Η «εγκατάσταση» είχε αναπτυχθεί πολύ πριν από την απεργία πείνας. Οποιος περνούσε τις ήσυχες νύχτες του καλοκαιριού μπροστά από το μνημείο, γινόταν μάρτυρας αυτής της αλλόκοτης συμβίωσης: Μια δράκα ακτιβιστές, με κιθάρες, φαναράκια και πλαστικές καρέκλες, με σημαίες της Παλαιστίνης και μαντίλες, εκτελούσαν την τελετουργία τους απερίσπαστοι από το τουριστικό πλήθος που φωτογράφιζε λίγα μέτρα πιο πίσω την αλλαγή φρουράς. Οι δύο κόσμοι –του κανονικού τουρισμού και του εσωτερικού εποικισμού, που δεν είχε προλάβει να πάει φέτος στην Ικαρία ή στην Αμοργό– συνυπήρχαν χωρίς να εφάπτονται. Και πού ήταν το πρόβλημα; Η πλατεία ανήκει σε όλους.
Η πλατεία ανήκει σε όλους, αρκεί να αντιλαμβάνονται όλοι με τον ίδιο τρόπο τη μεταφορική χρήση του ρήματος «ανήκω» σε αυτή την πρόταση. Ο δημόσιος χώρος παύει να «ανήκει» σε όλους, τη στιγμή που κάποιοι αισθάνονται ότι τους ανήκει περισσότερο. Οτι τους ανήκει τόσο ώστε να εγκαθιστούν τα δικά τους πλαστικά «μνημεία» και να μπογιατίζουν τα δικά τους «σύμβολα», με την αξίωση ότι η πλειοψηφία θα τα ανεχθεί σαν ιερά και απαραβίαστα.
Δεν πρόκειται φυσικά για απλή διαδήλωση – για άσκηση του δικαιώματος διαμαρτυρίας. Πρόκειται για μόνιμο σφετερισμό του χώρου με αξίωση κυριαρχίας. Μια μοναδική αλήθεια –μια μοναδική αισθητική– επιδιώκει να επιβληθεί de facto στο κέντρο της κοινής μας ζωής.
Αυτή την αντιδημοκρατική ανορθογραφία θα ήθελε να άρει η κυβέρνηση. Ο τρόπος που η πρόθεση ανακοινώθηκε προκάλεσε όμως μια αλυσίδα παρεξηγήσεων. Αν, όπως εξήγησε ο πρωθυπουργός και εξειδίκευσε ο υπουργός Επικρατείας, σκοπός είναι να αναλάβει ένας φορέας τη συντήρηση του Αγνώστου Στρατιώτη, τότε γιατί ο φορέας αυτός να είναι το υπουργείο Αμυνας; Η πονηρή απάντηση είναι για να μην έχει ο υπουργός Αμυνας την ευχέρεια να εγκαινιάζει δικά του μνημεία μέσα στην ασφάλεια του Πενταγώνου, ενώ ταυτόχρονα ενθαρρύνει όσους κατασκηνώνουν μπροστά στο κενοτάφιο. Για να μην μπορεί να είναι και με τον εύζωνα και με τον αγανακτισμένο, και με τις φουστανέλες και με τους μουσαμάδες.
Καταπατητές και εκκαθαριστές του δημόσιου χώρου.
Κάπως έτσι η πρόθεση απελευθέρωσης του μνημείου από την αυθαιρεσία της μειοψηφίας εμφανίστηκε από τους καλόπιστους ως εσωκομματικό κόλπο και από τους καχύποπτους ως ερπυστριοφόρος εκτροπή.
Το συμπέρασμα είναι ότι η κυβέρνηση δυσκολεύεται να ολοκληρώσει ακόμη και μια πρωτοβουλία με προφανή απήχηση στο προνομιακό για εκείνη ακροατήριο της σιωπηρής πλειοψηφίας. Ακόμη κι αν η ρύθμιση ψηφιστεί, πώς θα αδειάσει ο χώρος χωρίς να μετατραπεί σε πεδίο μάχης από τους καταπατητές του; Πώς θα πειστεί ο «αλληλέγγυος» δήμαρχος να τον καθαρίσει; Πώς θα αποφύγει ο αρμόδιος υπουργός διαρροές αποστασιοποίησης από τη νωπή του αρμοδιότητα;
Πώς θα γίνει το αυτονόητο, όταν οι «συλλογικότητες» εμφανίζουν μεγαλύτερο πολιτικό κεφάλαιο από την εκλεγμένη κυβέρνηση;
