Μία γραβιέρα, ίσως η μεγαλύτερη στον κόσμο, παρασκευάστηκε στα Ζωνιανά Μυλοποτάμου με πρωτοβουλία του Πολιτιστικού Συλλόγου του χωριού για τις ανάγκες της Γιορτής Βοσκού και Τυριού, η οποία θα πραγματοποιηθεί στις 10 Αυγούστου. Το τυρί αγγίζει τα 1.300 κιλά και αποτελεί φόρο τιμής στην τοπική κτηνοτροφική παράδοση.
Για την παρασκευή της γραβιέρας οι κτηνοτρόφοι της περιοχής πρόσφεραν περισσότερους από εννέα τόνους γάλα (9.075 κιλά). Η διάμετρος του «κεφαλιού» είναι 1,96 μ. ενώ το ύψος του ξεπερνάει τους 36 πόντους. Το τυρί θα παρουσιαστεί και θα ζυγιστεί στις 10 Αυγούστου στην τοπική γιορτή. Στη συνέχεια, θα προσφερθεί στους επισκέπτες μαζί με τοπικά εδέσματα που θα μαγειρέψουν οι ντόπιοι, με υλικά που θα προέρχονται από τη γη της ιστορικής επαρχίας του Μυλοποτάμου.
«Πριν από κάποια χρόνια καθόμασταν στο καφενείο με έναν συντοπίτη μας από την Αμερική και σκεφτόμασταν έναν τρόπο για να προβάλουμε την παράδοση του χωριού μας. Εκεί έγινε η πρόταση να φτιάξουμε ένα τυρί. Την πρώτη χρονιά ήταν 150 κιλά. Μετά το πήγαμε στα 300, μετά στα 500, μετά στα 1.054 κιλά. Φέτος, είναι η 12η γιορτή μας και παρασκευάστηκε το μεγαλύτερο. Πιστεύω, όταν θα το ζυγίσουμε, θα φτάνει ή και θα ξεπερνάει τα 1.300 κιλά. Θα ζυγιστεί μπροστά στον κόσμο ώστε να δουν όλοι πόσα κιλά είναι. Στη συνέχεια, θα το κόψουμε και θα το μοιράσουμε. Μπορώ, εκ των προτέρων, να σας πω ότι είναι πιο νόστιμο και καλύτερο από ένα τυρί που ζυγίζει τρία κιλά», δήλωσε στην «Καθημερινή» ο πρόεδρος της Κοινότητας Ζωνιανών και του Πολιτιστικού Συλλόγου, Κώστας Παρασύρης.
Η Γιορτή Βοσκού και Τυριού αναμένεται να αρχίσει στις 17.00 και οι επισκέπτες θα έχουν την ευκαιρία να δοκιμάσουν τοπικές γεύσεις και να ενημερωθούν για την κτηνοτροφική παράδοση της περιοχής, η οποία μετριέται με αιώνες. «Για να φτιάξουμε το τυρί χρειάστηκαν 3–4 ώρες. Δεν γίνεται κομμάτι κομμάτι. Πρέπει να παρασκευαστεί μία φορά για να κολλήσει. Το γάλα μαζεύτηκε σε ένα καζάνι και το πρόσφεραν οι κτηνοτρόφοι της περιοχής. Στηρίζουμε τον σύλλογό μας και θέλουμε να προβάλουμε, με έναν ωραίο τρόπο, το χωριό μας. Θα γίνει ένα όμορφο γλέντι και θα περάσουμε όλοι καλά. Πρόκειται για μία από τις μεγαλύτερες και καλύτερες γιορτές στην Κρήτη», μας είπε ο τυροκόμος Μανώλης Παρασύρης, ο οποίος έφτιαξε την τεράστια γραβιέρα.
Το δικό τους «πετραδάκι» στην εορταστική ατμόσφαιρα θα προσθέσουν μουσικά σχήματα με Ζωνιανούς καλλιτέχνες ενώ οι τοπικοί πολιτιστικοί σύλλογοι και τα χορευτικά συγκροτήματα θα παρουσιάσουν παραδοσιακούς χορούς.
Η ονομασία των Ζωνιανών, σύμφωνα με την τοπική παράδοση, ταυτίζεται με τον Δία (Ζευς). Μία άλλη εκδοχή αναφέρει ότι πήραν το όνομά τους από την τοπική έκφραση «Ζώνε Θεέ» (άκουσε με Θεέ μου). Στην περιοχή βρίσκεται το σπήλαιο Σφενδόνη με τους εντυπωσιακούς σταλακτίτες και σταλαγμίτες με τα περίτεχνα σχέδια που, εδώ και εκατομμύρια χρόνια, έχει σμιλέψει η φύση. Πρόκειται για το μεγαλύτερο σπήλαιο της Κρήτης.
Στα Ζωνιανά υπάρχει και το Μουσείο Κέρινων Ομοιωμάτων. Ο επισκέπτης έχει την ευκαιρία να δει ομοιώματα του Καζαντζάκη, του Θεοτοκόπουλου, του Βιτσέντζου Κορνάρου κ.ά. αλλά και να πραγματοποιήσει ένα «ταξίδι» στη μυθολογία με τις μορφές του Μίνωα, του Θησέα, της Αριάδνης κ.λπ.
