ΚΡΙΤΙΚΗ

‘Οταν απονεμήθηκε το Νομπέλ στην Αμερικανή ποιήτρια Λουίζ Γκλικ (γεν. 1943), αρκετοί στην Ελλάδα υπογράμμισαν ενοχλημένα πως δεν ήξεραν τίποτα γι’ αυτήν.

Με σκούρα μπλε ξυλομπογιά η Φάλκα ζωγραφίζει χάρτες πάνω σε χασαπόχαρτα, που ήταν τα μόνα ταξίδια της ζωής της.

Σε μια ορεινή κωμόπολη, έξι πρόσωπα σφυροκοπούνται στην πυρά του Εμφυλίου. Η αντάρτισσα Αντιγόνη θρηνεί σε ένα κελί την πρότερη ζωή της, αναχαράζοντας τις κακουχίες του βουνού. Η πόρνη Κατίνα φοβάται πως οι ελασίτες θα διώξουν από τον οίκο της την κερδοφόρα πελατεία ενωμοταρχών, δημάρχων, κομματαρχών και χωροφυλάκων. […]

Με πόσες άραγε λέξεις μπορεί κανείς να ζήσει; Το ερώτημα απασχολεί το τρίτο πεζό του βιβλίου και η απάντηση του αφηγητή είναι καθηλωτική: μόνο με μία, τον θάνατο. «Τώρα που την είπα, σκέφτομαι πως και μόνο μ’ αυτήν τη λέξη θα μπορούσα να ζήσω».

Αν σε κάποιον ταιριάζει η έκφραση «σταθερή αξία», αυτός είναι ο Αντώνης Φωστιέρης (γεν. 1953). Αν αφήσουμε απέξω τη συγκεντρωτική έκδοση των ποιημάτων του (Ποίηση 1970-2005), που κυκλοφόρησε το 2008, και συμπεριλάβουμε τη «Ζωγραφική συνομιλία με την ποίηση», που έβγαλε σε συνεργασία με τον Γιάννη Ψυχοπαίδη (2019), το υπό […]

Ολοι γνωρίζουμε τον Νίκο Καζαντζάκη. Ελάχιστοι όμως ξέρουν την Ελλη Λαμπρίδη, φιλόσοφο, σύντροφό του στα νεανικά της χρόνια, τη μόνη γυναίκα και ξένη μαθήτρια του Βιτγκενστάιν στο Κέμπριτζ, ασυμφιλίωτη φεμινίστρια και κληροδότρια της «Φιλοσοφικής Βιβλιοθήκης Ελλης Λαμπρίδη» της Ακαδημίας Αθηνών.

Μολονότι ο λυπημένος πάστορας Βογκ συντροφεύει διακριτικά τους ενοίκους του παράξενου κόσμου του Δημήτρη Τσεκούρα, κανένα έλεος και καμία πρόνοια δεν τους φυλάσσει.

Ούτε «καταραμένοι» ούτε «δαιμονισμένοι», αλλά «δαιμόνιοι» είναι οι πρωταγωνιστές των 22 ποιημάτων της πέμπτης ποιητικής συλλογής της Αννας Γρίβα (γεν. 1985), που και στα προηγούμενα βιβλία της έδωσε δείγματα ώριμης και πρωτότυπης ποίησης.

Και τι δεν υπάρχει σε αυτό το βιβλίο. Ολομέταξα πουλάρια, κατσαρίδες από κασσίτερο, κήποι «με ορειχάλκινες τουλίπες», φορτηγά γεμάτα «ψοφίμια ασημοπούπουλων γαϊδάρων», άμαξες γεμάτες «μονόφθαλμους χαρτοπαίκτες», χωρικοί που βόσκουν σαρανταποδαρούσες, «νυφίτσες φασκιωμένες σε ματωμένες γάζες».

Μια επιτύμβια στήλη ανασύρεται από το χώμα και μεμιάς βυθίζει στο πένθος ένα χωριό της Σαντορίνης.

Η ποίηση είναι ένας χώρος γεμάτος θαυμάσια έπιπλα. Καλά κομμάτια διαφορετικών εποχών, με στυλ που ευρύτατα ποικίλλει και με επιδραστικότητα που και αυτή αποκλίνει αισθητά.

Με δημιουργική ορμή, ασίγαστο πάθος και ένα ολοζώντανο αισθητικό – υπαρξιακό όραμα, ο Δημήτριος Καπετανάκης (1912-1944) κατόρθωσε μέσα στα έντεκα χρόνια της συγγραφικής παρουσίας του να συνυπολογιστεί στις νέες πνευματικές δυνάμεις της Γερμανίας, της Ελλάδας και της Αγγλίας.