Αρκετά συχνά στίχοι τραγουδιών που αγαπάμε ξυπνούν μαζί μας το πρωί, σαν αγκιστρωμένοι στη γλώσσα μας, και δεν φεύγουν από κει, όσο κι αν το προσπαθούμε. Λιγότερο συχνά, και ίσως με τρόπο που ενδιαφέρει την ψυχανάλυση, τα στιχουργικά θραύσματα μας συνοδεύουν από τον πρωινό καφέ ίσαμε τη βαθιά νύχτα, αλλά και την επόμενη μέρα και τη μεθεπόμενη, μεταπλασμένα, λίγο ή πολύ παραλλαγμένα.
Πάει βδομάδα τώρα που έχει καρφωθεί στη γλώσσα μου ένα κομματάκι τόσο δα από τη σπουδαία «Παράγκα» του Διονύση Σαββόπουλου, τραγούδι αέναης δυστυχώς επικαιρότητας, με ελάχιστες προσαρμογές (ας πούμε, «ο χαφιές που μας ακολουθεί» είναι το διαβόητο Πρέταντορ, τα δε μπιλιαρδάδικα μετεξελίχθηκαν σε στοιχηματατζίδικα). Τέσσερις λεξούλες όλες κι όλες, «αιτήσεις για τη Γερμανία», ανασυγκροτήθηκαν στη μορφή «ειδήσεις απ’ τη Γερμανία».
Ευεξήγητο. Δύο πρόσφατες ειδήσεις απ’ τη Γερμανία, κάθε άλλο παρά αναμενόμενες, απαίτησαν ιδιαίτερο χώρο στη μνήμη μου. Για να τον κατοχυρώσουν δε και να τον διατηρήσουν, αποκρυσταλλώθηκαν σε επίμονο τραγουδιστικό θραύσμα, που ανέλαβε να λειτουργήσει σαν κάτι ανάμεσα σε ξυπνητήρι και υπομνηστήρι.
Είδηση πρώτη: Μόλις την ύστατη στιγμή ματαιώθηκε δημοπρασία εξακοσίων αντικειμένων του Ολοκαυτώματος. Κυνικός κάπηλος και χυδαίος υβριστής ένας γερμανικός οίκος δημοπρασιών, αδιάφορος για τις εκκλήσεις επιζώντων της ναζιστικής θηριωδίας, ετοιμαζόταν να βγάλει στο σφυρί, και μάλιστα υπό τον τίτλο «Το Σύστημα του Τρόμου», επιστολές κρατουμένων σε στρατόπεδα συγκέντρωσης, ευρετήρια της Γκεστάπο και άλλα έγγραφα της Γραφειοκρατίας του Θανάτου, που δούλευε με σαδιστική επιμέλεια.
Το εμπόριο δεν έχει όριο, το ξέρουμε, εδώ η ρίμα νομοθετεί. Και πάλι όμως, για να μην αποτρελαθούμε, για να μην απελπιστούμε εντελώς, είμαστε υποχρεωμένοι να πιστεύουμε ότι κάποια πράγματα είναι ιερά, για όλους. Οι κοινωνίες χωρίς κανένα ταμπού δεν είναι κοινωνίες απολύτως ελεύθερες, όπως υποστηρίζουν οι θιασώτες τους, αλλά κοινωνίες απολύτως ανεύθυνες. Και ενθουσιώδεις σκλάβες του πολυώνυμου Μαμμωνά.
Κυνικός κάπηλος και χυδαίος υβριστής ένας οίκος δημοπρασιών, αδιάφορος για τις εκκλήσεις επιζώντων της ναζιστικής θηριωδίας, ετοιμαζόταν να βγάλει στο σφυρί, και μάλιστα υπό τον τίτλο «Το Σύστημα του Τρόμου», επιστολές κρατουμένων σε στρατόπεδα συγκέντρωσης, δελτία ευρετηρίων της Γκεστάπο και άλλα έγγραφα της Γραφειοκρατίας του Θανάτου.
Οι Γερμανοί δημοπράτες δεν είχαν κανέναν ενδοιασμό να στύψουν τεκμήρια από την εφιαλτικότερη στιγμή της ανθρωπότητας για να κερδοσκοπήσουν. Αλλη μορφή εμπορευματοποίησης είχε φυσικά στον νου του ο Αμερικανοεβραίος διανοούμενος Νόρμαν Φινκελστάιν, γιος Πολωνών Εβραίων που διασώθηκαν από τα στρατόπεδα εξόντωσης, όταν εξέδιδε το 2000 το βιβλίο του «Βιομηχανία του Ολοκαυτώματος – Σκέψεις σχετικά με την εκμετάλλευση της Εβραϊκής Οδύνης», ένα έργο που του κόστισε τη θέση του στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης (ο νεομακαρθισμός ήταν ισχυρός και προ Τραμπ).
Ο μεγαλύτερος στρατός
Η δεύτερη είδηση έχει τον τίτλο «Ο καγκελάριος της Γερμανίας Φρίντριχ Μερτς θέλει να φτιάξει η χώρα του τον μεγαλύτερο στρατό στην Ευρώπη». Και μάλιστα άρχισε ήδη τον νομοθετικό σχεδιασμό του, αποσπώντας ευρεία κοινοβουλευτική συναίνεση. Δύο αριθμοί ίσως αρκούν: Το 2014 οι στρατιωτικές δαπάνες της Γερμανίας έφταναν τα 35 δισ. ευρώ. Για το 2029 προβλέπεται δαπάνη 152 δισ. Πενταπλασιασμός. Οχι των άρτων αλλά των όπλων. Γιατί το 2029; Γιατί μέχρι τότε, όπως είπε ο Γερμανός υπουργός Αμυνας Μπόρις Πιστόριους, «η Γερμανία πρέπει να βρίσκεται σε πολεμική ετοιμότητα». Αλλωστε, όπως διατείνονται ορισμένοι στρατιωτικοί αναλυτές, τους οποίους επικαλέστηκε ο Πιστόριους μιλώντας στη Frankfurter Allgemeine Zeitung, το καλοκαίρι του 2025 ίσως ήταν το τελευταίο ειρηνικό της Ευρώπης. Oπότε, καλού κακού, ας προμηθευτούμε δυο-τρεις «οδηγούς επιβίωσης», ας ψάξουμε για καταφύγιο κι ας αρχίσουμε να αποθηκεύουμε όσπρια, παστά και μπίρες.
Καθόλου αδιάφορη δεν είναι πάντως η μετατόπιση της επίσημης γερμανικής ρητορικής από τον ουδέτερο όρο «αμυντική ετοιμότητα» στον επιθετικό όρο «πολεμική ετοιμότητα», όπως άκουσα να λέει ο δημοσιογράφος Φέρρυ Μπατζόγλου, γνώστης των γερμανικών πραγμάτων, στη Βασιλική Σιούτη, σε πόντκαστ της Lifo. Δάσκαλος και εδώ ο Τραμπ, που μετονόμασε το υπουργείο Αμυνας των ΗΠΑ σε υπουργείο Πολέμου, με την πίστη ότι έτσι θα εξασφαλίσει το Νομπέλ Ειρήνης.
Δεν συμφωνώ με τη μάλλον διαδεδομένη πίστη ότι και ο Τρίτος Παγκόσμιος Πόλεμος θα προκληθεί με γερμανική ευθύνη, υπάρχουν κι άλλοι υποψήφιοι πυροδότες. Ομολογώ εντούτοις την προκατάληψή μου: η προοπτική γιγάντωσης του στρατού μιας χώρας με βαρύτατο παρελθόν με τρομάζει. Και με τρομάζει ακόμα περισσότερο για τους εξής δύο λόγους:
Πρώτον, επειδή η Γερμανία και οι Γερμανοί δεν αντιμετώπισαν στο σύνολό τους καταπρόσωπο το παρελθόν τους αυτό, δεν το ψηλάφησαν με την οφειλόμενη τιμιότητα και ειλικρίνεια. Αντίθετα, θέλησαν να το αφομοιώσουν ταχύτατα και ανώδυνα, καταφεύγοντας σε προφάσεις του τύπου «δεν ήξερα τίποτε», «εγώ έπαιρνα διαταγές» κτλ., ή και να το προσπεράσουν, σαν να ήταν συμβατή με τα εν γένει πολεμικά ήθη η βιομηχανικών προδιαγραφών εξόντωση εκατομμυρίων ποντικιών, κατσαρίδων, «υπανθρώπων» κ.ο.κ. Η πεισματική άρνηση των μεταπολεμικών γερμανικών κυβερνήσεων να αποζημιώσουν χώρες που τις δυνάστευσαν δολοφονώντας και λεηλατώντας, δεν έχει τόσο οικονομικά κίνητρα όσο ηθικά, δηλαδή ανήθικα: στην ουσία αρνούνται την «ιδιοκτησία», αν όχι του μείζονος Ολοκαυτώματος, τουλάχιστον των εκατοντάδων «μικρών» ολοκαυτωμάτων παντού στην υποδουλωμένη Ευρώπη.
Η Ακροδεξιά
Ο φόβος μεγαλώνει επειδή στη σημερινή Γερμανία τον τόνο σε πολλά ζητήματα, από το μεταναστευτικό έως το εξοπλιστικό, τον δίνει η θεριεμένη Ακροδεξιά. Οπως συμβαίνει και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, της Ελλάδας συμπεριλαμβανομένης, η δράση των ακροδεξιών ψευτοαντισυστημικών εξωθεί σε όλο και πιο γκρίζες θέσεις και συμπεριφορές τους παραδοσιακούς δεξιούς, κεντροδεξιούς και σοσιαλδημοκράτες.
Ποιος ενθουσιάστηκε περισσότερο από τις στρατιωτικές ορέξεις της Γερμανίας; Ο Αρμιν Πάπεργκερ, διευθύνων σύμβουλος της Rheinmetall, της μεγαλύτερης αμυντικής εταιρείας της Γερμανίας. «Βγάζουμε πολλά χρήματα επειδή υπάρχει τεράστια ζήτηση», δήλωσε ο Πάπεργκερ, αυτή όμως είναι η μισή αλήθεια. Γιατί η ζήτηση δεν ανταποκρίνεται μόνο σε γνήσιες ανάγκες αλλά και σε κατασκευασμένες ή μεθοδικά διογκωμένες. Ποιες οι πραγματικές ανάγκες που από το 2021 έως το 2024 αύξησαν κατά 30% τις αμυντικές δαπάνες της Ε.Ε., με την Ελλάδα προθυμότερη των προθύμων, μήπως και μας σπλαχνιστεί ο πλανητάρχης;
Η ελαφρότητα με την οποία μετέρχονται την οξεία πολεμική ρητορική οι ηγέτες της τραμπικά φερόμενης Ε.Ε. και της ιμπεριαλιστικής Ρωσίας, που δεν διστάζουν να μιλήσουν ακόμα και για πιθανή χρήση πυρηνικών, γεννάει τον φόβο ότι κάποιο «τυχαίο» γεγονός, απολύτως σκόπιμο, θα προξενήσει έναν τελικό πόλεμο που δεν θα είναι παρά αυτοεκπληρούμενη προφητεία. Με νικητή τον Κανέναν.
