φαγητό αλλά και τις μοναδικές γεύσεις, η Ελλάδα προσφέρει και κάτι άλλο: σύνταξη υψηλότερη ακόμη και κατά 20% στους Βορειοευρωπαίους συνταξιούχους που επιλέγουν τη χώρα μας ως μόνιμο τόπο διαμονής μετά το τέλος του εργασιακού τους βίου. Κι αυτό διότι το αρκετά χαμηλότερο σε σύγκριση με τις χώρες τους κόστος ζωής, παρά τις όποιες ανατιμήσεις που έχουν γίνει στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια σε σειρά βασικών αγαθών και υπηρεσιών, αυξάνει στην ουσία την αγοραστική δύναμη της ούτως ή άλλως υψηλότερης, από τη μέση ελληνική, σύνταξής τους. Αν μη τι άλλο, δηλαδή, δεν είναι μόνο ο ήλιος, η θάλασσα, αλλά και τα αρκετά χρήματα που μένουν στην τσέπη των ξένων συνταξιούχων, όχι μόνο λόγω των ευνοϊκών διατάξεων για τη φορολογία, αλλά και χάρη στις μικρότερες, συγκριτικά, δαπάνες για την κάλυψη των καθημερινών αναγκών, ένα ισχυρό κίνητρο για τη μετατροπή της Ελλάδας σε «Φλόριντα της Ευρώπης».

Ετσι, ένας Σουηδός του οποίου η μέση ετήσια σύνταξη είναι 22.400 ευρώ, ζώντας στην Ελλάδα «βλέπει» τη σύνταξή του σε μονάδες αγοραστικής δύναμης να «αυξάνεται» σε 26.590 ευρώ ή κατά 19% περίπου, ακριβώς διότι το κόστος ζωής στη χώρα μας είναι πολύ χαμηλότερο. Αντιθέτως, στη Σουηδία η ίδια σύνταξη σε μονάδες αγοραστικής δύναμης θα μεταφραζόταν σε 17.200 ευρώ. Στη Σουηδία, άλλωστε, το επίπεδο τιμών σε βασικά αγαθά και υπηρεσίες ήταν το 2024, σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, 23% υψηλότερο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, την ώρα που στην Ελλάδα το επίπεδο τιμών είναι 17% κάτω από τον μέσο όρο στην Ε.Ε.

Ζώντας στην Ελλάδα, ένας Δανός συνταξιούχος είναι σαν να λαμβάνει ετησίως περίπου 5.000 ευρώ μεγαλύτερη σύνταξη από αυτή που λαμβάνει κανονικά: έτσι, ενώ η μέση σύνταξη στη Δανία είναι 30.200 ευρώ και σε μονάδες αγοραστικής δύναμης πέφτει στις 20.600 ευρώ, με τη διαβίωση στην Ελλάδα είναι σαν ο συνταξιούχος να λαμβάνει 35.847 ευρώ. Η Δανία, άλλωστε, είναι η χώρα με το υψηλότερο επίπεδο τιμών στην Ε.Ε., σύμφωνα με τη Eurostat, με το βασικό «καλάθι» αγαθών και υπηρεσιών να είναι ακριβότερο κατά 43% από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Πόσο είναι το κόστος στέγασης στη Δανία; 85% πάνω από τον μέσο όρο της Ε.Ε., όταν στην… παρ’ ολίγον Δανία του Νότου είναι 29,5% κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Δυσβάστακτο μεν για τους Ελληνες, αλλά όχι για τους Δανούς. Η μέση τιμή για την αγορά ενός σπιτιού στην Κοπεγχάγη είναι 3.349 ευρώ/τ.μ., ενώ στην Κρήτη η μέση τιμή είναι 2.480 ευρώ/τ.μ.

«Είχαμε την επιλογή να μείνουμε και στην Ιρλανδία γιατί έχουμε ιρλανδικά διαβατήρια, αλλά ήταν πολύ ακριβά», μεταφέρει στην «Κ» η Μορίν. Απόφαση για να μείνει όμως στην Ελλάδα, και συγκεκριμένα στο Λιτόχωρο της Πιερίας, έλαβε ήδη από το 2006 και η Μπιργκίτε από τη Δανία. «Ο πολύ καλός καιρός έπαιξε ρόλο», λέει η ίδια στην «Κ», καθώς εξηγεί πως έψαχνε μαζί με τον σύζυγό της μόνιμη κατοικία για να απολαύσει το ζεστό κλίμα της Μεσογείου. «Υπάρχουν και άλλοι Δανοί εκεί», τονίζει. Ανάμεσα σε αυτούς και η οικογένειά της. «Ο μικρότερος γιος μας πλέον ζει εκεί. Εχουμε χτίσει ένα ρετιρέ στο σπίτι μας και μαζί με τη σύζυγό του, που είναι από την Ισλανδία, ζουν μαζί μας».

Ελκυστική είναι η Ελλάδα και για τους Γερμανούς συνταξιούχους, πολλοί εκ των οποίων τη γνωρίζουν καλά ήδη από τις καλοκαιρινές διακοπές τους. Η μέση σύνταξη στη Γερμανία, που ανέρχεται σε 17.900 ευρώ, «αυξάνεται» κατά σχεδόν 20% όταν ο Γερμανός συνταξιούχος ζει στην Ελλάδα, κυρίως διότι το κόστος στέγασης, το κόστος υγείας, διασκέδασης αλλά και η εστίαση είναι αρκετά φθηνότερα εδώ σε σύγκριση με τη χώρα καταγωγής τους. Από τα στοιχεία της Eurostat προκύπτει ότι το συνολικό επίπεδο τιμών στη Γερμανία το 2024 ήταν 9,1% υψηλότερο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, με το κόστος στέγασης και υγείας να είναι ακριβότερα από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο κατά 13,10% και 11,9%, αντιστοίχως. Αν και το δημόσιο σύστημα υγείας παρουσιάζει πολλές ελλείψεις, ειδικά στην περίπτωση που οι συνταξιούχοι επιλέξουν να μείνουν στην επαρχία και σε νησιά, οι ίδιοι με βάση τις συντάξεις που λαμβάνουν θεωρείται ότι μπορούν να καλύψουν δαπάνες υγείας λαμβάνοντας τις σχετικές υπηρεσίες από ιδιώτες παρόχους.

Το καλύτερο φορολογικό καθεστώς στον ευρωπαϊκό Νότο

Του Προκόπη Χατζηνικολάου

Σε φορολογικό παράδεισο για τους συνταξιούχους της Ευρώπης εξελίσσεται η χώρα μας, καθώς το ευνοϊκό φορολογικό καθεστώς έχει οδηγήσει περισσότερους από 1.500 συνταξιούχους να μετακομίσουν στην Ελλάδα. Το ενδιαφέρον προέρχεται από τις «κρύες» χώρες της Σκανδιναβίας, κυρίως από τη Σουηδία αλλά και από τη Γερμανία και τη Δανία. Ιδιαίτερα μεγάλο είναι και το ενδιαφέρον συνταξιούχων ομογενών από την Αμερική και την Αυστραλία.

Τα εισοδήματα όσων μετακομίσουν στην Ελλάδα φορολογούνται αυτοτελώς με συντελεστή 7% κάθε χρόνο για διάστημα 15 ετών.

Από τις αιτήσεις που έχουν υποβληθεί στην αρμόδια ΔΟΥ κατοίκων εξωτερικού, περίπου 1.000 έχουν εγκριθεί και όπως σημειώνουν στελέχη του οικονομικού επιτελείου ο ρυθμός των αιτήσεων, ο οποίος είχε ανακοπεί την περίοδο της πανδημίας, έχει αυξηθεί, εκτιμώντας ότι εντός του 2026 ενδεχομένως και να διπλασιαστεί.

Εκτός από τον ανταγωνιστικό συντελεστή για το σύνολο των εισοδημάτων των συνταξιούχων που μεταφέρουν τη φορολογική τους κατοικία στην Ελλάδα και ο οποίος ανέρχεται στο 7% και μάλιστα για περίοδο 15 ετών, η Ελλάδα διαθέτει κάτι που δεν μπορούν να ανταγωνιστούν οι σκανδιναβικές χώρες. Ο ήλιος, το κλίμα και η φυσική ομορφιά σε συνδυασμό με τα φθηνά –για τους ξένους– ακίνητα κάνουν την απόφαση των Ευρωπαίων ευκολότερη.

Πολλοί Σκανδιναβοί αλλά και Γερμανοί ήρθαν στην Ελλάδα, μετακομίζοντας από άλλες χώρες όπου είχαν γίνει φορολογικοί κάτοικοι, και συγκεκριμένα την Πορτογαλία και την Ιταλία, καθώς το ελληνικό φορολογικό καθεστώς είναι καλύτερο.

Τα εισοδήματα όσων μετακομίσουν φορολογικά στην Ελλάδα φορολογούνται αυτοτελώς με συντελεστή 7% κάθε χρόνο για διάστημα 15 χρόνων. Η φορολόγηση αυτή αφορά στο εισόδημα που αποκτούν στο εξωτερικό. Για να υπαχθεί ο αλλοδαπός συνταξιούχος σε αυτόν τον τρόπο φορολόγησης θα πρέπει να ισχύουν σωρευτικά οι εξής προϋποθέσεις:

α) Να μην ήταν φορολογικός κάτοικος Ελλάδας τα προηγούμενα πέντε από τα έξι έτη πριν από τη μεταφορά της φορολογικής κατοικίας του στην Ελλάδα.

β) Να μεταφέρει τη φορολογική του κατοικία από κράτος με το οποίο είναι σε ισχύ συμφωνία διοικητικής συνεργασίας στον τομέα της φορολογίας με την Ελλάδα.

γ) Για την απόδειξη της ιδιότητας του δικαιούχου εισοδήματος από συντάξεις που προκύπτουν στην αλλοδαπή, απαιτείται η προσκόμιση οποιουδήποτε εγγράφου από τον ασφαλιστικό φορέα ή άλλη δημόσια αρχή ή επαγγελματικό ταμείο ή ασφαλιστική εταιρεία, από το οποίο να προκύπτει η καταβολή σύνταξης στην αλλοδαπή από κύριο και επικουρικό φορέα υποχρεωτικής ασφάλισης, από επαγγελματικά ταμεία που έχουν συσταθεί με νόμο, ή η καταβολή ασφάλισης (εφάπαξ ή με τη μορφή περιοδικής παροχής) στο πλαίσιο ομαδικών ασφαλιστηρίων συνταξιοδοτικών συμβολαίων.

Σημειώνεται ότι ο φόρος καταβάλλεται σε μία δόση και δεν συμψηφίζεται με άλλες φορολογικές υποχρεώσεις ή τυχόν πιστωτικά υπόλοιπα του προσώπου που έχει υπαχθεί στον εναλλακτικό τρόπο φορολόγησης. Η αίτηση μεταφοράς της φορολογικής κατοικίας υποβάλλεται στη φορολογική διοίκηση από το φυσικό πρόσωπο συνταξιούχο μέχρι τις 31 Μαρτίου του εκάστοτε φορολογικού έτους. Από την πλευρά της η φορολογική διοίκηση εντός εξήντα ημερών από την υποβολή της αίτησης εκδίδει απόφαση με την οποία την εγκρίνει ή την απορρίπτει, αναλόγως της συνδρομής ή μη των προϋποθέσεων.

Σημειώνεται ότι το φυσικό πρόσωπο που εντάσσεται στο ευνοϊκό φορολογικό καθεστώς, εφόσον σε κάποιο φορολογικό έτος δεν καταβάλει ολόκληρο το ποσό του φόρου σε μία δόση, παύει να υπάγεται στις διατάξεις του νόμου και εφεξής φορολογείται για το παγκόσμιο εισόδημά του βάσει των γενικών διατάξεων, δηλαδή όπως φορολογούνται όλοι όσοι κατοικούν στη χώρα.