Καλύτερα τώρα, παρά μετά. Καλύτερα να απορρίψεις ένα αίτημα, προτού καν υποβληθεί, παρά να εκτεθείς σε πιέσεις όταν θα έχει ήδη διαμορφωθεί μια συνθήκη που μπορεί να συνεπάγεται διπλωματικούς καταναγκασμούς. Υπ’ αυτό το πρίσμα, ο εκπρόσωπος της ελληνικής κυβέρνησης είχε λόγους να αποκλείσει νωρίς το ενδεχόμενο μιας πιθανής στρατιωτικής συμβολής στην Ελλάδα στις «εγγυήσεις ασφαλείας» για την Ουκρανία. Η συνομολόγηση τέτοιων εγγυήσεων δεν είναι καν ορατή. Αλλά καλύτερα νωρίς…
Βέβαια, η διαβεβαίωση του Παύλου Μαρινάκη δεν απευθυνόταν στο εξωτερικό – στην ομήγυρη των τηλεδιασκέψεων, όπου και η Ελλάς εμφανίζεται να τηλε-διαβουλεύεται για το μέλλον της Ουκρανίας. Ο όρκος αποχής δόθηκε, ομολογημένα, έναντι της εσωτερικής αντιπολιτευτικής σπέκουλας, την οποία αντιμετωπίζει η κυβέρνηση για τη στάση της στο Ουκρανικό. Ο Μαρινάκης δεν έκρυψε ότι η διευκρίνιση των ελληνικών προθέσεων απευθύνεται πρωτίστως σε «κάποιους εντός συνόρων» – «σε πολιτικές δυνάμεις και κόμματα εκ δεξιών ημών αλλά και εξ αριστερών, που αμφισβητούν τη στάση της χώρας».
Η εσωτερίκευση της εξωτερικής πολιτικής είναι αναπόφευκτη, ιδίως σε μια συγκυρία που ό,τι κι αν κάνει η κυβέρνηση είναι λάθος. Μετέχει στις διαβουλεύσεις για το Ουκρανικό με τους Ευρωπαίους; Στριμώχνεται, της λένε, σαν «δεδομένος εταίρος» στο κλαμπ των «ηττημένων». Δεν μετέχει; Είναι φτυσμένη και παραγκωνισμένη, χωρίς λόγο στις εξελίξεις.
Οταν όλες οι εναλλακτικές εξωτερικής πολιτικής είναι λάθος.
Το ίδιο και για την πιθανή συμμετοχή της Ελλάδας στη μεταπολεμική διευθέτηση. Η αντιπολίτευση ξορκίζει την κυβέρνηση να μην εμπλακεί. Και, ταυτόχρονα, την κατηγορεί για εθνική ήττα, επειδή επιτρέπει να συζητείται η πιθανή συμμετοχή της Τουρκίας σε ρόλο κυανόκρανου. Να μην πάμε εμείς, να μη συζητάμε, αλλά να φροντίζουμε, μη συζητώντας, να μην πάνε ούτε αυτοί. Να διεκδικήσουμε απόντες την απουσία των αντιπάλων. Είναι μια κριτική εξίσου σχιζοειδής με εκείνη που είχε ασκηθεί στο πρόγραμμα των ευρωπαϊκών χρηματοδοτήσεων για την άμυνα: Το πρόγραμμα ήταν κακό, γιατί δεν απέκλειε την Τουρκία, οπότε κι εμείς έπρεπε να αυτο-αποκλειστούμε, σε ένδειξη διαμαρτυρίας – να κρατήσουμε την αναπνοή μας μέχρι να κλείσει η Ευρώπη την επάρατο «κερκόπορτα».
Αναρωτιέται κανείς ποια Ελλάδα θα άρεσε στον εξώστη που εκδίδει καθημερινώς δελτίο εθνικών ταπεινώσεων; Μια Ελλάδα – χελώνα, ασφαλισμένη στο κέλυφος του απομονωτισμού της, χωρίς να εκτίθεται στη διαρκή διαπραγμάτευση που προϋποθέτουν όλες οι συμμαχίες (στις οποίες κάτι πρέπει και να δίνεις για να μετέχεις); Ή, μήπως, μια Ελλάδα που θα εμφανίζεται σε όλα τα fora μόνο με έναν κατάλογο ιστορικών τραυμάτων και ανεκπλήρωτων δικαίων, χωρίς να χρειάζεται να συμβάλει σε κανένα μέτωπο που υπερβαίνει τον στενό ορίζοντα των εθνικών συμφερόντων;
Αυτή η Ελλάδα –εγκλωβισμένη στην επαρχιώτικη φαντασίωση ότι όλοι τής χρωστάνε, ενώ εκείνη δεν οφείλει σε κανέναν τίποτα– μπορεί να υπάρξει μόνον εντός Ελλάδος.
