Δεν έχει κάνει εκλογές. Δεν πείθει για τη διαφάνεια της κυβέρνησής του, γιατί θέλει να θέσει υπό τον έλεγχό του τις εποπτικές αρχές. Περίπου οι μισοί Ουκρανοί (42%) δηλώνουν στις δημοσκοπήσεις ότι δεν τον εμπιστεύονται πια. Ολες αυτές οι αιχμές της κριτικής κατά τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι είναι θεμιτές, ακριβώς επειδή απευθύνονται σε έναν εκλεγμένο ηγέτη μιας δημοκρατίας. Μιας εμπόλεμης δημοκρατίας, που λειτουργεί τα τελευταία τρία και πλέον χρόνια σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης.
Στον Πούτιν δεν μπορούν να εφαρμοστούν τα ίδια μέσα ελέγχου. Το δικό του καθεστώς καταφέρνει να λειτουργεί –και να πολεμάει– πίσω από ένα παραπέτασμα αδιαφάνειας. Δεν ξέρουμε ακριβώς τις μεθόδους του, για να τις κρίνουμε. Ξέρουμε μόνο ότι υπάρχει για να πολεμάει – ότι βρίσκεται σχεδόν σε διαρκή πολεμική κινητοποίηση, από τότε που ο πρώην πράκτορας της KGB ανέλαβε τα ηνία. Τσετσενία, Γεωργία, Κριμαία – και πολλές «γκρίζες» επεμβάσεις σε τρίτες χώρες, στην Αφρική και στη Μέση Ανατολή, που έχουν ατονήσει από τότε που άνοιξε το μεγάλο μέτωπο στην Ουκρανία.
Ο τρόπος του Πούτιν είναι ο πόλεμος. Γι’ αυτό και μια βεβιασμένη συνθηκολόγηση θα του εξασφάλιζε τον χρόνο ανασύνταξης που έχει ανάγκη μέχρι την επόμενη στρατιωτική επιχείρηση. Γι’ αυτό και η όποια συνθηκολόγηση θα έπρεπε να έχει ως πρώτο στόχο τις εγγυήσεις ότι το κόστος μιας αναζωπύρωσης του βίαιου ρωσικού αναθεωρητισμού θα είναι πολύ μεγάλο για να σκεφτεί να την επιχειρήσει ξανά το Κρεμλίνο.
Ποιος κινεί τους Ουκρανούς και τον πρόεδρό τους;
Λένε τώρα ότι ο πόλεμος αυτός δεν θα έπρεπε να είχε αφεθεί να ξεσπάσει ποτέ. Το λέει και ο Τραμπ: Αν ήταν ο ίδιος στην εξουσία το 2022 και όχι ο Μπάιντεν, η σύγκρουση θα είχε αποφευχθεί. Το μηρυκάζουν και οι λάτρεις του «ηγετικού» υποδείγματος του Πούτιν και του Αμερικανού προέδρου, οι οποίοι εμφανίζονται πότε ως πασιφιστές και πότε ως ρεαλιστές, που δήθεν κόπτονται για το συμφέρον της Ευρώπης. Σαν να ήταν τόσο εύκολο να ξεχάσει κανείς ποιος είναι ο επιτιθέμενος και ποιος ο αμυνόμενος. Σαν να μην είχαν σπεύσει οι Ευρωπαίοι ηγέτες να μεταπείσουν με κάθε μέσο τον επίδοξο εισβολέα. Σαν να μην είχε υποστεί ο τότε καγκελάριος της Γερμανίας τον εξευτελισμό της απώθησης στην άκρη του τσαρικού τραπεζιού – στον λακαρισμένο πάγκο του χασάπη.
Και γιατί δεν αφήναμε τους Ουκρανούς εκεί που υποτίθεται ότι τους έχει τάξει η μοίρα τους – στη σφαίρα επιρροής της Ρωσίας; Η απάντηση είναι απλή: Διότι οι ίδιοι δεν ήθελαν να ανήκουν εκεί. Διότι οι ίδιοι προτιμούν να πεθάνουν παρά να κλειστούν σε αυτή τη «γύψινη» επιρροή.
Στην αρχή, οι απολογητές του Πούτιν έλεγαν ότι ο Ζελένσκι ήταν πιόνι των Αμερικανών. Οτι ο στρατός του σκοτωνόταν στο όνομα της αμερικανόπνευστης περικύκλωσης της Ρωσίας. Τώρα, που ο Ζελένσκι δεν είναι καν στο τραπέζι, ποιος κινεί τον ίδιο και τον λαό του; Ποιος τους υποβάλλει την ιδέα να ζήσουν σε μια κυρίαρχη ευρωπαϊκή δημοκρατία και όχι υποτελείς ενός καθεστώτος που αρνείται την ύπαρξή τους;
