Ο ΚΥΡΙΟΣ ΓΚΡΙ

Για τον Αντόνιο Σαλιέρι τα έχουμε ξαναπεί από εδώ («Ο αδικημένος, παρεξηγημένος Αντόνιο Σαλιέρι ήταν μεγάλος μουσικός», 8.9.2024), με αφορμή το δικό του Ρέκβιεμ που είχε κυκλοφορήσει πριν από μερικούς μήνες μαζί με το Ρέκβιεμ του Μότσαρτ (δισκογραφική έκδοση του ιδρύματος Chateau de Versailles).

Οποιος φιλόμουσος ακούει ξένους ραδιοσταθμούς κλασικής μουσικής, όπως το βρετανικό Radio 3 ή το αμερικανικό KDFC (του Σαν Φρανσίσκο), θα έχει, ίσως, παρατηρήσει τη συχνή μετάδοση έργων γραμμένων από γυναίκες συνθέτριες.

Ο κύριος Γκρι το είχε πάντοτε απορία: γιατί ολόκληρος Μπετόβεν δεν έγραψε Ρέκβιεμ;

Τις μακρινές εποχές που ο κύριος Γκρι μάθαινε πιάνο και θεωρία της μουσικής (όχι για να γίνει μουσικός αλλά μουσικολόγος), του άρεσε να αναζητεί αναλογίες ανάμεσα στη μουσική και στη λογοτεχνία.

Ο Μωυσής Βάινμπεργκ έφυγε με τα πόδια από τη Βαρσοβία για τα ανατολικά. Ηταν είκοσι χρόνων. Μαζί του είχε την αδελφή του. Το έτος ήταν 1939· από τα δυτικά είχαν εισβάλει οι Γερμανοί, από τα ανατολικά οι Σοβιετικοί. Ο Μωυσής, όντας Εβραίος, σκέφτηκε ότι θα ήταν καλύτερα με τους Ρώσους.

Ο κύριος Γκρι με ενημερώνει πως η χρονιά που μόλις ξεκίνησε σηματοδοτεί τα 500 χρόνια από τη γέννηση του Τζοβάνι Πιερλουίτζι ντα Παλεστρίνα. Γεννημένος το 1525, ο Παλεστρίνα άφησε έναν τεράστιο όγκο χορωδιακής μουσικής, που στον κανόνα της δυτικής θρησκευτικής μουσικής στέκεται σαν μνημείο.

Ο Αγγλος συνθέτης Τζον Ντόουλαντ γεννήθηκε το 1563 και πέθανε το 1626. Ο Αμερικανός συνθέτης Τζον Κέιτζ γεννήθηκε το 1912 και πέθανε το 1992. Τους χωρίζουν ένας ωκεανός και τετρακόσια ολόκληρα χρόνια. 

Λίγα πράγματα σιχαίνεται ο κύριος Γκρι όσο τις λεγόμενες «ονειροπαγίδες». Αυτά τα δήθεν διακοσμητικά που θυμίζουν ιστό (αλλά δεν έχουν τίποτα από τη μαγεία και την απειλή του αληθινού ιστού) και υποτίθεται ότι παγιδεύουν τα όνειρα. 

Το έφερε έτσι η τύχη και ο κύριος Γκρι να περάσει στο νέο έτος ασθενής με κορωνοϊό. Τρίτη φορά και φαρμακερή ως προς τη χρονική συγκυρία: παραμονή Πρωτοχρονιάς εκδηλώνονται τα συμπτώματα και το τεστ δεν αστειεύεται.

Πριν από δύο Κυριακές, ο κύριος Γκρι κρατούσε ενθουσιασμένος τη μεγάλη έκδοση της Alia Vox με το «Ονειρο καλοκαιρινής νύχτας» του Μέντελσον σε όργανα εποχής, έξοχα ερμηνευμένο από τον σπουδαίο Καταλανό Ζορντί Σαβάλ και το μουσικό του σύνολο, Le Concert des Nations. 

Τα Χριστούγεννα του μακρινού 1986, κάθε απόγευμα στις έξι και για μισή ώρα η τότε ΕΡΤ2 μετέδιδε σε αποσπάσματα το «Ορατόριο των Χριστουγέννων» του Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ υπό τη διεύθυνση του σπουδαίου αρχιμουσικού Νικολάους Αρνονκούρ.

Κατ’ αρχάς, η εισαγωγή: ένα εκστατικό συμφωνικό αριστούργημα, νυχτερινό κι ονειρικό, ρομαντικό κι αισθησιακό – ένα μεθυστικό παιχνίδι ανάμεσα στα υποβλητικά ξύλινα πνευστά και στα αέρινα έγχορδα, ώσπου σε ένα ασύλληπτο tutti, πνευστά και τύμπανα, όλη η ορχήστρα πλέον δίνει ένα σάλτο προς τα ουράνια. Γραμμένη το 1826 από έναν 17χρονο: τον Φέλιξ Μέντελσον-Μπαρτόλντι (1809-1847).