Η Καλλιόπη Γουρζή έχασε τον Νικηφόρο, τον γιο της, στα 19,5 του. Σκοτώθηκε σε τροχαίο στην Αθήνα στις 9 Αυγούστου 2022. Η Τώνια Μπίνια έχασε τον γιο της, Παναγιώτη, στις 15 Απριλίου 2023. Πέθανε από ανακοπή στον ύπνο του. Ηταν 43 ετών. Σήμερα, όπως κάθε Σάββατο, η πρώτη θα πάρει το αμάξι, η δεύτερη τον ηλεκτρικό και θα συναντηθούν στην Κηφισιά. Η ομάδα υποστήριξης πενθούντων γονέων «Για τον Χρήστο» είναι ένα ραντεβού που δεν χάνουν. Στον νέο, άγνωστο κόσμο που καλούνται να πλοηγηθούν τα τελευταία χρόνια, αυτός ο χώρος, αυτοί οι άνθρωποι, έχουν υπάρξει «σπίτι».
Την ομάδα ίδρυσε η ψυχοθεραπεύτρια Μυρτώ Πισπινή πριν από δύο χρόνια, τρεις μήνες αφότου έχασε τον γιο της, Χρήστο, στα 27 του. Ηθελε να επιβιώσει και ήξερε ότι ο μόνος τρόπος να το καταφέρει θα ήταν να βρεθεί κοντά με ανθρώπους που βιώνουν τον ίδιο πόνο, με ανθρώπους που καταλαβαίνουν. «Γιατί δεν σε καταλαβαίνουν οι γύρω σου και πολύ λογικό είναι να μη σε καταλαβαίνουν. Και επίσης δεν αντέχουν τον πόνο κι εξαφανίζονται, χάνεις φίλους και συγγενείς», λέει στην «Κ».
Αρχισε να ψάχνει μανιωδώς για μια ομάδα γονέων που έχουν χάσει τα παιδιά τους. «Εκανα μεγάλη έρευνα και δεν υπήρχε τίποτα, ούτε ιδιωτικά ούτε δημόσια, τίποτα». Αποφάσισε λοιπόν να τη δημιουργήσει η ίδια. Στο κάλεσμά της ανταποκρίθηκαν γονείς από όλη την Αθήνα που επίσης αναζητούσαν αυτή τη θαλπωρή. «Ενιωσα σαν το κουτάβι που ακολουθεί τη μυρωδιά, λέει “α, εδώ είναι ζεστά” και πάει κοντά στα αδελφάκια του. Για πρώτη φορά ένιωσα για δύο ώρες μια ασφάλεια. Μπόρεσα να αναπνεύσω».
Ο χειρότερος εφιάλτης
Ηταν Μεγάλη Παρασκευή, η πρώτη Μεγάλη Παρασκευή μετά τον θάνατο του Νικηφόρου, όταν η Καλλιόπη Γουρζή έμαθε για την ύπαρξη της ομάδας. Ηταν σε κακή κατάσταση εκείνη την ημέρα, από το πρωί έκλαιγε. Ο Νικηφόρος, ο μεγάλος γιος της (έχει άλλα τρία αγόρια), ήταν ένα πολύ ξεχωριστό παιδί. Χαρισματικός, έξυπνος, φιλομαθής, αγαπητός. Ολοι διέβλεπαν ότι θα καταφέρει κάτι σημαντικό στη ζωή του, ότι θα πάει ψηλά. Και ξαφνικά… Το δυστύχημα συνέβη την παραμονή των καλοκαιρινών διακοπών. «Σπούδαζε στο Πάντειο και παράλληλα εργαζόταν», θυμάται η μαμά του. «Την επομένη θα έπαιρνε άδεια και θα ερχόταν στη Λευκάδα να μας βρει. Στις δύο η ώρα το βράδυ χτύπησε το σταθερό στο νησί. Ηταν από την Τροχαία. Μου είπαν ότι έγινε ένα σοβαρό ατύχημα. Αμέσως κατάλαβα ότι είχε σκοτωθεί». Οδηγούσε και μηχανάκι και αμάξι. Η Καλλιόπη του έλεγε πάντα να προσέχει, «καλύτερα να παίρνεις το αμάξι». Σκοτώθηκε οδηγώντας το αυτοκίνητο. Στην Κηφισίας. Μια ανάσα από το σπίτι. «Ζούσα τον χειρότερο εφιάλτη μου. Παράλληλα έπρεπε να στηρίξω τα άλλα παιδιά που ήταν μικρά και είχαν πρότυπο τον Νικηφόρο, να στηρίξω τη μαμά μου και τον μπαμπά μου. Ο πόνος ήταν αφόρητος, τις πρώτες ημέρες δεν μπορούσα ούτε να κλάψω. Είχα παραλύσει από το σοκ».
Από καθαρή τύχη μέσα στη μεγάλη ατυχία της, εκείνη τη Μεγάλη Παρασκευή η Καλλιόπη Γουρζή άκουσε τη συνέντευξη της Μυρτώς στο ραδιόφωνο. Ηταν η θρυαλλίδα που θα της πρόσφερε για πρώτη φορά παρηγοριά. «Με το που άκουσα τη Μυρτώ, κατευθείαν την πήρα τηλέφωνο να συναντηθούμε. Είχα πολύ κόσμο κοντά μου που με αγαπούσε και πήρα πολλά από αυτή την αγάπη, αλλά όταν ο άλλος δεν έχει βρεθεί στη θέση σου, δεν μπορεί να σε καταλάβει. Δεν έχει επίγνωση του πόνου».
Συγγένεια καρδιάς
Η πρώτη φορά στην ομάδα ήταν δύσκολη. «Αλλά θυμάμαι ήταν παρηγορητικό γιατί όλοι καταλαβαίναμε. Ειδικά η Μυρτώ έχει υπάρξει πολύ μεγάλο στήριγμα. Είχε χάσει τον Χρήστο στις 17 Ιουλίου, ένα μήνα πριν φύγει ο Νικηφόρος», λέει η Καλλιόπη Γουρζή. Σταδιακά τόσο με τη Μυρτώ όσο και με τις άλλες μαμάδες της ομάδας απέκτησε μια συγγένεια καρδιάς, όπως λέει. Εκτός από τα διά ζώσης ραντεβού, μιλούν στο Viber, στηρίζουν η μία την άλλη. «Είναι δύσκολο να το περιγράψω με λόγια. Μπράβο στη Μυρτώ γιατί μέσα στον πόνο της εντόπισε το κενό και έκανε κάτι γι’ αυτό. Οταν χάνεις το παιδί σου γίνεσαι κάποιος άλλος, γεννιέται ένας άλλος άνθρωπος. Πρέπει να δεις ποια είσαι, τι είσαι, τι κάνεις. Είναι σαν να ακροβατείς σε ένα σχοινί κάθε μέρα. Περνάς μια μαύρη πραγματικότητα και ταυτόχρονα πρέπει να επαναπροσδιορίσεις τον εαυτό σου, να μάθεις πώς είναι να ζεις χωρίς το παιδί σου. Το να βλέπεις ανθρώπους που το έχουν περάσει, που το περνούν, είναι και σαν να σου δίνεται ένας μπούσουλας. Ερχονται οι νέες μαμάδες και μας βλέπουν σαν οδηγούς, πώς θα είναι οι ίδιες σε ένα χρόνο».
Δεν σε καταλαβαίνουν οι γύρω σου και είναι πολύ λογικό. Και επίσης δεν αντέχουν τον πόνο κι εξαφανίζονται. Υπήρχαν μήνες που ζούσαμε για να πάμε το Σάββατο στην ομάδα. Ηταν ο μοναδικός λόγος για να συνεχίσουμε. Μυρτώ Πισπινή
Κάνουμε λόγο για μαμάδες γιατί ελάχιστοι μπαμπάδες έχουν προσεγγίσει την ομάδα τα δύο χρόνια που λειτουργεί. Οι άνδρες βιώνουν διαφορετικά το πένθος, λένε. Δεν έχουν μάθει να εκφράζουν τα συναισθήματά τους.
Οταν πέθανε ο Παναγιώτης, η Τώνια ένιωσε σαν να την πατάει νταλίκα. Να κάνει όπισθεν και να την πατάει ξανά και ξανά. «Ισοπεδώθηκα. Συντριβή», λέει στην «Κ». «Μια μέρα προς τον Ιούνιο βλέποντας τα νέα στο κινητό, διαβάζω μια μικρή είδηση, κάτι για μια ομάδα πενθούντων γονέων. Εγραψα email αργά το ίδιο βράδυ. Η Μυρτώ μού απάντησε αμέσως».
Το ίδιο Σάββατο η Τώνια ξεκίνησε από τον Πειραιά και πήγε στην Κηφισιά. «Εβαλα τα κουράγια μου κάτω και πήγα». Αμέσως αισθάνθηκε οικεία. «Ηταν ενθαρρυντικό ότι μπορεί να έχουμε διαφορετικές ηλικίες, να προερχόμαστε από διαφορετικά στρώματα, να αντιμετωπίζουμε διαφορετικές συνθήκες, αλλά υπάρχει ένας κοινός παρονομαστής, είμαστε γονείς».
Στην αρχή ο κύκλος ήταν 4-5 μανούλες. «Θυμάμαι εκείνο το καλοκαίρι να μιλάμε συνέχεια στο Viber, να στηρίζουμε η μία την άλλη. Μέχρι σήμερα νιώθω ότι μπορώ να στείλω ένα μήνυμα, ότι χρειάζομαι κάποιον να μιλήσω και να βρω ανταπόκριση. Γιατί έρχονται ώρες πολύ δύσκολες», λέει η Τώνια. Ακόμη και το να μην πρέπει να μιλήσεις, ακόμη κι αυτό μπορεί να είναι βάλσαμο. «Στην ομάδα δεν χρειάζεται να πεις πράγματα, η σιωπή καμιά φορά είναι τόσο δυνατή, τόσο βοηθητική, τόσο συνοδευτική στο πένθος μας». Η μεγαλύτερη βοήθεια που έλαβε στην ομάδα ήταν να απενοχοποιηθεί. «Ο Παναγιώτης ήταν υγιής, είχε κάνει εξετάσεις, αλλά συνέχεια σκεφτόμουν ότι μπορούσα να του πω κάτι, να μην αγχώνεται, να μην κουράζεται τόσο πολύ. Θυμάμαι να φοβάμαι που οδηγούσε μηχανή. Πού να φανταστώ ότι θα πέθαινε στο κρεβάτι του».
Πλήρωση ενός κενού
Και στην περίπτωση της Τώνιας οι άλλες μαμάδες πλήρωσαν το κενό που είχαν αφήσει οι φίλοι και οι συγγενείς. «Εξαφανίζονται όλοι, δεν έχουν το κουράγιο να το αντέξουν. Το ένα τρίτο παραμένει αληθινά υποστηρικτικό, που θα πει “να σου φέρω ένα ποτήρι νερό;”». Κατά τα άλλα, το κουτσομπολιό δεν σταματάει. «Υπάρχει συνεχής κριτική από τον περίγυρο. Γιατί πήγε κομμωτήριο, γιατί δεν πήγε κομμωτήριο, γιατί φοράει μαύρα, γιατί φόρεσε κόκκινα παπούτσια. Από την άλλη, ούτε εγώ ήξερα πώς να συμπεριφερθώ πριν μου συμβεί. Ισως έκανα κι εγώ τα ίδια». Τώρα ξέρει. «Ερχονται συνεχώς νέες μανούλες στην ομάδα. Είναι άσχημο, αλλά παρήγορο γιατί θα βοηθηθούν, θα βρουν ένα απάγκιο, μια αγκαλιά. Οταν έρχεται νέα μαμά, θα της δώσουμε τον πρώτο λόγο να μιλήσει όσο θέλει, να κλάψει όσο θέλει, να μοιραστεί ό,τι θέλει». Οπως είχαν κάνει οι άλλες για εκείνες.
«Υπήρχαν μήνες που ζούσαμε για να πάμε το Σάββατο στην ομάδα», λέει η Μυρτώ Πισπινή. «Ηταν ο μοναδικός λόγος για να συνεχίσουμε. Είχε έρθει γυναίκα που έλεγε “θέλω να πεθάνω και θα το κάνω”. Επτά μήνες μετά συνεχίζει μαζί μας, έχοντας φύγει πια από αυτή τη σκέψη».
Ομάδα Πενθούντων Γονέων «Για τον Χρήστο», τηλέφωνο επικοινωνίας 6977252292. Γίνονται και διαδικτυακές συνεδρίες. Δεν υπάρχει καμία οικονομική απαίτηση για τη συμμετοχή.
