Στον εισαγγελέα οδηγήθηκε σήμερα ο 47χρονος ο οποίος σκότωσε χθες, Τετάρτη, τα ξημερώματα μια 44χρονη ασθενή με κομμάτι από σπασμένο καθρέπτη, στο 10ο Ψυχιατρικό Τμήμα Εισαγωγών του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Αττικής (Δαφνί), όπου νοσηλευόταν και ο ίδιος.
Εις βάρος του ασκήθηκε ποινική δίωξη για ανθρωποκτονία από πρόθεση, οπλοφορία, οπλοχρησία και παράνομη βία. Ο ανακριτής διέταξε ο κατηγορούμενος να μεταχθεί στο Δαφνί και να παραμείνει φρουρούμενος από αστυνομικούς μέχρι τη Δευτέρα που θα οδηγηθεί ξανά στα δικαστήρια για να απολογηθεί.
Ο 47χρονος συνελήφθη στην περιοχή του Σκαραμαγκά, ύστερα από τηλεφώνημα διερχομένης, και σύμφωνα με πληροφορίες κατά τη σύλληψή του ήταν αιμόφυρτος και σε κατάσταση αμόκ, καθώς δεν είχε συνειδητοποιήσει καν την πράξη του.
Την ίδια ώρα ερευνα για τυχόν ποινικές ευθύνες των υπευθύνων του ψυχιατρείου σχετικά με το καθεστώς νοσηλείας του 47χρονου ανοίγει στην εισαγγελία Πρωτοδικών της Αθήνας.
Για το αιματηρό περιστατικό είχε διαταχθεί χθες η διενέργεια κατεπείγουσας Ενορκης Διοικητικής Εξέτασης προκειμένου να διαπιστωθούν οι συνθήκες κάτω από τις οποίες έλαβε χώρα, σύμφωνα με τις διατάξεις του Υπαλληλικού Κώδικα.
Επί του θέματος τοποθετήθηκε και ο υπουργός Υγείας, Αδωνις Γεωργιάδης, τονίζοντας στο ραδιόφωνο του ΣΚΑΪ πως στο «νοσοκομείο υπάρχουν επίπεδα ασφαλείας ανάλογα με την περίπτωση», προθέτοντας για το συγκεκριμένο περιστατικό πως «ο θάλαμος ασφαλείας του νοσοκομείου ήταν κενός».
Με τον υπουργό να αναγνωρίζει το πρόβλημα υπερπληθώρας ασθενών στα ψυχιατρικά νοσοκομεία, εγείρονται ερωτήματα τόσο για τον τρόπο νοσηλείας των ασθενών με το ακαταλόγιστο εντός των ψυχιατρικών μονάδων, όσο και για τη γενικότερη ασφάλεια προσωπικού και ασθενών.
Ψυχίατροι και νοσηλευτές εξηγούν στην «Κ» τι θα πρέπει να γίνει ώστε οι ψυχιατρικές μονάδες να παρέχουν μια καλύτερη ολιστική φροντίδα στους ασθενείς ακολουθώντας τα πρότυπα του εξωτερικού.
«Τραγική και μεγάλη εξαίρεση»
Στην ερώτηση αν ο συγκεκριμένος τρόφιμος είχε δημιουργήσει προβλήματα όσο νοσηλευόταν στο Δαφνί, πηγές από το νοσοκομείο αναφέρουν στην «Κ» πως δεν είχε εκδηλώσει καμία επιθετική συμπεριφορά καθ’ όλη τη διάρκεια της νοσηλείας του.
Από την πλευρά του, ο κ. Τσόπελας, MSc, PhD ψυχίατρος – Συντ. Διευθυντής 2ου ΨΤΕ, ΨΝΑ & Πρόεδρος Κλάδου Βίαιων Συμπεριφορών της Ελληνικής Ψυχιατρικής Εταιρείας, χαρακτηρίζει τη θανάσιμη επίθεση που σημειώθηκε στο Δαφνί ως ένα πολύ σπάνιο περιστατικό.
Οπως σημειώνει μιλώντας στην «Κ», 99 στις 100 φορές οι άνθρωποι με το ακαταλόγιστο δεν παρουσιάζουν βίαιη συμπεριφορά κατά τη νοσηλεία τους, με αποτέλεσμα το εν λόγω συμβάν να αποτελεί μια «τραγική και μεγάλη εξαίρεση».
Ο ειδικός υπενθυμίζει πως οι συγκεκριμένοι άνθρωποι έχουν κριθεί αθώοι από το δικαστήριο, καθώς υπαίτια των πράξεών τους είναι η ασθένειά τους και όχι οι ίδιοι. Ωστόσο από τη στιγμή που έχει αποφασιστεί ότι οι πάσχοντες ψυχιατρικά συνεχίζουν να αποτελούν δυνητικά κίνδυνο για τρίτους και επιβάλλεται το θεραπευτικό μέτρο της υποχρεωτικής νοσηλείας σε ένα νοσοκομείο και όχι στη φυλακή, θα έπρεπε να διασφαλίζεται η ασφάλεια όλων των ασθενών και του προσωπικού.
Ζητήματα ασφαλείας
Την ίδια ώρα, ερωτήματα προκαλεί το γεγονός ότι ο δράστης και το θύμα, το οποίο νοσηλευόταν για χρήση ουσιών, ήταν στην ίδια μονάδα, αλλά σε ξεχωριστά δωμάτια, καθώς το 10ο ΨΤΕ δέχεται από τη μία εισαγωγές επείγουσας φύσης, κυρίως από τα Τμήματα Επειγόντων Περιστατικών (ΤΕΠ) των νοσοκομείων, και από την άλλη παρέχει βραχεία νοσηλεία με στόχο τη σταθεροποίηση των ασθενών. Ταυτόχρονα, διαχειρίζεται συχνά περιπτώσεις οξέων κρίσεων, έντονου άγχους και αυτοκτονικού ιδεασμού.
«Τα δωμάτια δεν έχουν καμία φύλαξη, καθώς πρόκειται για νοσηλευτικά τμήματα και όχι για τμήματα φυλακών»
Οπως εξηγεί ο Γιώργος Αβραμίδης, νοσηλευτής στο ΨΝΑ και πρόεδρος της Πανελλήνιας Συνδικαλιστικής Νοσηλευτικής Ομοσπονδίας του ΕΣΥ, στο 10ο ΨΤΕ υπάρχουν εννέα τρίκλινα δωμάτια όπου νοσηλεύονται ξεχωριστά άνδρες και γυναίκες.
«Τα δωμάτια δεν έχουν καμία φύλαξη, καθώς πρόκειται για νοσηλευτικά τμήματα και όχι για τμήματα φυλακών. Ωστόσο υπάρχουν περιορισμοί. Παραδείγματος χάριν τα παράθυρα των δωματίων έχουν κάγκελα και η κεντρική πόρτα μπορεί να ανοίξει μόνο με την άδεια του προσωπικού. Αντιθέτως, εντός του τμήματος οι ασθενείς δεν είναι δεμένοι και μπορούν να κινούνται ελεύθερα στα δωμάτια», σημειώνει ο ίδιος.
46 ασθενείς με το ακαταλόγιστο στο Δαφνί
Αυτή τη στιγμή στο Δαφνί νοσηλεύονται 46 ασθενείς με αξιόποινες πράξεις που τους έχει δοθεί το ακαταλόγιστο λόγω σοβαρής ψυχικής διαταραχής, πολλοί εκ των οποίων βρίσκονται σε τμήματα μαζί με άλλους ψυχικά ασθενείς. Η κατανομή αυτή είχε αποφασιστεί πριν από αρκετά χρόνια στο νοσοκομείο, ώστε να αποφευχθεί η ιδρυματοποίηση των ασθενών με την ίδια πάθηση.
«Θεωρούμε πως θα πρέπει να υπάρξει ένα ειδικό τμήμα για όσους έχουν οξεία συμπτωματολογία και θεωρούνται εξαιρετικά επικίνδυνοι».
Ετσι σε ερώτηση στον κ. Αβραμίδη αν υπάρχει ξεχωριστό τμήμα για τους ασθενείς με δυνάμει επικίνδυνη συμπεριφορά, η απάντηση και πάλι είναι αρνητική. «Οι ασθενείς με το ακαταλόγιστο νοσηλεύονται όπως και οι υπόλοιποι ασθενείς και επομένως δεν είναι σε συγκεκριμένο τμήμα. Την ίδια στιγμή, μπορεί και ένας ασθενής με οξεία συμπτωματολογία και επιθετική συμπεριφορά να νοσηλεύεται με έναν μη επιθετικό ασθενή. Με άλλα λόγια, μπορεί στο ίδιο τμήμα να νοσηλεύεται ένας ασθενής με κατάθλιψη, ένας άλλος με άνοια, κάποιος με σχιζοφρένεια και ένας ακόμη με το ακαταλόγιστο», εξηγεί ο ίδιος.
Τη στιγμή που στο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης υπάρχει ειδικό τμήμα για τους ασθενείς με το ακαταλόγιστο, νοσηλευτές στο Δαφνί σημειώνουν πως θα πρέπει να υπάρξει ανάλογο τμήμα και στην Αθήνα, όπως άλλωστε προβλέπει και το τροποποιημένο άρθρο 69 του Ποινικού Κώδικα.
«Στη συγκεκριμένη πτέρυγα που σημειώθηκε η δολοφονία είχαν βάρδια μόλις δύο νοσηλευτές».
Ο νοσηλευτής προσθέτει πως οι επιθέσεις στο νοσηλευτικό προσωπικό είναι συχνές στο Δαφνί, κυρίως εξαιτίας ενός μεγάλου ποσοστού ακούσιων νοσηλειών σε συνδυασμό με το αποδυναμωμένο προσωπικό. «Η ύπαρξη ενός ξεχωριστού τμήματος και η αύξηση του προσωπικού, καθώς στη συγκεκριμένη πτέρυγα που σημειώθηκε η δολοφονία είχαν βάρδια μόλις δύο νοσηλευτές, είναι καίριας σημασίας για την ορθή λειτουργία του νοσοκομείου».
Αναγκαία ειδική ομάδα διαχείρισης βίαιης συμπεριφοράς
Από την πλευρά του, ο κ. Τσόπελας τονίζει πως πρέπει να γίνουν περαιτέρω ενέργειες ώστε να επιτευχθούν η θεραπεία των ασθενών αλλά και η ασφάλεια του περίγυρου, εμμένοντας σε τρία σκέλη.
«Πρώτον, θα έπρεπε να είναι δεδομένη η ασφάλεια του κοινωνικού συνόλου. Καθώς τα περιστατικά βίας δεν είναι συχνά, αλλά παραμένουν σημαντικά, είναι απαραίτητο το προσωπικό τής κάθε κλινικής να είναι κατάλληλα εκπαιδευμένο με τεχνικές αποκλιμάκωσης και διαχείρισης βίαιης συμπεριφοράς, ώστε να διαχειρίζεται τέτοια περιστατικά και ίσως να υπάρχει και μια ειδική ομάδα διαχείρισης βίαιης συμπεριφοράς.
Δεύτερον, είναι η βοήθεια προς τους ακαταλόγιστους ψυχικά πάσχοντες ασθενείς να ενταχθούν στην κοινότητα ξανά με γνώμονα τόσο την ασφάλεια του κοινωνικού συνόλου όσο και τη συνεχιζόμενη ψυχιατρική παρακολούθηση και θεραπεία. Αυτό συνεπάγεται την ενίσχυση της στοχευμένης προσωποποιημένης νοσηλείας, η οποία θα μπορούσε να ήταν δυνατή σε εξιδεικευμένα πλαίσια νοσηλείας τους».
Τέλος, ο κ. Τσόπελας προτείνει τη διασύνδεση όλων των δομών που νοσηλεύουν για θεραπεία ακαταλόγιστους ψυχικά πάσχοντες ασθενείς, ώστε οι νοσηλευόμενοι να μετακινούνται σε διάφορα πλαίσια νοσηλείας ανάλογα τόσο με τις απαιτήσεις της ασφάλειας του κοινωνικού συνόλου όσο και τις ανάγκες θεραπευτικών παρεμβάσεων. Πρότυπα εξωτερικού όπου διαχωρίζεται η ασφάλεια από τη θεραπεία, με την ασφάλεια να παρέχεται από άλλους φορείς εξιδεικευμένους σε αυτό, επιτρέπουν στους επαγγελματίες ψυχικής υγείας της πολυκλαδικής θεραπευτικής ομάδας να επικεντρώνονται στην παροχή θεραπείας και ολοκληρωμένων ψυχοκοινωνικών παρεμβάσεων.
Φωτογραφία: INTIME
