Πριν από τέσσερις ημέρες μπορεί να μην το πίστευε κανείς. Τώρα όμως ξέρουμε ότι ο φορέας που η πολιτεία συνέστησε μετά το δυστύχημα ερεύνησε τα πάντα. Είδαμε μια ομάδα επιστημόνων που εργάστηκε μεθοδικά και σχετικά γρήγορα για να εξηγήσει όλες τις αιτίες που συνέτρεχαν στο αιματηρό αποτέλεσμα: και τα ανθρώπινα λάθη και τα συστημικά ελλείμματα που επέτρεψαν στα λάθη να αποβούν θανάσιμα. Και, βεβαίως, το σάστισμα του κράτους, που δεν είχε τα πρωτόκολλα προκειμένου να διασώσει τουλάχιστον τα ίχνη που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε μια πλήρη διαλεύκανση των συνθηκών του δυστυχήματος.
Οι επιστήμονες λένε ότι δεν δέχτηκαν παρεμβάσεις στο έργο τους. Το «λένε» και τα ίδια τους τα συμπεράσματα, που κάθε άλλο παρά κολακευτικά είναι για την κυβέρνηση. Η απαλλαγή από την κατηγορία για δόλο συγκάλυψης δεν συνιστά και απαλλαγή από τις υπόλοιπες ευθύνες – της εγκατάλειψης του σιδηροδρόμου πριν από το δυστύχημα και της βεβιασμένης εκκαθάρισης του τόπου του δυστυχήματος.
Η πολιτική σημασία του πορίσματος, όμως, δεν εξαντλείται μόνο στην αξία που έχει ως τεκμηρίωση ενός κατηγορητηρίου. Η ύπαρξή του και η αρτιότητά του βαραίνει και ως έμπρακτη απάντηση στη διαλυτική καχυποψία των ημερών: όχι, η χώρα δεν είναι ασύντακτη. Οι θεσμοί της δεν χρειάζονται ούτε ξήλωμα ούτε υποκατάσταση από αριστίνδην διορισμένες «επιτροπές».
Η Ελληνική ∆ημοκρατία έχει δικαστικούς λειτουργούς· έχει στην περίπτωση των Τεμπών έναν εφέτη – ειδικό ανακριτή, που μόνο κακόπιστα μπορεί να κατηγορηθεί ότι δεν έχει ερευνήσει όποια υποψία τέθηκε υπόψη του από όλες τις πλευρές. Η Ελληνική Δημοκρατία μπορεί να ιδρύει και φορείς στεγανούς στις πολιτικές σκοπιμότητες – όπως ο φορέας διερεύνησης σιδηροδρομικών ατυχημάτων. Η Ελλάδα είναι, όπως όλες οι δημοκρατίες, μια υπαρξιακώς ατελής δημοκρατία, όπου η κοινωνία και τα media πιέζουν το «σύστημα» εξουσίας, προκειμένου να λειτουργεί με μεγαλύτερη διαφάνεια και αποτελεσματικότητα. Προκειμένου να λογοδοτεί.
Ακούγεται υπερβολικά ιδεαλιστικό μέσα στο νέφος δυσπιστίας των ημερών, αλλά ο κλονισμός των Τεμπών αποδεικνύει ότι το συκοφαντημένο μας «σύστημα» λειτουργεί. Παρά τις προσπάθειες μικροπολιτικής «προσπέρασης» των πιο αλγεινών πτυχών της υπόθεσης, παρά τις παρελκύσεις και τις ασυνέχειες, το αίτημα για αλήθεια και δικαιοσύνη ικανοποιείται – ήδη προτού καν αρχίσει η δίκη. Προτού εκδοθεί ποινική ετυμηγορία, οι πολιτικές ευθύνες έχουν αρχίσει να επιμερίζονται.
Ο κίνδυνος πια δεν είναι η συσκότιση. Ο ζωντανός κίνδυνος είναι να καταρρακωθεί στο τέλος τόσο η εμπιστοσύνη στους θεσμούς, ώστε να γίνουμε πια αδιάφοροι για την κατάλυσή τους. Ο κίνδυνος είναι να νιώσουμε ότι το κοινό μας σπίτι δεν μπορεί να αναστηλωθεί. Οτι του μένει μόνο να καεί.
Οβάλ γραφείο
Αυτό με τον Ζελένσκι ήταν σαν σκηνή από το «Goodfellas».
Νταήδες
Τι μπορεί να συμβεί σε μια χώρα στην ανατολική μεθόριο της Δύσης, όταν η ίδια η Δύση εκλείπει; Πού μπορεί να την οδηγήσει η υπαρξιακή της αμφιταλάντευση, τώρα που κινδυνεύει να μην «ανήκει» πουθενά; Πού «ανήκομεν» εμείς, όταν οι ΗΠΑ συντάσσονται με τη Ρωσία, την Κίνα και τη Βόρεια Κορέα; Ποιον θα πάρουμε τηλέφωνο, σε περίπτωση εκτάκτου ανάγκης; Αλλά και πώς θα παλαντζάρουν οι εσωτερικές μας ροπές, υπό την επιρροή μιας «αντιδυτικής» Αμερικής; Απορροφημένη από άλλες φροντίδες, η ηγεσία της χώρας –κυβέρνηση και αντιπολίτευση– δεν έχει απάντηση στο ερώτημα. Η μη απάντηση, που προκύπτει από τις αμήχανες και περίφοβες περιφράσεις, είναι «να περιμένουμε». Να περιμένουμε να δούμε «πού το πάει ο Τραμπ». Να μη βιαστούμε να κινηθούμε, μην τύχει και μπούμε για τους λάθος λόγους στο οπτικό του πεδίο. Να περιμένουμε από τον νταή της αλάνας να μας πει με ποια ομάδα θα παίξουμε. Αν θα παίξουμε. Αν θα κάτσουμε στον πάγκο. Ή αν θα τρέχουμε να μαζεύουμε την μπάλα από τα διπλανά οικόπεδα.
