Τι είναι αυτός που σπάει τις ολιγοπωλιακές πρακτικές των τραπεζών, ενώ ταυτόχρονα καμαρώνει για τα 2,5 δισ. νέων εξοπλισμών; Αριστερός ή δεξιός; Είναι μήπως σοσιαλδημοκράτης ή συντηρητικός;
Είναι και τα δύο. Ο προϋπολογισμός έδειξε ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν αλλάζει μέθοδο. Προσπερνώντας τα δεξιόμετρα της Δεξιάς και τα ευαισθησιόμετρα της Αριστεράς, αντλεί συστατικά και από τις δύο παραδοσιακές ατζέντες, για να συναρμολογήσει την πλειοψηφική στρατηγική τού ενός κυρίαρχου κόμματος. Αυτό έκανε μέχρι τώρα. Αυτό εξακολουθεί να κάνει.
Ακούγοντάς τον το βράδυ της Κυριακής να ανακοινώνει τον μηδενισμό των χρεώσεων στις ηλεκτρονικές τραπεζικές συναλλαγές, μπορούσε κανείς να διαισθανθεί ποιος είναι ο πραγματικός αντίκτυπος των συζητήσεων που απορροφούν ενίοτε τον πολιτικοδημοσιογραφικό μικρόκοσμο της Αθήνας. Μπορούσε να πλάσει έναν φανταστικό διάλογο: «Η κυβέρνηση καταργεί τις καταχρηστικές προμήθειες» – «Ναι, αλλά η κυβέρνηση είναι γουόκ». Η πρώτη πρόταση αναφέρεται σε ένα καθολικό κοινωνικό βίωμα της καθημερινότητας. Τη δεύτερη πρόταση δεν είναι καν βέβαιο ότι την καταλαβαίνει το 10% των πολιτών.
Δεξιός ή κεντρώος; Και δεξιός και κεντρώος.
Αυτή η διαπίστωση δεν σημαίνει ότι οι άνθρωποι έχουν μόνο τσέπες – ότι δεν έχουν αξίες, και «ταυτότητα», που μπορεί ενίοτε να υπαγορεύει και τις εκλογικές τους συμπεριφορές. Συνήθως, όμως, η «ταυτότητα» ενεργοποιείται πολιτικά όταν οι φορείς της αισθάνονται περιφρονημένοι – όταν δεν λαμβάνεται μέριμνα ούτε για τις βιωτικές τους προτεραιότητες.
Ο Μητσοτάκης είπε την Κυριακή πολλές φορές τη λέξη «πρόοδος». Μέχρι πρόσφατα του αρκούσε να διαφημίζει τον εαυτό του ως εγγυητή της σταθερότητας. Το δοκίμασε και στη συζήτηση για τον προϋπολογισμό, θυμίζοντας στην αίθουσα ότι η δική του είναι από τις σταθερότερες κυβερνήσεις στην Ε.Ε. – ότι η Ελλάδα δεν αντιμετωπίζει τους κλυδωνισμούς ούτε της Γαλλίας ούτε της Γερμανίας. Ομως, η σταθερότητα, που ήταν πάνδημη επιθυμία μετά τον ίλιγγο της χρεοκοπίας, δεν στέκει μόνη της πια ως αγαθό. Ξανασυνηθίστηκε. Η σταθερότητα κινδυνεύει να εκλαμβάνεται ως στασιμότητα, όταν στα κυβερνητικά έδρανα επί πολλά χρόνια βρίσκονται τα ίδια πρόσωπα. Γι’ αυτό και ο πρωθυπουργός προσπαθεί να πείσει ότι η σταθερότητά «του» είναι εγγύηση «προόδου» – τα πράγματα κινούνται «σταθερά» και γίνονται καλύτερα.
Αυτή είναι και η επένδυση της δεύτερης θητείας Μητσοτάκη: ότι, όπως και στην πρώτη, στο τέλος της τετραετίας το «ταμείο» θα είναι θετικό, όχι επειδή θα έχει βελτιωθεί ο ρυθμός εξυπηρέτησης του δημοσίου χρέους (ποιος τον παρακολουθεί;), αλλά επειδή θα έχει καταγραφεί ως συλλογική εμπειρία ότι, παρά τις ασυνέχειες, η χώρα αλλάζει προς το καλύτερο.
Η επένδυση της δεύτερης θητείας είναι ότι στο τέλος η συνέχεια θα έχει πρόσωπο, ενώ η αλλαγή θα μοιάζει ακόμη με τζόγο.
