Οκτώ χρόνια δεν είναι λίγα. Πόσοι πρωθυπουργοί είχαν τόσο χρόνο; Πόσοι από αυτούς στα έξι χρόνια είχαν κιόλας ρεαλιστική αξίωση για μια τρίτη θητεία; Ο χρόνος όμως στην πολιτική δεν είναι μόνο προνόμιο. Είναι και βάρος. Στην πρώτη τετραετία δικαιολογείς τον εαυτό σου, αφήνοντας τα δύσκολα για τη δεύτερη. Στη δεύτερη τετραετία συνομιλείς πλέον μόνο με την Ιστορία. Τι θα απομείνει από τα «χρόνια σου»; Τι θα είσαι μεθαύριο; Ενας διαχειριστής, που σουλούπωσε ό,τι παρέλαβε; Ή ένας αναμορφωτής;
Θα μπορούσε να το διατυπώσει κανείς και στη γλώσσα που ο Μητσοτάκης χρησιμοποίησε στην πρόσφατη συνέντευξή του στον ΣΚΑΪ. Για τους προκατόχους του, που απλώς διαχειρίστηκαν τον χρόνο τους, χρησιμοποίησε τον όρο «μακάρια ακινησία». Η φράση δεν φωτογραφίζει μόνο τον φορέα της παροιμιώδους –και δαπανηρά απατηλής– μακαριότητας. Φωτογραφίζει και την ιδέα που ο ίδιος ο Μητσοτάκης έχει για τη δική του πρωθυπουργία, όταν συγκρίνεται νοερά –και πλέον ρητά– με τους προηγούμενους.
Ο τελευταίος πρωθυπουργός που έμεινε στο Μαξίμου οκτώ χρόνια, άφησε την ένταξη της Ελλάδας στο ευρώ, την ένταξη της Κύπρου στην Ε.Ε. και την πολιτική του Ελσίνκι – που έμελλε να αποδειχθεί η εγγύηση της πιο ήρεμης εικοσαετίας στην ιστορία των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Χωρίς το Ελσίνκι, καμία μακαριότητα δεν θα ήταν κατόπιν εφικτή.
Πόση φαντασία αφήνει ο χρόνος στην εξουσία;
Τι θα γράψει ο απολογισμός για τη μητσοτακική πρωθυπουργία; Το ερώτημα είναι πρόωρο, αλλά φαίνεται να κατατρύχει ήδη τον ίδιο τον Μητσοτάκη. Φαίνεται να βιάζεται να τοποθετηθεί στο αχανές κάδρο του ιστορικού χρόνου και να ζυγίσει τη συνεισφορά του στην εθνική ισχύ.
Η αλήθεια είναι ότι η γεωπολιτική συγκυρία δεν είναι ευνοϊκή για μια τέτοια στάθμιση. Η δυναμική που αναπτύχθηκε μετά το 2023 στις ελληνοτουρκικές σχέσεις εξαντλήθηκε σε μια στιγμή που κατακρημνίζονται οι μεταπολεμικές σταθερές της παγκόσμιας τάξης. Σε μια στιγμή που η Τουρκία είναι σε θέση να προκαλεί αλλαγή καθεστώτος στη Συρία, να πουλάει drones μέχρι και στην Εσθονία, να αγοράζει Eurofighter από τους Αγγλογαλλογερμανούς. Η κορνίζα που εικονίζει τον Μητσοτάκη στο βήμα της αμερικανικής Βουλής των Αντιπροσώπων, τον Μάιο του 2022, περιστοιχισμένο από τη Νάνσι Πελόσι και την Κάμαλα Χάρις, μοιάζει να ανήκει σε άλλον αιώνα. Σε άλλον κόσμο.
Εχει σχέδιο Β΄η ελληνική εξωτερική πολιτική, μετά τη ματαίωση των προσδοκιών περί Χάγης; Εχει το διανοητικό απόθεμα για να αντιτάξει μια πολιτική, έστω, «ενεργού ακινησίας» απέναντι σε έναν αναθεωρητικό γείτονα που απλώνει τα περιφερειακά του πλοκάμια στο γεωπολιτικό κενό;
Δεν είναι εύκολο να σχεδιαστεί και να εφαρμοστεί μια εναλλακτική στρατηγική, όταν ο εξώστης σου πετάει μπανανόφλουδες – όταν η ψηφιακή και η εσωκομματική αγορά σε μετράει στην εξωτερική πολιτική με όρους γηπεδικού γοήτρου. Μαζί με τον χρόνο, εξαντλείται και η στρατηγική ψυχραιμία. Και η φαντασία.
