«Η κοινωνία μας κλείνει τα μάτια σε αδικήματα που διαπράττουν άνθρωποι με χρήματα και δύναμη, γνωστοί και επώνυμοι». Αυτό σχολιάζουν στην «Κ» ειδικοί σε θέματα οδικής ασφάλειας, με αφορμή τον τραγικό χαμό του 22χρονου στα Χανιά, τα ξημερώματα Σαββάτου. Το θανατηφόρο τροχαίο φέρεται να προκλήθηκε από 45χρονο οδηγό αυτοκινήτου μάρκας Porsche, που όπως όλα δείχνουν οδηγούσε υπό την επήρεια αλκοόλ. Στο μεταξύ, μεγάλη αγανάκτηση έχει προκαλέσει το γεγονός ότι εάν και ο οδηγός βρέθηκε θετικός σε αλκοτέστ, οι αστυνομικές αρχές δεν προχώρησαν στη σύλληψή του.
Σύμφωνα με πηγές της ΕΛ.ΑΣ. στα Χανιά, μέσα σε ένα χρόνο έχουν παρατηρηθεί μόνο τα Σαββατοκύριακα πάνω από 120 περιπτώσεις που οι παραβάσεις οδήγησης υπό την επήρεια μέθης επέσειαν αυτόφωρη διαδικασία και κατέληξαν να γίνουν τακτικές μηνύσεις, ενώ στους υπόλοιπους νομούς όλες οι περιπτώσεις που έπρεπε να γίνουν αυτόφωρα, εκτελέστηκαν κανονικά. Δικαστικοί λειτουργοί στην Κρήτη έχουν δώσει άτυπη οδηγία στις αστυνομικές αρχές, οδηγοί με ένδειξη κατανάλωσης αλκοόλ πάνω από 0,80 g/l (με όριο 0,50 g/l – γραμμάρια ανά λίτρο αίματος) να οδηγούνται απευθείας στο αυτόφωρο ή να υπάρχει επικοινωνία των αστυνομικών αρχών με τους δικαστικούς λειτουργούς για να λάβουν εντολές σχετικά με το τι θα πράξουν.
Κατά τις ίδιες πηγές, μετά το τροχαίο δυστύχημα υπήρξε επικοινωνία με την Εισαγγελία Χανίων, η οποία έδωσε εντολή να μη συλληφθούν οι αστυνομικοί γιατί δεν υπάρχει αδίκημα, αλλά να συλληφθεί ο οδηγός για ανθρωποκτονία με δόλο. Ωστόσο, με παρέμβαση του εποπτεύοντος εισαγγελέα των Εσωτερικών Υποθέσεων δόθηκε εντολή να διερευνηθούν τυχόν ποινικές ευθύνες των αστυνομικών και κατόπιν τούτου η Εισαγγελία Χανίων ζήτησε να συλληφθούν οι αστυνομικοί και να οδηγηθούν στην Εισαγγελία. Δεν τους ασκήθηκε ποινική δίωξη, αφέθηκαν ελεύθεροι και διατάχθηκε προκαταρκτική εξέταση για να διερευνηθούν τυχόν παραλείψεις ή παράβαση καθήκοντος.
«Δεν είμαστε αυστηροί απέναντι στα τροχαία, ξέρετε πολλούς να είναι στη φυλακή γι’ αυτόν τον λόγο;», επισημαίνει στην «Κ» ο Θάνος Βλαστός, ομότιμος καθηγητής του ΕΜΠ, συγκοινωνιολόγος – πολεοδόμος. «Ψηφίζουμε νόμους για να λέμε ότι τους ψηφίσαμε και αδιαφορούμε εάν αυτοί εφαρμόζονται». Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία, το 25% των θανάτων σε οδικά ατυχήματα στην Ευρώπη σχετίζεται με κατανάλωση αλκοόλ.
Αγανάκτηση έχει προκαλέσει το γεγονός ότι παρότι ο οδηγός στα Χανιά βρέθηκε θετικός σε αλκοτέστ, δεν συνελήφθη.
Το 2019 η Ελλάδα (34%) κατείχε, μαζί με την Ελβετία (39%), το Βέλγιο (35%) και την Πορτογαλία (35%), θλιβερή πρωτιά στα ποσοστά οδήγησης υπό την επήρεια αλκοόλ, σε αντίθεση με άλλες χώρες όπως η Σουηδία και η Πολωνία.
Παράλληλα, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του ESRA (E-Survey of Road User’s Attitudes), το 17,3% των Ελλήνων οδηγών Ι.Χ. απάντησε πως τις τελευταίες 30 ημέρες οδήγησε αφού είχε καταναλώσει αλκοόλ (έναντι 15,4% στην υπόλοιπη Ευρώπη), ενώ το 12,5% οδήγησε ενώ είχε υπερβεί τα νόμιμα όρια κατανάλωσης αλκοόλ.
Κατά τη Ζωή Χριστοφόρου, συγκοινωνιολόγο και αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Πατρών, «η αστυνόμευση είναι πλημμελής». «Γνωρίζουμε πως, ακόμη και όταν πραγματοποιούνται έλεγχοι, τα πρόστιμα που επιβάλλονται είναι συχνά χαμηλότερα από αυτά που αντιστοιχούν στο ποσοστό αλκοόλ που ανιχνεύεται στο αίμα του παραβάτη». Η ίδια εκφράζει μια άποψη που συμμερίζονται πολλοί ειδικοί στον τομέα οδικής ασφάλειας. «Οταν οι ποινές είναι υπερβολικά αυστηρές, αυτές συχνά τείνουν να μην εφαρμόζονται στην πράξη». Παράλληλα υπογραμμίζει την ανάγκη για πλήρη απαγόρευση της κατανάλωσης αλκοόλ από τους οδηγούς. «Δεν έχει σημασία μόνο το απόλυτο νούμερο, δηλαδή η συγκέντρωση του αλκοόλ στο αίμα, αλλά και τι επίδραση έχει αυτό στην οδηγική ικανότητα».
Στο μεταξύ, βαρύς εξακολουθεί να είναι ο πέλεκυς για το αλκοόλ στο τιμόνι και στον νέο ΚΟΚ, με την ποινή να κλιμακώνεται σε περίπτωση υποτροπής. Εάν δηλαδή η παράβαση για την οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ επαναληφθεί για τρίτη φορά μέσα σε διάστημα 5 ετών, τότε ο οδηγός χάνει το δίπλωμά του για 7 χρόνια. Ενδεικτικά, σε περίπτωση που η συγκέντρωση οινοπνεύματος στο αίμα ξεπεράσει το 1,10g/l, τότε επιβάλλονται φυλάκιση τουλάχιστον δύο μηνών, πρόστιμο 1.200 ευρώ, ενώ αφαιρείται επιτόπου το δίπλωμα για 180 ημέρες.
«Να μην ξεχνάμε ότι τροχαία ατυχήματα, και μάλιστα θανατηφόρα, γίνονται καθημερινά. Κατά μέσον όρο καταγράφουμε 600-620 νεκρούς τον χρόνο, δηλαδή περίπου 2 νεκρούς την ημέρα, ενώ κάθε τροχαίο κρύβει πίσω του μια τραγική ιστορία», αναφέρει ο Μάνος Μπρούζας, υπεύθυνος τεχνικών θεμάτων του Ινστιτούτου Οδικής Ασφάλειας «Πάνος Μυλωνάς». Οπως σημειώνουν ειδικοί, στη χώρα μας θα μπορούσε να εφαρμοστεί το σύστημα alcohol interlock, συσκευή που αποτρέπει την οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ και εφαρμόζεται ήδη σε 8 χώρες της Ευρώπης. Η συγκεκριμένη συσκευή απαιτεί από τον οδηγό να κάνει αλκοτέστ και σε περίπτωση που έχει ξεπεράσει το όριο, τότε εμποδίζεται η εκκίνηση του οχήματος.
