Η κυβέρνηση παίζει το χαρτί της αστάθειας. Σημαίνει άραγε αυτό ότι ο κίνδυνος αστάθειας είναι επινοημένος; Για να είναι ισχυρό το χαρτί, για να αξίζει να παιχτεί, μάλλον ο κίνδυνος όντως υπάρχει. Και είναι πανταχόθεν αισθητός.
Η εστία της μεγάλης αστάθειας είναι, βεβαίως, εξωτερική: Η διάλυση της Δύσης «σε ζωντανή μετάδοση» ισοδυναμεί με τη διάλυση του πλέγματος προστασίας, εντός του οποίου είχε ασφαλιστεί ως γεωπολιτική οντότητα η ελληνική δημοκρατία.
Μια δίδυμη πηγή αστάθειας υπάρχει όμως και στο εσωτερικό: Ο επιδεινούμενος κλονισμός της κυβέρνησης αντιπαρατίθεται σε μια σκορπισμένη αντιπολίτευση. Μια αντιπολίτευση που εξαντλείται στην προσπάθεια εκμετάλλευσης ενός ρεύματος διαμαρτυρίας το οποίο ούτε η ίδια διαμόρφωσε, ούτε καν μπορεί να το καρπωθεί – όπως δείχνουν οι δημοσκοπήσεις.
Γι’ αυτό η αστάθεια είναι κυβερνητικό «χαρτί»: Επειδή μέσα σε ένα περιβάλλον κινδύνων η μόνη ορατή σταθερά είναι, παρά τη φθορά της, η πλειοψηφία που κυβερνά. Για τον εξωτερικό κίνδυνο ευθύνεται ο Τραμπ. Για την εσωτερική αίσθηση αδιεξόδου, όμως, ποιος ευθύνεται; Μόνο η κυβέρνηση; Ή μήπως πρέπει να αναζητηθεί και το μερίδιο ευθύνης που αναλογεί στις υπόλοιπες πολιτικές δυνάμεις, που αντί να πείθουν ότι μπορούν να καταστήσουν οι ίδιες πιο λειτουργικούς τους θεσμούς, εκλαμβάνονται ως πολλαπλασιαστές της ανασφάλειας;
Οι πολλές πηγές μιας συστημικής ανισορροπίας.
Ο Αλέξης Τσίπρας είδε πλατεία και βγήκε. Μυρίστηκε μια ατμόσφαιρα που τον έκανε να νοσταλγήσει την παλιά του καριέρα. Αποφάσισε έτσι να συνεισφέρει στο κύμα και τη δική του κοινότοπη προκήρυξη – σε ύφος αγανακτισμένης «ανάρτησης». Αποφάσισε να βάλει την κορνίζα του στη σκηνή της αντιπολιτικής υποτροπής. Σωστή σκέψη. Αν έχει σε κάτι αποδείξει το ταλέντο του ο πρώην πρωθυπουργός, είναι στη σπορά και στον θερισμό της αγανάκτησης – στην εκμετάλλευση της «ευκαιρίας» που συνιστά η «μη κανονικότητα», όπως είχε εξηγήσει και μια πρώην υπουργός του.
Ο Τσίπρας δεν αρνείται τον κίνδυνο αποσταθεροποίησης. Απλώς εκείνος προσπαθεί να τον χρεώσει στην κυβέρνηση. Αυτός όμως που παρέδωσε μια αντιπολίτευση ξεχαρβαλωμένη δεν ευθύνεται, άραγε, για τον κλυδωνισμό του συστήματος; Για τη συστημική ανισορροπία –που προκαλεί η έκλειψη του αντίβαρου της αντιπολίτευσης– ποιος ευθύνεται; Ο ήρωας του αμερικανικού ριάλιτι, του οποίου το όνομα πια δεν θυμόμαστε; Ή το bot που υποδύεται τώρα τον αρχηγό του ΣΥΡΙΖΑ – ενώ θυμίζει απάντηση ΑΙ στην εντολή «πες κάτι συριζαϊκό»;
Για την ένδεια που κάνει σήμερα το πολιτικό σύστημα να μοιάζει εύθραυστο ευθύνεται κι εκείνος που το φτώχυνε με την άγονη καταγγελία του και τους κουτοπόνηρους τακτικισμούς του. Παράγων της αστάθειας είναι και ο Τσίπρας –και δεν κρύβει ότι φιλοδοξεί να επιστρέψει ως τέτοιος. Είναι παράγων αυτής της παράδοξης κατάστασης: Δεν είναι βέβαιο ότι μετά το ξέσπασμα του κύματος διαμαρτυρίας θα έχουμε κυβέρνηση. Είμαστε όμως όλοι βέβαιοι ότι θα εξακολουθήσουμε να μην έχουμε κανονική αντιπολίτευση.
