Απόγευμα Πέμπτης και μόλις τελείωσαν τα μαθήματά τους στη Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του Εθνικού Μετσόβειου Πολυτεχνείου, τρεις φοιτητές δεν πήγαν σπίτια τους για ξεκούραση. Φορτωμένοι με λάπτοπ, εξοπλισμό και έναν 3D εκτυπωτή – που είχε κάνει κατά διαστήματα τα δικά του ταξίδια μέσα στο μετρό και τα λεωφορεία της Αθήνας– κατευθύνθηκαν στο διαμέρισμα ενός φίλου τους στου Ζωγράφου, αποφασισμένοι να μετατρέψουν το μικρό σαλόνι σε ένα πλήρως λειτουργικό εργαστήριο.
Στις 17:00 ακριβώς, συνδέθηκαν διαδικτυακά με τον παγκόσμιο διαγωνισμό κυβερνοασφάλειας HACK3D, έναν από τους πιο απαιτητικούς στο πεδίο της προσθετικής κατασκευής και του 3D printing. Μέσα από αυτό το φοιτητικό σπίτι, η ομάδα τους, οι Greeks for Geeks, ή αλλιώς οι Χρήστος Μαδαμόπουλος, Νικόλαος Μωραΐτης, Στασινός Νταβέας και Γεώργιος Καραπιδάκης που συμμετείχε μέσω βιντεοκλήσης, κατάφεραν όχι μόνο να ανταγωνιστούν πανεπιστήμια όπως το Columbia University και το National Institute of Technology Tiruchirappalli, αλλά να τα ξεπεράσουν και να κατακτήσουν την πρώτη θέση.
Ενας διαγωνισμός με «κλέφτες» και «ντετέκτιβ»
Το HACK3D είναι ένας από τους πιο πρωτοποριακούς διαγωνισμούς στον τομέα της κυβερνοασφάλειας. Εστιάζει σε ένα ανερχόμενο πεδίο, την προσθετική κατασκευή (3D printing), που κρύβει ευκαιρίες αλλά και μεγάλους κινδύνους. Οπως εξηγούν στην «Κ» οι Ελληνες νικητές, «η κοινότητα των μηχανικών τώρα αρχίζει να συνειδητοποιεί πόσο εύκολο είναι να υποκλέψει κάποιος απόρρητες πληροφορίες ή να σαμποτάρει την κατασκευή ενός αντικειμένου. Για παράδειγμα, αν κάποιος εισαγάγει αόρατες φουσκάλες αέρα κατά τη διαδικασία κατασκευής ενός μικρού εξαρτήματος, μπορεί να προκληθεί τεράστια ζημιά, ακόμα και η κατάρρευση ενός ολόκληρου πυραύλου».
Στον πραγματικό κόσμο η εύρεση του παραβάτη θα γινόταν με τεχνικές δίωξης ηλεκτρονικού εγκλήματος, ωστόσο επειδή ο διαγωνισμός ήταν προσομοίωση, η δυσκολία ήταν στον τρόπο προσέγγισης πιο αφηρημένων προβλημάτων.
Ενας διαγωνισμός σαν αυτόν δεν απαιτεί μόνο γνώσεις. Χρειάζονται ευρηματικότητα και στρατηγική. «Η δυσκολία ήταν να προσεγγίσουμε προβλήματα που δεν είχαν μία ξεκάθαρη λύση», σημειώνουν. Στον προκριματικό γύρο, οι ομάδες έπρεπε να παίξουν τον ρόλο του «κλέφτη», να ανακατασκευάσουν δηλαδή ένα αντικείμενο με ελάχιστες πληροφορίες. Στον τελικό, το σενάριο άλλαξε: οι φοιτητές μετατράπηκαν σε «ντετέκτιβ», προσπαθώντας να εντοπίσουν τον υπεύθυνο μιας κυβερνοεπίθεσης. «Στον πραγματικό κόσμο η εύρεση του παραβάτη θα γινόταν με τεχνικές δίωξης ηλεκτρονικού εγκλήματος, ωστόσο επειδή ο διαγωνισμός ήταν προσομοίωση, η δυσκολία ήταν στον τρόπο προσέγγισης πιο αφηρημένων προβλημάτων».
Δουλεύοντας αδιάκοπα επί 24 ώρες
Τι τους ξεχώρισε από τις υπόλοιπες ομάδες; «Η διαχείριση του χρόνου μας», λένε. «Εκεί που άλλοι έμεναν κολλημένοι σε λάθος στοιχεία, εμείς καταγράφαμε ό,τι βρίσκαμε, το κατηγοριοποιούσαμε και προχωρούσαμε». Παράλληλα, ετοίμαζαν την παρουσίαση και τη γραπτή αναφορά τους. Αυτή η μεθοδικότητα τους έδωσε το προβάδισμα και, τελικά, την πρώτη θέση. Ομως, οι συνθήκες δεν ήταν ιδανικές. Εξαιτίας της γραφειοκρατίας, δεν κατάφεραν να ταξιδέψουν στη Νέα Υόρκη και να διαγωνιστούν από κοντά.
Δυστυχώς, δεν μπόρεσε να βρεθεί η υπόλοιπη χρηματοδότηση εγκαίρως αφού οι γραφειοκρατικές διαδικασίες διαρκούσαν περισσότερο από τον χρόνο που είχαμε.
«Τελευταία στιγμή οι διοργανωτές μας πρότειναν να ταξιδέψουμε στη Νέα Υόρκη και να διαγωνιστούμε από κοντά, με πληρωμένα τα μισά μας έξοδα. Δυστυχώς, δεν μπόρεσε να βρεθεί η υπόλοιπη χρηματοδότηση εγκαίρως αφού οι γραφειοκρατικές διαδικασίες διαρκούσαν περισσότερο από τον χρόνο που είχαμε».
Επιπλέον διαγωνισμός είχε μια μοναδική πρόκληση: ξεκινούσε στις 17:00 και ολοκληρωνόταν την ίδια ώρα την επόμενη μέρα. Αυτό σήμαινε ότι οι τέσσερις φοιτητές θα έπρεπε να δουλέψουν αδιάκοπα, ακόμα και μέσα στη νύχτα. «Εκτός από τη δυσκολία του θέματος, το άγχος να προσδιορίσουμε την καταλληλότερη μεθοδολογία και να λύσουμε το ζητούμενο πρόβλημα στον απαιτούμενο χρόνο, έπρεπε να μπορέσουμε να κρατηθούμε και ξύπνιοι».
«Είναι καλή εποχή να είσαι geek»
Ο Χρήστος, ο Γιώργος, ο Στασινός και ο Νικόλας είναι τεταρτοετείς φοιτητές στη Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του ΕΜΠ, με εντυπωσιακά βιογραφικά. Ο Χρήστος ειδικεύεται στο hardware 3d printing και την κυβερνοασφάλεια. Ο Γιώργος, με συμμετοχές σε παγκόσμιες ολυμπιάδες ρομποτικής, επικεντρώθηκε στην επεξεργασία και τη σχεδίαση των 3D αντικειμένων. Ο Στασινός είναι πολύ καλός στην ανάπτυξη αλγόριθμων και κρυπτογραφίας καθώς και στα μαθηματικά και ασχολήθηκε με αυτό το μέρος του προβλήματος. Τέλος, ο Νικόλας, καθώς έχει εμπειρία στη ρομποτική και μικροϋπολογιστές, ασχολήθηκε με την ανάλυση του κώδικα. Η συνεργασία τους ήταν το κλειδί. «Ολοι μας είχαμε εμπειρία σε διαγωνισμούς από μικροί (ολυμπιάδες ρομποτικής, μαθηματικές ολυμπιάδες, διαγωνισμούς προγραμματισμού κ.ά.) και άρα είχαμε καλή συνεργασία και καλή διαχείριση χρόνου», διευκρινίζουν.
Η κουβέντα δεν άργησε να φτάσει στις διαφορές μεταξύ ελληνικών και ξένων πανεπιστημίων. «Αυτό που ζηλεύουμε είναι η οργάνωση και η σταθερότητα στο πρόγραμμα. Ολοι επικεντρώνονται στη χρηματοδότηση, η οποία προφανώς και έχει τεράστιες διαφορές με τα πανεπιστήμια του εξωτερικού, αλλά οξύνεται σημαντικά από την αστάθεια που επικρατεί γενικά εδώ και χρόνια», λένε.
Οι γνώσεις που παίρνουμε στη σχολή είναι απίστευτα πολλές. Παρ’ όλα αυτά, πολλές φορές υπάρχει έλλειψη σε πρακτικές γνώσεις που αφορούν τη βιομηχανία.
Φέρνουν για παράδειγμα την έλλειψη χώρων όπου φοιτητές μπορούν να συναντηθούν, να συνεργαστούν και να πειραματιστούν με εξοπλισμό όπως 3D εκτυπωτές και laser cutters. «Το πιο σημαντικό για έναν τέτοιο χώρο δεν είναι ο εξοπλισμός αλλά ο χώρος ο ίδιος, που δίνει ένα μέρος όπου μπορούν να συνεργαστούν μεταξύ τους φοιτητές, προωθώντας την καινοτομία και τη δημιουργικότητα. Εμείς συγκεντρωθήκαμε στο σπίτι ενός φίλου μας. Εάν είχαμε έναν τέτοιο χώρο θα μπορούσαμε να διαγωνιστούμε από εκεί». Ωστόσο, δεν πτοούνται. «Δεν θεωρούμε ότι τα ελληνικά πανεπιστήμια έχουν λιγότερο αξιόλογους φοιτητές από τα ξένα. Γενικά οι γνώσεις που παίρνουμε στη σχολή είναι απίστευτα πολλές. Παρ’ όλα αυτά, πολλές φορές υπάρχει έλλειψη σε πρακτικές γνώσεις που αφορούν τη βιομηχανία», υπογραμμίζουν.
Το όνομα της ομάδας, Greeks for Geeks, προέκυψε αυθόρμητα, όπως και η συμμετοχή τους στον διαγωνισμό. «Η συμμετοχή μας στον διαγωνισμό ήταν απόφαση της τελευταίας στιγμής», εξηγούν. «Θέλαμε να βρούμε ένα όνομα για να υποβάλουμε τη δήλωσή μας γρήγορα. Εμπνευστήκαμε από ένα από τα μεγαλύτερα sites για προγραμματιστές, το Geeks for Geeks, που μας έχει σώσει στην ακαδημαϊκή μας ζωή, και έτσι το τροποποιήσαμε σε Greeks for Geeks ως λογοπαίγνιο».
Οι περισσότεροι από εμάς έχουμε στόχο, μετά το πτυχίο, να αναζητήσουμε δουλειά ή διδακτορικό σε κάποια χώρα του εξωτερικού που έχει μεγαλύτερη αγορά εργασίας για άτομα με εξειδικευμένες γνώσεις.
Παρόλο που αντιμετωπίζουν δυσκολίες, διατηρούν μια αισιόδοξη στάση για το μέλλον. «Είναι καλή εποχή να είσαι geek», λένε χαμογελώντας, αναγνωρίζοντας ότι υπάρχουν πολλές ευκαιρίες να μάθεις δωρεάν και να ασχοληθείς με ενδιαφέροντα αντικείμενα. Ωστόσο, παραδέχονται ότι αυτές οι ευκαιρίες δεν μεταφράζονται πάντα σε θέσεις εργασίας στην Ελλάδα. «Οι περισσότεροι από εμάς έχουμε στόχο, μετά το πτυχίο, να αναζητήσουμε δουλειά ή διδακτορικό σε κάποια χώρα του εξωτερικού που έχει μεγαλύτερη αγορά εργασίας για άτομα με εξειδικευμένες γνώσεις όπως εμείς».
