Τη δική τους επιχείρηση επιλέγουν να δημιουργήσουν άνεργοι ηλικίας 30 με 60 ετών, εκμεταλλευόμενοι και τα προγράμματα της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης (ΔΥΠΑ), καθώς οι χαμηλοί μισθοί, η εργασιακή ανασφάλεια και οι –πολλές φορές– δυσμενείς συνθήκες εργασίας, αλλά και η υψηλή ανεργία ατόμων άνω των 40 ετών, καθιστούν την επιχειρηματική προσπάθεια, παρά το υψηλό ρίσκο, σχεδόν αναγκαστική διέξοδο. Είναι χαρακτηριστικό –βάσει των στοιχείων που παρουσιάζει σήμερα η «Κ»– ότι ένας στους τρεις ωφελουμένους από προγράμματα απασχόλησης της ΔΥΠΑ, κατά το πρώτο τετράμηνο του έτους, ήταν άνεργος που επέλεξε την επιδότηση με έως 17.000 ευρώ για τη δημιουργία της δικής του επιχείρησης. Μάλιστα πρόκειται για μαζική συμμετοχή σε ένα πρόγραμμα που η διοίκηση της ΔΥΠΑ άλλαξε σε σχέση με τα προηγούμενα έτη, αφενός διευρύνοντας τα όρια ηλικίας των συμμετεχόντων, προκειμένου να περιλάβει και τους μεγαλύτερους σε ηλικία ανέργους, που είναι πιο έτοιμοι να ρισκάρουν κάνοντας τη δική τους δουλειά, αφετέρου αυξάνοντας το ποσό της επιδότησης.
Ετσι, από τους συνολικά 30.594 ωφελουμένους των προγραμμάτων απασχόλησης που έχει ενεργοποιήσει η ΔΥΠΑ το διάστημα Ιανουαρίου – Απριλίου 2025, οι περισσότεροι –10.790 άτομα ή 35,26% του συνόλου– έκαναν χρήση των νέων προγραμμάτων επιχειρηματικότητας τα οποία βρίσκονται σε εξέλιξη. Υπήρξαν επίσης 9.729 ωφελούμενοι (ποσοστό 31,8%) που εντάχθηκαν στα προγράμματα νέων θέσεων εργασίας, ενώ άλλοι 5.671 ωφελούμενοι (18,53%) απορροφήθηκαν σε προγράμματα απόκτησης εργασιακής – επαγγελματικής εμπειρίας. Οι υπόλοιποι 4.404 (14,39%) εντάχθηκαν σε ειδικά προγράμματα απασχόλησης.
Συνολικά, από τον Αύγουστο του 2019 έως και τον Απρίλιο του 2025, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της ΔΥΠΑ, έχουν βρει δουλειά 240.736 ωφελούμενοι μέσω συνολικά 61 προγραμμάτων. Το 44% εξ αυτών ή 104.645 άνεργοι συμμετείχαν σε κάποιο πρόγραμμα επιδότησης των θέσεων εργασίας. Σχεδόν ο ένας στους τρεις (29% ή 69.410 ωφελούμενοι) έκανε χρήση ειδικών προγραμμάτων για απόκτηση εργασιακής – επαγγελματικής εμπειρίας. Αλλοι 34.687 (14%) αξιοποίησαν ειδικά προγράμματα απασχόλησης και μόλις 31.994 (13%) ασχολήθηκαν με προγράμματα που στηρίζουν τη νέα επιχειρηματικότητα.
Ομως, εντός του 2025 παρατηρείται σημαντική μεταστροφή. Ετσι, ενώ συνολικά τα τελευταία έξι έτη έχουν «τρέξει» 13 προγράμματα επιχειρηματικότητας, με 31.994 ωφελουμένους, οι 10.790 ήταν εντός του πρώτου τετραμήνου του τρέχοντος έτους. Πρόκειται για συμμετοχή ρεκόρ, καθώς η αμέσως υψηλότερη συμμετοχή, με 7.301 ωφελουμένους, ήταν το 2019. Πέρυσι δεν «έτρεξε» κάποιο αντίστοιχο πρόγραμμα, καθώς σχεδιάστηκαν συγκεκριμένες αλλαγές για το φετινό. Συγκεκριμένα, η ΔΥΠΑ «τρέχει» από την αρχή του χρόνου προγράμματα επιχειρηματικότητας για την ενίσχυση της απασχόλησης και τη δημιουργία νέων επιχειρήσεων που απευθύνονται κυρίως σε ανέργους, με έμφαση συγκεκριμένες ηλικιακές ομάδες και κατηγορίες ανέργων, όπως γυναίκες, άτομα άνω των 55 ετών και άτομα που δραστηριοποιούνται στην ψηφιακή οικονομία.
10.790 ωφελούμενοι επέλεξαν στο τετράμηνο το πρόγραμμα νέας επιχειρηματικότητας της ΔΥΠΑ που προβλέπει επιδότηση για νέες επιχειρήσεις.
Τα προγράμματα αυτά επιχορηγούν τη δημιουργία νέων επιχειρήσεων με διάφορα ποσά, όμως το ανώτατο ποσό ανέρχεται πλέον σε 17.000 ευρώ και προβλέπουν την καταβολή της επιχορήγησης σε δόσεις, μετά την έναρξη δραστηριότητας. Να σημειωθεί ότι το προηγούμενο διάστημα τα προγράμματα επιχειρηματικότητας αφορούσαν κατά κύριο λόγο νέους έως 29 ετών, ενώ η επιχορήγηση δεν ξεπερνούσε τα 14.800 ευρώ.
Οπως επισημαίνει μιλώντας στην «Κ» ο διοικητής της ΔΥΠΑ Σπύρος Πρωτοψάλτης, το μεγάλο πρόγραμμα των 10.000 ωφελουμένων έχει ήδη κλείσει με πολύ μεγάλη συμμετοχή. Ηδη έχουν χρηματοδοτηθεί άνθρωποι μεγαλύτερης ηλικίας, μεταξύ 35 και 55 ετών, προκειμένου να δημιουργήσουν τη δική τους επιχείρηση, με τις δράσεις που επελέγησαν να περιλαμβάνουν από τη δημιουργία καφέ και καταστημάτων περιποίησης νυχιών, έως και φυσικοθεραπευτήρια, λογιστήρια και τουριστικά γραφεία.
Σύμφωνα με ειδικούς, πρωτεύοντα ρόλο παίζει η οικονομική ανασφάλεια και οι χαμηλές απολαβές, όπου ο βασικός μισθός των 880 ευρώ δεν καλύπτει αξιοπρεπώς τις ανάγκες ενός ενηλίκου 35-55 ετών, ειδικά αν έχει οικογένεια, ενοίκιο, δάνειο ή υποχρεώσεις. Ετσι, η λύση της επιχειρηματικότητας, όσο ριψοκίνδυνη κι αν είναι, δίνει στους ανέργους την προοπτική να έχει κανείς προοπτική για καλύτερο βιοτικό επίπεδο, χωρίς εξάρτηση από εργοδότες που πολλές φορές εκμεταλλεύονται τη δύσκολη θέση των υπαλλήλων.
Καθοριστικό ρόλο σε μια τέτοια απόφαση διαδραματίζει το γεγονός ότι δύσκολα κάποιος βρίσκει δουλειά έπειτα από κάποια ηλικία, καθώς οι εργοδότες προτιμούν συχνά νεοτέρους με χαμηλότερο μη μισθολογικό και μισθολογικό κόστος.
