Ο ΚΥΡΙΟΣ ΓΚΡΙ

Στον Κόνραντ δεν άρεσε να τον αποκαλούν «θαλασσινό συγγραφέα» και είχε δίκιο, ωστόσο, τα θαλασσινά του σύμπαντα παραμένουν αλησμόνητα. Και ο κύριος Γκρι δεν ήθελε να λείπει εντελώς από το σημερινό ένθετο.

Ο κύριος Γκρι αγαπούσε τις μουσικές του Ενιο Μορικόνε, από το «Chi mai» και το «Σινεμά ο Παράδεισος» έως το «Κάποτε στην Αμερική» και το προσωπικό του αγαπημένο, τη μουσική που συνέθεσε για την «Αποστολή» το 1986.

Ο κύριος Γκρι διαβάζει τη χορταστική συνέντευξη που δίνει στο σημερινό φύλλο ο Μανώλης Μητσιάς στην καλή συνάδελφο Γιώτα Συκκά και θυμάται πόσο τον είχε σημαδέψει στα νιάτα του το περίφημο «Ο Γιάννης ο φονιάς» του Μάνου Χατζιδάκι και του Νίκου Γκάτσου.

Πρώτα απ’ όλα ήταν ο τρόπος που τραγουδούσε. Το ότι ήταν σχεδόν σαν να ψιθύριζε στο μικρόφωνο, με μια βραχνάδα αισθαντική και πονεμένη. Το όνομά της, Ελεν Μέριλ.

Τη νύχτα της 17ης Φεβρουαρίου του 1854, ο Ρόμπερτ Σούμαν συνέθεσε το βασικό θέμα ενός πιανιστικού έργου το οποίο, όπως είπε στη γυναίκα του, Κλάρα, του το είχαν τραγουδήσει άγγελοι Κυρίου.

Ηταν τη μακρινή εκείνη εποχή που ακόμα πηγαίναμε τα φιλμ για εμφάνιση και εκτύπωση στα φωτογραφεία. Τόσο παλιά, είπε και γέλασε, κουνώντας το κεφάλι του.

Αίφνης τα στήθη της, γράφει, είχαν απλωθεί πάνω στον κορμό της λόγω της βαρύτητας. Ενα ακίνητο σώμα –το σώμα μιας νεκρής– μοιάζει να υπακούει σε συντριπτικούς βαρυτικούς νόμους: ο τρούλος κατεδαφίζεται από ένα σεισμό βαθιά μέσα στο αίμα. Η ακινησία είναι ύπουλο πράγμα.

Ο επιστήμονας στρέφει την πλάτη του προς τον κόλπο του Μόντερεϊ και κοιτάζει το ανεμοδαρμένο κούτσουρο μιας γιγάντιας σεκόγιας. Μοιάζει, όπως λέει ο συγγραφέας που περιγράφει τη σκηνή, με «ηφαίστειο σβησμένο από καιρό».

Ενα πράγμα ήταν η θάλασσα και αυτά τα δέντρα. Ετσι όπως έγερναν πάνω απ’ την αμμουδιά, σκέφτηκε πως θα μπορούσε να ήταν εικόνα από πίνακα του Γκογκέν. Eλειπαν μονάχα τα ημίγυμνα ξαπλωμένα κορίτσια.

Ηθελαν να κάνουν μια νέα αρχή γι’ αυτό εγκατέλειψαν την πόλη. Εκείνη είχε κληρονομιά ένα σπίτι πάνω στη θάλασσα. Εκείνος θα συνέφερνε σπίτι και κτήμα. Αγαπούσε τη γη, έλεγε συνέχεια.

Είχε αυτή την αίσθηση τις τελευταίες του στιγμές, κάτι που ερχόταν από παλιά. Από το ξεκίνημά του. Οτι ο τόπος δεν τον χωρούσε. Ηταν άνοιξη κι ένας έντονος παλμός διαπερνούσε τα πάντα ολόγυρά του και μέσα του.

Ο κύριος Γκρι τους παρατηρούσε παραξενεμένος. «Ηταν τις εποχές που ταξιδεύαμε ακόμη ανέμελοι», μου είπε γελώντας. Πριν από την 11η Σεπτεμβρίου, και σίγουρα πριν από την πανδημία.