Πού πηγαίνουν τα πλαστικά όταν τελειώνει η χρήση τους; Ενα μέρος τους πηγαίνει στο πιάτο μας. Και μάλιστα μέσω θαλάσσης, που συχνά την αντιμετωπίζουμε ως σκουπιδοτενεκέ. Ερευνες που γίνονται εδώ και αρκετά χρόνια στην Ελλάδα, έχουν καταδείξει ότι σχεδόν στο σύνολό τους τα ψάρια που εξετάστηκαν περιείχαν σημαντικές ποσότητες πλαστικών μικροϊνών. Μετά τη συλλογή και ανάλυση περισσότερων από 30.000 δειγμάτων και έπειτα από 15 επιστημονικές δημοσιεύσεις, τα ευρήματα του Ινστιτούτου Θαλάσσιας Προστασίας «Αρχιπέλαγος», το οποίο από το 2009 ερευνά τη μικροπλαστική ρύπανση στις ελληνικές θάλασσες, είναι άκρως ανησυχητικά.
«Διαπιστώσαμε ότι τα θραύσματα και οι ίνες των πλαστικών απορριμμάτων που βρίσκονται εκτεθειμένα στο περιβάλλον, έχουν ήδη εισχωρήσει σε όλα τα επίπεδα των οικοσυστημάτων και της τροφικής αλυσίδας των θαλασσών μας. Μάλιστα η έκταση της μικροπλαστικής ρύπανσης καταγράφεται σε αντίστοιχα επίπεδα σε απομακρυσμένες περιοχές, όπως για παράδειγμα σε μικρές ακατοίκητες νησίδες του Αιγαίου, σε σχέση με ακτές της Αττικής. Κι αυτό λόγω των θαλάσσιων ρευμάτων που διασπείρουν τα θραύσματα πλαστικών», αναφέρει στην «Κ» η Αναστασία Μήλιου, θαλάσσια βιολόγος και επιστημονική υπεύθυνος του Ινστιτούτου «Αρχιπέλαγος».
Η έρευνα του Ινστιτούτου «Αρχιπέλαγος» τα τελευταία τρία έτη επικεντρώθηκε σε 25 διαφορετικά είδη ψαριών και ασπόνδυλων οργανισμών, στο θαλασσινό νερό από τα επιφανειακά νερά έως και τα μεγάλα βάθη του Αιγαίου, σε ίζημα από ακτές κοντά σε αστικές περιοχές αλλά και σε απόμακρες περιοχές του Αιγαίου, καθώς και σε δείγματα από 46 δελφίνια, χελώνες και θαλασσοπούλια, που εντοπίστηκαν νεκρά. «Η μέτρηση της περιεκτικότητας μικροπλαστικών αφορούσε αποκλειστικά το πεπτικό σύστημα των ζώων. Ενδεικτικό της τραγικής κατάστασης είναι ότι δεν υπήρξε ούτε ένα άτομο του δείγματος στο οποίο δεν βρέθηκε έστω και μικρή ποσότητα μικροπλαστικών», τονίζει η κ. Μήλιου. «Δεν έχουμε ακόμη συνειδητοποιήσει ούτε πόσο βαριά κληρονομιά αφήνουμε στις επόμενες γενιές, αλλά ούτε πόσο έχουμε υποβαθμίσει την ποιότητα της ζωής μας…», συμπληρώνει.
Στην κοιλιά των ψαριών
«Οφείλουμε όμως να επισημάνουμε ότι ο εντοπισμός των μικροπλαστικών αφορά αποκλειστικά το περιεχόμενο του πεπτικού συστήματος, συνεπώς αυτό δεν σημαίνει ότι τα ψάρια είναι ακατάλληλα προς βρώση, δεδομένου ότι το πεπτικό σύστημα αφαιρείται πριν από το μαγείρεμα και έτσι τα ψάρια παραμένουν μία ποιοτική και απαραίτητη τροφή. Αυτό όμως δεν ισχύει για θαλάσσια ασπόνδυλα, όπως π.χ. ο αχινός, που καταναλώνεται το σύνολο του πεπτικού συστήματος μαζί με τις ίνες μικροπλαστικών», διευκρινίζει η βιολόγος.
«Τα μικροπλαστικά δεν ήρθαν από τον ουρανό, προέρχονται από πλαστικά που υπερκαταναλώνουμε, που δεν διαχειριζόμαστε σε μία χώρα χωρίς υποδομές, που διασκορπίζονται στο περιβάλλον, με μεγάλη ευθύνη βέβαια στην τοπική αυτοδιοίκηση που είναι υπεύθυνη για τη διαχείριση των απορριμμάτων στην Ελλάδα», τονίζει.
Μέσα από τις πλαστικές συσκευασίες που περικλείουν τις τροφές και το νερό, εισχωρούν σε αυτά χημικές ουσίες που περιέχονται στο πλαστικό. Οταν το πλαστικό διαλύεται εκτεθειμένο στο περιβάλλον, τότε αναπόφευκτα εισέρχεται στην τροφική αλυσίδα. Πρέπει να αντιμετωπίζουμε το πλαστικό ως ένα τοξικό υλικό που χρήζει ειδικής διαχείρισης.
