«Ωραίο είναι αυτό που μου έδωσες να δοκιμάσω, αλλά, παιδί μου, αυτό δεν είναι κρασί. Είναι ποτό». Με αυτή τη φράση ο πρόγονος του οινοποιού Ανδρέα Γκίκα χαρακτήρισε την προσπάθειά του πριν από περίπου 40 χρόνια να φτιάξει καλύτερο κρασί ακολουθώντας όσα είχε μάθει ως χημικός και οινολόγος. «Αραγε η επόμενη γενιά θα ονομάζει κρασί ένα προϊόν οινοποίησης χωρίς αλκοόλ;», αναρωτιέται ο οινοποιός στο πλαίσιο μιας συνάντησης της επιχειρησιακής ομάδας για την ανάπτυξη κρασιών χωρίς αλκοόλ στην Ελλάδα.
Σε έρευνα που πραγματοποιήθηκε σε δείγμα 741 καταναλωτών οίνου στη χώρα μας το 2022, το 31% δήλωσε ότι έχει δοκιμάσει κρασί με μειωμένο ή και χωρίς αλκοόλ. Από αυτούς, οι μισοί είχαν θετική άποψη, τονίζοντας μάλιστα ότι με αυτόν τον τρόπο μπορούσαν να πιουν στη βραδινή τους έξοδο και μετά να οδηγήσουν χωρίς κίνδυνο. Ομως, το 42% εξέφρασε ουδέτερη ή και αρνητική άποψη. Οσοι δεν είχαν δοκιμάσει, εκδήλωσαν περιέργεια για το νέο αυτό προϊόν.
Φαίνεται πάντως ότι οι καταναλωτές ήταν περισσότερο δεκτικοί στα κρασιά με μειωμένο αλκοόλ σε σχέση με τους οίνους με μηδενικό ποσοστό αλκοόλ. Περισσότερο θετικοί στα κρασιά με μειωμένο αλκοόλ καταναλωτές ήταν οι γυναίκες ηλικίας 18-35 ετών, με βάση τα αποτελέσματα των απαντήσεων στο ερωτηματολόγιο που τέθηκε.
Η κατανάλωση οίνου στην Ε.Ε. παρουσιάζει συνεχή μείωση. Από το 2010 έως σήμερα υπολογίζεται ότι η κατανάλωση κρασιού στην Ευρώπη μειώθηκε κατά περίπου 24%. Η ΟΙV (Διεθνής Οργάνωση Αμπέλου και Οίνου), που εδρεύει στο Παρίσι και συγκροτείται από 49 κράτη-μέλη που παράγουν το 85% της παγκόσμιας ποσότητας κρασιού, ανακοίνωσε το 2024 ότι η κατανάλωση οίνου συνεχίζει διαρκώς να μειώνεται και βρίσκεται πλέον στα επίπεδα του 1961, όπως επισημαίνει ο κ. Παρασκευάς Κορδοπάτης, διευθυντής της ΚΕΟΣΟΕ (Κεντρική Eνωση Αμπέλου και Οίνου).
Η τάση για τη μείωση της κατανάλωσης στο πλαίσιο ενός περισσότερο υγιεινού τρόπου ζωής ενισχύθηκε και από την καμπάνια του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, που παρουσίασε την κατανάλωση του αλκοόλ, ακόμα και σε μικρές ποσότητες, ως επιβαρυντικού παράγοντα για την εμφάνιση καρκίνων. Μάλιστα, σύμφωνα με τον ΠΟΥ, όταν πρόκειται για πρόληψη του καρκίνου, δεν υπάρχει ασφαλές επίπεδο κατανάλωσης αλκοόλ.
Σε αυτό το πλαίσιο, το κρασί με λιγότερο ή και καθόλου αλκοόλ αποκτά ολοένα και περισσότερους οπαδούς, ειδικά ανάμεσα στους νέους.
Η νέα παγκόσμια τάση για κρασιά με χαμηλή ή και μηδενική περιεκτικότητα οινοπνεύ- ματος χτυπάει και την πόρτα της Ελλάδας – Τι γίνεται στις άλλες χώρες της Ευρώπης.
Σε σχετική έκθεση στο Ηνωμένο Βασίλειο αναφέρεται ότι η ζήτηση για κρασιά που θα έχουν χαμηλό αλκοόλ, 5%-9%, έχει σημειώσει αύξηση κατά 100% τον τελευταίο χρόνο. Αλυσίδες λιανικών πωλήσεων έχουν αρχίσει να λανσάρουν κρασιά χωρίς αλκοόλ ή με χαμηλή περιεκτικότητα, με δική τους ετικέτα.
Ακόμα και οι Γάλλοι, οι κλασικοί οινοπαραγωγοί και οινόφιλοι της Ε.Ε., υπολογίζεται ότι έχουν μειώσει τον όγκο οίνου που καταναλώνουν ετησίως στο μισό. Στη Γαλλία, 3 στους 10 καταναλωτές αγοράζουν οίνους χωρίς ή με μερική αφαίρεση του αλκοόλ. Πολλά κράτη, όπως η Αυστραλία, έχουν επενδύσει εθνικούς πόρους για να δημιουργήσουν κέντρα αποαλκοολοποίησης οίνων. Μάλιστα, η αύξηση στην κατανάλωση οίνων χωρίς αλκοόλ για τη δεκαετία 2021-2031 εκτιμάται ότι θα φτάσει το 10,4%.
Εντός συνόρων
Στην Ελλάδα έχει κυκλοφορήσει κρασί με χαμηλή περιεκτικότητα αλκοόλης, αλλά σύμφωνα με τη νομοθεσία δεν μπορεί να ονομαστεί κρασί ένα προϊόν που έχει υποστεί επεξεργασία για την αφαίρεση του αλκοόλ. Ωστόσο, έχουν κάνει την εμφάνισή τους σχετικά προϊόντα.
Το Πανεπιστήμιο Πατρών, και ειδικότερα το Τμήμα Φαρμακευτικής με υπεύθυνο τον αναπληρωτή καθηγητή Βιοχημείας Κωνσταντίνο Πουλά, έχει δημιουργήσει εργαστήριο αποαλκοολοποίησης οίνου και προχωράει σε σχετικά πειράματα για τις ποικιλίες Ασύρτικο, Αθήρι, Αηδάνι, Μανδηλαριά και Μαυροτράγανο. Επίσης, αρκετά μεγάλα οινοποιεία εξετάζουν το ενδεχόμενο να μπουν σε αυτή την αγορά, χωρίς ακόμα να έχουν αποφασίσει να επενδύσουν.
Οπως τονίζει ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικού Οίνου (ΣΕΟ) Στέλλιος Μπουτάρης, «το πιο σημαντικό είναι αυτά τα προϊόντα να έχουν γεύση. Δεν πίνουμε κρασί για το αλκοόλ, αλλά για τη γεύση, όμως το αλκοόλ έχει σχέση με τη γεύση, το σώμα και την ποιότητα του κρασιού, τουλάχιστον όπως είναι σήμερα τα πράγματα».
