Είναι κάποιες ειδήσεις τόσο εντυπωσιακές, που λειτουργούν σαν πυροτεχνήματα και κρύβουν την ουσία. Μία από αυτές είναι ο πίνακας για τους αιωνίους φοιτητές που δημοσίευσε η «Καθημερινή». Συμφώνως με τα στοιχεία της Συνόδου Πρυτάνεων, το έτος εγγραφής του παλαιότερου –αλλά «ενεργού» στα χαρτιά– φοιτητή στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο είναι το 1933! Στο Καποδιστριακό το 1938, στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς το 1953 κ.λπ.
«Ουάου», που θα ‘λεγε και μια ψυχή πριν μας ρίξει στα βράχια. Αν όμως διάβαζε το δημοσίευμα κάποιος ξένος, δεν θα εντυπωσιαζόταν τόσο από το έτος πρώτης εγγραφής. Η εύλογη ερώτησή του θα ήταν: «Και γιατί δεν τους διαγράφατε τόσα χρόνια;». Η απάντηση ημών –πολιτικών, πρυτάνεων, παρατηρητών κ.ά.– θα ήταν «δεν είχαμε το κατάλληλο νομοθετικό πλαίσιο». Θα εντυπωσιαζόταν πάλι ο αφελής ξένος παρατηρητής: «Μα, χρειάζεται νομοθετικό πλαίσιο για να διαγραφεί το 2020 κάποιος που ξεκίνησε τις σπουδές του το 1933;». «Ελα, ντε…», θα του απαντούσαμε κι εμείς.
Στην Ελλάδα ο παραλογισμός –ακόμη και να «φοιτούν» άνθρωποι που εδώ και χρόνια έχουν αφήσει τον μάταιο αυτόν κόσμο– έχει γίνει κανόνας. Είναι πλέον τόσο διαδεδομένος. που δεν μας προξενεί εντύπωση. Εχουμε φτιάξει ένα πλαίσιο τέτοιου ασφυκτικού ελέγχου όλων των δημοσίων δομών από το κεντρικό κράτος, έτσι ώστε να χρειάζονται και τα αυτονόητα τον νόμο τους, την υπουργική τους απόφαση, τη διευκρινιστική τους εγκύκλιο. Το αποτέλεσμα: Η ανευθυνότητα έγινε κανόνας. Ολοι κρύβονται πίσω από το αποκαλούμενο «σύστημα» και αν κάποιος πολίτης αναζητεί το αυτονόητο, θα πάρει την απάντηση «δεν προβλέπεται, κύριε…».
Βολεύτηκαν οι πρυτάνεις που είχαν πολλούς φοιτητές στα χαρτιά και συνεπώς, διά της «χαμηλότερης δημόσιας δαπάνης ανά φοιτητή», έκρυβαν τις δικές τους ανεπάρκειες. Βολεύονται οι γραφειοκράτες του κρατικού μηχανισμού διά του «δεν προβλέπεται». Βολεύονται και οι πολιτικοί, που έχουν μεγαλύτερο πεδίο άσκησης εξουσίας, με τα καλούδια που αυτή εμπεριέχει· κανένα ρουσφετάκι, συνεντεύξεις Τύπου για «βαθιές μεταρρυθμιστικές τομές…» κ.λπ.
Θα είναι ακαδημαϊκώς επαρκής κάποιος συνομήλικος του καθηγητή του που μπορεί να έχει περάσει ένα μάθημα με τη μέθοδο «βάλε μου ένα 5 γιατί θα με διαγράψουν»;
Αυτό ακριβώς κάνει τώρα η κυβέρνηση. Από τη μια παρουσιάζει ένα μεταρρυθμιστικό προσωπείο με τον (203.000 λέξεων!) νόμο 4957/2022, ο οποίος εκτός των άλλων προβλέπει –για μία ακόμη φορά– τη διαγραφή από τα μητρώα των ΑΕΙ όσων συμπλήρωσαν τον ελάχιστο χρόνο σπουδών, προσαυξημένο κατά 2 ή 3 χρόνια (ν+2 ή ν+3).
«Αυτή η εκκαθάριση των καταλόγων των πανεπιστημίων θα έχει πολύ σημαντικά οφέλη ως προς τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των πανεπιστημίων, ως προς τους δείκτες αξιολόγησης, καθώς για πρώτη φορά θα έχουμε μία ουσιαστική εικόνα ποιοι είναι οι φοιτητές οι οποίοι πραγματικά φοιτούν», είπε ο πρωθυπουργός (7.7.2025). Αλλά…
Μαζί με το μεταρρυθμιστικό προσωπείο υπάρχει και το ανθρώπινο πρόσωπο. Οπως είπε ο πρωθυπουργός, προβλέφθηκε η «πολύ σημαντική πρόβλεψη για μία τελευταία ευκαιρία σε εκείνους τους φοιτητές οι οποίοι αποδεδειγμένα έχουν δείξει ότι ενδιαφέρονται να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους». Προϋπόθεση, λέει, είναι να έχουν συμπληρώσει το 75% των πιστωτικών μονάδων της σχολής τους και να έχουν συμμετάσχει με επιτυχία σε τουλάχιστον δύο εξεταστικές περιόδους των τελευταίων δύο ακαδημαϊκών ετών· να έχει περάσει, δηλαδή, ένα μάθημα τα δύο τελευταία χρόνια. Θα είναι ακαδημαϊκώς επαρκής κάποιος συνομήλικος του καθηγητή του που μπορεί να έχει περάσει ένα μάθημα με τη μέθοδο «βάλε μου ένα 5 γιατί θα με διαγράψουν»; Δεν ξέρουμε γιατί δεν προβλέπεται…
Συνοψίζοντας: Ορθώς διαγράφονται από τα πανεπιστημιακά μητρώα άνθρωποι που εισήχθησαν κατά τον Μεσοπόλεμο. Αλλά, όπως θα έλεγαν οι Κινέζοι, για μία ακόμη φορά, η πολιτεία δίνει στους πεινασμένους ψάρια και ταυτοχρόνως τους απαγορεύει να ψαρεύουν, να διαχειριστούν, δηλαδή, τα του οίκου τους.
