Επειτα από εννέα χρόνια συνεχούς αύξησης της απασχόλησης τον Σεπτέμβριο, η ελληνική αγορά εργασίας κατέγραψε φέτος μια ήπια, αλλά ενδεικτική της έντονης εποχικότητας καθώς και της στενότητας της αγοράς εργασίας, μείωση.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του πληροφοριακού συστήματος «Εργάνη», τον Σεπτέμβριο του 2025 χάθηκαν 9.196 θέσεις εργασίας. Από τον Ιούλιο έως και τον Σεπτέμβριο η απασχόληση παρουσιάζει μείωση, για τρεις συνεχόμενους μήνες – κάτι που είχε να συμβεί εδώ και σχεδόν ένα χρόνο. Ωστόσο, και παρά τις αρνητικές ενδείξεις, η συνολική εικόνα δεν προκαλεί ανησυχία.
Το συνολικό ισοζύγιο για το 9μηνο Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου 2025 παραμένει θετικό, με τη δημιουργία 308.105 νέων θέσεων εργασίας, γεγονός που δείχνει ότι η αγορά σταθεροποιείται, με τη μείωση στις προσλήψεις τους τελευταίους μήνες να αντανακλά περισσότερο μια μεταβατική περίοδο εξυγίανσης. Και αυτό γιατί με τη σταδιακή επέκταση της ψηφιακής κάρτας σχεδόν σε 265.000 επιχειρήσεις και 1,5 εκατ. εργαζομένους βλέπουμε πλέον τα νούμερα να αντικατοπτρίζουν την πραγματική απασχόληση κι όχι απλώς τις… δηλώσεις. Τι σημαίνει αυτό;
Η ψηφιακή κάρτα εργασίας, το εργαλείο που καταγράφει πλέον με ακρίβεια τις ώρες εργασίας κάθε εργαζομένου, καθιστά αδύνατες πρακτικές του παρελθόντος, σύμφωνα με τις οποίες πολλές επιχειρήσεις δήλωναν εργαζομένους ως μερικής απασχόλησης ενώ στην πράξη δούλευαν πλήρες ωράριο. Ετσι, εμφανίζονται λιγότερες «πλασματικές» προσλήψεις, αλλά περισσότερες νόμιμες και ασφαλισμένες θέσεις εργασίας. Εικόνα που φαίνεται στις συμβάσεις εργασίας, όπου το 55% στο εννεάμηνο αφορά πλήρη απασχόληση, παρότι τον Σεπτέμβριο το 52% των νέων προσλήψεων ήταν συμβάσεις μερικής και εκ περιτροπής εργασίας.
«Οι ίδιοι άνθρωποι συνεχίζουν να εργάζονται», εξηγούν οι ειδικοί που παρακολουθούν την εφαρμογή του μέτρου και συμπληρώνουν πως πλέον «δηλώνονται όπως πραγματικά εργάζονται».
Οπως μάλιστα επισημαίνει μιλώντας στην «Κ» ο γενικός γραμματέας Εργασιακών Σχέσεων Νίκος Μηλαπίδης, «οι μεταβολές των τελευταίων μηνών είναι πράγματι αρνητικές, αλλά εξαιρετικά μικρές», γεγονός που δεν αφήνει πολλά περιθώρια για εξαγωγή συμπερασμάτων. «Παρακολουθούμε τη σωρευτική πορεία του ισοζυγίου μέσα στο έτος, αντί των μηνιαίων, ώστε να μην εξάγουμε συμπεράσματα που ενδεχομένως να οφείλονται στην έντονη εποχικότητα που χαρακτηρίζει την ελληνική οικονομία», επισημαίνει ο γ.γ. του υπουργείου Εργασίας.
Και συμπληρώνει άλλον έναν παράγοντα που εξηγεί την εικόνα που παρουσιάζουν τα στοιχεία του συστήματος «Εργάνη», τη στενότητα της αγοράς. «Καθώς η ανεργία μειώνεται με αυτούς τους ρυθμούς και η αγορά εργασίας στενεύει, περιμένουμε πως από εδώ και στο εξής οι μηνιαίες μεταβολές των ροών δεν θα είναι ιδιαίτερα μεγάλες (είτε προς τα πάνω είτε προς τα κάτω) σε σχέση με τα προηγούμενα έτη», αναφέρει ο κ. Μηλαπίδης.
Και πράγματι, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ) που δημοσιεύθηκαν χθες, το εποχικά διορθωμένο ποσοστό ανεργίας τον Σεπτέμβριο σταθεροποιήθηκε σε 8,2% έναντι 9,7% τον Σεπτέμβριο του 2024 και του αναθεωρημένου προς τα πάνω 8,2% τον Αύγουστο του 2025.
Οι απασχολούμενοι ανήλθαν σε 4.326.322 άτομα σημειώνοντας αύξηση κατά 59.086 άτομα σε σχέση με τον Σεπτέμβριο του 2024 (1,4%) και μείωση κατά 23.597 άτομα σε σχέση με τον Αύγουστο του 2025 (-0,5%). Οι άνεργοι ανήλθαν σε 385.804 άτομα σημειώνοντας μείωση κατά 70.449 άτομα σε σχέση με τον Σεπτέμβριο του 2024 (-15,4%) και μείωση κατά 384 άτομα σε σχέση με τον Αύγουστο του 2025 (-0,1%).
Παρά το αρνητικό ισοζύγιο προσλήψεων – απολύσεων τους τελευταίους μήνες, οι ειδικοί εκτιμούν πως η αγορά παρουσιάζει και ένα «θετικό περιεχόμενο», την εφαρμογή της ψηφιακής κάρτας αλλά και τη νομοθετική διάταξη που προβλέπει φθηνότερες υπερωρίες για τους εργοδότες, χωρίς να χάνουν χρήματα οι εργαζόμενοι, καθώς μέσω αυτών φαίνεται να «ασπρίζουν» την «γκρίζα ζώνη» της εργασίας, περιορίζοντας την αδήλωτη απασχόληση και ενισχύοντας τη διαφάνεια.
Πρόκειται για ένα μικρό βήμα προς μια πιο ειλικρινή οικονομία, με τον κ. Μηλαπίδη να επιβεβαιώνει πως στους κλάδους στους οποίους εφαρμόζεται η ψηφιακή κάρτα εργασίας οι επιχειρήσεις απασχολούν πλέον περισσότερους εργαζομένους με πλήρη απασχόληση, όπως επίσης εμφανίζουν και αρκετούς μερικής απασχόλησης, τους οποίους δεν εμφάνιζαν καν, κατά τους μήνες αιχμής.
Η εποχικότητα
Οσο για τα υπόλοιπα στοιχεία του συστήματος «Εργάνη», δείχνουν ότι οι μεγαλύτερες απώλειες προέρχονται από τους παραδοσιακά ευάλωτους στην έντονη εποχικότητα που χαρακτηρίζει την ελληνική οικονομία, δηλαδή την εστίαση όπου χάθηκαν 56.135 θέσεις, τα καταλύματα με απώλειες 23.212 θέσεων, μέσα σε ένα μήνα, το λιανικό εμπόριο με -7.311 και τη βιομηχανία τροφίμων με -5.559 θέσεις.
Η κάμψη συμπίπτει με το τέλος της τουριστικής περιόδου – μια περίοδος που κάθε χρόνο επαναφέρει τη συζήτηση για το πώς η εποχικότητα διαμορφώνει την ελληνική αγορά εργασίας. Κάτι που φαίνεται και από την περιφερειακή κατανομή. Στα νησιά του Αιγαίου και του Ιονίου, όπου ο τουρισμός είναι σχεδόν η μοναδική πηγή εισοδήματος, οι αριθμοί ήταν ενδεικτικοί: το Νότιο Αιγαίο κατέγραψε απώλειες 19.109 θέσεων, ενώ η Κεντρική Μακεδονία και τα νησιά του Ιονίου ακολούθησαν με -9.967 και -9.862 θέσεις εργασίας, αντιστοίχως.
Και όπως είναι αναμενόμενο, οι νέοι είναι τα μεγαλύτερα θύματα των απολύσεων. Συγκεκριμένα, η ηλικιακή ομάδα 15-24 ετών κατέγραψε τη μεγαλύτερη απώλεια, με -39.830 θέσεις τον Σεπτέμβριο. Οι περισσότεροι εργάζονται σε εστιατόρια, ξενοδοχεία και καταστήματα – τους ίδιους κλάδους που πλήττονται κάθε φθινόπωρο.
