Οι ειδικοί είναι πιο αισιόδοξοι από την ευρύτερη κοινωνία. Οι γυναίκες είναι πιο διστακτικές από τους άνδρες. Ολοι συμφωνούν, όμως, ότι και οι μεν και οι δε σε αμφότερες τις περιπτώσεις οφείλουν να κάτσουν στο ίδιο τραπέζι. Και να συζητήσουν πώς η αυτοματοποίηση συμβαίνει πλέον με ένα κλικ και σχεδόν αόρατα· πώς δεν έχει πλέον τον ήχο ενός μηχανήματος που αντικαθιστά τα «χέρια». Πώς η ΑΙ –η μετανεωτερική αυτοματοποίηση του κόσμου μας– βάλλει αναφανδόν κατά της μεσαίας τάξης και των θέσεων εργασίας της και πώς δημιουργεί, την ίδια στιγμή, νέες ευκαιρίες. Πώς η ανάγκη θα γίνει ιστορία τα επόμενα 20 χρόνια;
Η νέα έρευνα του Pew Research Center έρχεται να επιβεβαιώσει όσα ανησυχούν τα κοινωνικά στρώματα και τις πληθυσμιακές ομάδες, αλλά και να φωτίσει νέες πτυχές της ΑΙ και της επίδρασής της οριζοντίως και καθέτως της κοινωνίας. Και μπορεί η έρευνα να εστιάζει στο αμερικανικό κοινό, παρά ταύτα έρχεται να «δέσει» με όσα έχουν ήδη αναφέρει άλλοι, όπως το ΔΝΤ, το Φόρουμ του Νταβός, η Ε.Ε. διά του ΟΟΣΑ και πανεπιστήμια, ινστιτούτα, οργανισμοί και think tanks.
Ειδικοί Vs κοινού
Εν γένει, πάντως, στις ΗΠΑ, σύμφωνα με την ως άνω έρευνα, η πλειοψηφία (56%) των ειδικών (συμμετείχαν 1.000 άτομα) θεωρεί ότι η τεχνολογία θα έχει θετικό αντίκτυπο στη χώρα τα επόμενα 20 χρόνια. Από την άλλη, οι 5.400 Αμερικανοί ενήλικες, πλην των ειδικών, που συμμετείχαν στην έρευνα φαντάζονται κάτι παρόμοιο μόλις κατά 17%.
Μάλιστα, το 47% των ειδικών δηλώνουν περισσότερο ενθουσιασμένοι παρά ανήσυχοι για την αυξανόμενη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης στην καθημερινή ζωή, ενώ το ποσοστό αυτό πέφτει στο 11% μεταξύ του ευρέος κοινού.
Ειδικοί και ευρύ κοινό, πάντως, συμφωνούν grosso modo ότι οι θέσεις εργασίας που κινδυνεύουν περισσότερο τα επόμενα 20 χρόνια είναι οι εξής, κατά σειρά επικινδυνότητας:
🔽 Ταμίες
🔽 Δημοσιογράφοι
🔽 Υπάλληλοι εργοστασίων
🔽 Προγραμματιστές
Στο μοναδικό σημείο όπου διαφωνούν τα δύο «γήπεδα» είναι στους οδηγούς φορτηγών: οι ειδικοί πιστεύουν κατά 62% ότι απειλούνται, λόγω της μαζικής ανάπτυξης οχημάτων δίχως οδηγό, οι «φορτηγατζήδες», ενώ το ευρύ κοινό θεωρεί κάτι τέτοιο κατά 33%.
Περισσότεροι από τους μισούς ενήλικες στις ΗΠΑ (56%) ανησυχούν πάρα πολύ ή πολύ για την εξάλειψη θέσεων εργασίας από την τεχνητή νοημοσύνη, έναντι μικρότερου ποσοστού (25% των εμπειρογνωμόνων που συμμετείχαν στην έρευνα.
ΑΙ Vs ανθρώπων
Οι ειδικοί, περισσότερο από το κοινό, δηλώνουν ότι η τρέχουσα τεχνητή νοημοσύνη θα μπορούσε να ξεπεράσει τον άνθρωπο σε πολλές εργασίες – όπως η οδήγηση, η εξυπηρέτηση πελατών και οι αποφάσεις για δάνεια. Για παράδειγμα, το 51% των ειδικών που συμμετείχαν στην έρευνα λέει ότι η ΑΙ θα μπορούσε να κάνει καλύτερη δουλειά στην οδήγηση απ’ ό,τι οι άνθρωποι – όμως, το ίδιο πιστεύει το κοινό μόλις κατά 19%.
Λίγοι από το ευρύ κοινό πιστεύουν ότι η ΑΙ θα ξεπεράσει τους ανθρώπους. Τα ποσοστά που λένε ότι η τεχνητή νοημοσύνη θα τα καταφέρει καλύτερα από τους ανθρώπους κυμαίνονται από μόλις 10% για τις αποφάσεις αναστολών έως 26% για τις ιατρικές διαγνώσεις.
Τόσο οι ειδικοί όσο και το κοινό αμφιβάλλουν ότι η ΑΙ θα ήταν καλύτερη από τους ανθρώπους σε ορισμένες εργασίες, συμπεριλαμβανομένης της σύνθεσης τραγουδιών. Λίγοι, εξίσου μεταξύ των ειδικών (16%) και μεταξύ του κοινού (14%), πιστεύουν ότι η τεχνητή νοημοσύνη θα έκανε καλύτερη δουλειά εν προκειμένω. Οι αποφάσεις αναστολών και προσλήψεων συγκαταλέγονται επίσης μεταξύ των εργασιών που κατατάσσονται χαμηλά σε αυτό τον κατάλογο.
Παρ’ όλα αυτά, ορισμένες από αυτές τις απόψεις είναι συνολικά ανάμεικτες, ακόμα και μεταξύ των ειδικών που συμμετείχαν στην έρευνά μας. Και το κοινό είναι συχνά πιο αβέβαιο από τους ειδικούς. Για παράδειγμα, όταν ρωτήθηκαν σχετικά με την εξυπηρέτηση πελατών, το 16% των ενηλίκων στις ΗΠΑ και το 4% των ειδικών δήλωσαν ότι δεν είναι σίγουροι ποιος θα έκανε καλύτερη δουλειά.
Πηγή: Pew Research Center
Εμφυλες διαφωνίες…
Επιπλέον ευρήματα, βέβαια, καταδεικνύουν ότι υπάρχουν και «εσωτερικές» διαφωνίες στην οπτική του ζητήματος της επιρροής που θα έχει η ΑΙ στην αγορά εργασίας και τη μεσαία τάξη. Οι γυναίκες παρουσιάζονται πιο επιφυλακτικές απέναντι στην τεχνητή νοημοσύνη σε σχέση με τους άνδρες – οι μεν θεωρούν ότι θα σημειωθεί θετικός αντίκτυπος κατά 36% και οι δε κατά 63%. Μάλιστα, και το χάσμα μεταξύ των δύο φύλων είναι ακόμα πιο διακριτό στους άνδρες και τις γυναίκες που απασχολούνται στον τεχνολογικό τομέα. Κι αυτό δεν είναι καθόλου καινούργιο ή ανησυχητικό εύρημα.
Παράλληλα, οι άνδρες εμφανίζονται περισσότερο ενθουσιασμένοι παρά ανήσυχοι για την ΑΙ (53%) έναντι των γυναικών (30%), ενώ πιστεύουν κατά συντριπτική πλειοψηφία (81%) ότι η ΑΙ θα τους αποφέρει προσωπικό όφελος τα επόμενα 20 χρόνια, σε σύγκριση με το 64% των γυναικών.
Οι γυναίκες παρουσιάζονται πιο επιφυλακτικές απέναντι στην τεχνητή νοημοσύνη σε σχέση με τους άνδρες. Η διαφορά αυξάνεται όταν ο φακός πέφτει στους ειδικούς
Στο «στρατόπεδο» των ειδικών, μεγαλύτερα ποσοστά σε σχέση με ευρύ κοινό θεωρούν ότι η ΑΙ θα αποδειχθεί προσωπικά ωφέλιμη. Το 76% των ειδικών πιστεύουν σε θετική έκβαση για τη ζωή τους, με το 15% να δηλώνει ότι θα τους βλάψει. Από την άλλη, το κοινό βλέπει κατά 43%… βλαπτικές προοπτικές, σε αντίθεση με το 24% που εμφανίζεται αισιόδοξο. Υπάρχει, όμως, και ένα 33% που ακόμη βλέπει θολά και αόριστα το μέλλον.
Ολο αυτό, «πραγματικά μας έκανε εντύπωση. Βλέπουμε ότι ορισμένες από τις μεγάλες (σ.σ. στατιστικές) διαφορές σημειώθηκαν από τον πληθυσμό που βρίσκεται πιο κοντά στην AI, είτε σπουδάζει είτε εργάζεται σε αυτήν. Η μελέτη μας δεν ήταν φυσικά σχεδιασμένη για να κατανοήσουμε γιατί οι απόψεις των γυναικών διαφέρουν από εκείνες των ανδρών, αλλά αυτό συνάδει με τα ευρήματα», δήλωσε ο Τζεφ Γκότφριντ, αναπληρωτής διευθυντής Ερευνας του Pew Reserach Center.
…και «εμφύλιες»
Διαφορές παρουσιάζονται και μεταξύ των ειδικών. Εξι στους 10 ειδικούς που εργάζονται σε κολέγια ή πανεπιστήμια έχουν ελάχιστη έως καθόλου εμπιστοσύνη στις αμερικανικές εταιρείες για την υπεύθυνη ανάπτυξη και χρήση της τεχνητής νοημοσύνης, σε αντίθεση με το 39% των ειδικών σε ιδιωτικές εταιρείες που δηλώνουν το ίδιο.
Το ευρύ κοινό φοβάται επίσης την απώλεια της ανθρώπινης σύνδεσης περισσότερο απ’ όσο οι ειδικοί (57% έναντι 37%) για την επόμενη εικοσαετία.
Την ίδια στιγμή, διακίνηση ανακριβών πληροφοριών προκαλεί ευρεία ανησυχία: το 70% των ειδικών και το 66% του ευρέος κοινού ανησυχούν χαρακτηριστικά για το κατά πόσον η τεχνητή νοημοσύνη θα μεταφέρει πληροφορίες που θα ανταποκρίνονται σε πραγματικά γεγονότα.
Ειδικοί και ευρύ κοινό ανησυχούν για την υπεύθυνη ανάπτυξη της ΑΙ, την απώλεια της ανθρώπινης σύνδεσης, την κατάχρηση δεδομένων και ταυτοτήτων και τη διαιώνιση στερεοτύπων και προκαταλήψεων
Σύμφωνα με την έρευνα, η πλαστοπροσωπία και η κατάχρηση δεδομένων συγκαταλέγονται επίσης στις κορυφαίες ανησυχίες για την επόμενη εικοσαετία. Το κοινό ανησυχεί περισσότερο απ’ όσο οι ειδικοί. Παρ’ όλα αυτά, σύμφωνα με τα ευρήματα, έξι στους 10 ειδικούς λένε ότι ανησυχούν εξαιρετικά ή πολύ για την κατάχρηση δεδομένων, ενώ περίπου τα 2/3 λένε το ίδιο για την ΑΙ που χρησιμοποιείται για την πλαστοπροσωπία ανθρώπων.
Η ανάλυση του Pew Research Center καταδεικνύει ότι οι ειδικοί και το κοινό ευθυγραμμίζονται ως προς τις ανησυχίες τους για τις προκαταλήψεις και τη διαιώνιση στερεοτύπων μέσω της ΑΙ – 55% και στα δύο «γήπεδα». Τουλάχιστον οι μισοί από ειδικούς (52%) και κοινό (58%) εκφράζουν αξιοσημείωτη ανησυχία για το γεγονός ότι οι άνθρωποι δεν κατανοούν τι μπορεί να κάνει η τεχνητή νοημοσύνη.
Τι δείχνουν οι έρευνες ώς τώρα
🧠 Σύμφωνα με το ΔΝΤ, έως και το 60% των θέσεων εργασίας στις προηγμένες οικονομίες είναι πλέον εκτεθειμένες σε αναταράξεις που σχετίζονται με την ΑΙ, ενώ περίπου το 40% των παγκόσμιων θέσεων εργασίας συνολικά αντιμετωπίζουν τουλάχιστον μερική έκθεση.
🧠 Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, η παραγωγική ΑΙ θα μπορούσε να έχει πολύ ευρύτερο αντίκτυπο στην αγορά εργασίας απ’ ό,τι οι προηγούμενες τεχνολογίες που οδήγησαν στην αυτοματοποίηση των εργασιών, επηρεάζοντας μια ευρύτερη ομάδα ανθρώπων και τόπων. Σε ολόκληρο τον ΟΟΣΑ, περίπου το ένα τέταρτο των εργαζομένων είναι εκτεθειμένο, πράγμα που σημαίνει ότι το 20% (ή και περισσότερο) των εργασιακών τους καθηκόντων θα μπορούσαν να γίνουν τουλάχιστον 50% ταχύτερα με τη βοήθεια της ΑΙ. Η έκθεση στην τεχνητή νοημοσύνη θα συνεχίσει να αυξάνεται, καθώς νέο λογισμικό αναπτύσσεται ή ενσωματώνεται με τις ήδη υπάρχουσες τεχνολογίες, με το ποσοστό των εργαζομένων που θα μπορούσαν να είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένοι (το 50% των καθηκόντων τους θα μπορούσαν να γίνουν τουλάχιστον 50% ταχύτερα με Generative AI) να κυμαίνεται πιθανώς από 16% έως πάνω από 70% σε όλες τις περιοχές του ΟΟΣΑ.
🧠 Στην έκθεση του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ για το Μέλλον των Θέσεων Εργασίας 2023, εργοδότες σε 45 οικονομίες προέβλεψαν ότι 83 εκατομμύρια θέσεις εργασίας θα καταργηθούν έως το 2027, ενώ 69 εκατομμύρια νέες θα προκύψουν – μια καθαρή απώλεια 14 εκατομμυρίων θέσεων εργασίας παγκοσμίως. Οι τομείς που κινδυνεύουν περισσότερο; Οι υπάλληλοι γραφείου και γραμματείας, οι ταμίες τραπεζών, οι υπάλληλοι εισαγωγής δεδομένων και οι τηλεπωλητές.
🧠 Σύμφωνα με έκθεση του Ευρωπαϊκού Κέντρου για την Ανάπτυξη της Επαγγελματικής Κατάρτισης (Cedefop), προβλέπεται ότι το 14% των θέσεων εργασίας στην Ευρώπη –περίπου 31 εκατ. εργαζόμενοι– είναι αντιμέτωπο με μεγάλο βαθμό επικινδυνότητας εξαιτίας της αυτοματοποίησης, με τις χώρες της κεντρικής και ανατολικής γηραιάς ηπείρου να σημειώνουν ακόμα μεγαλύτερα ποσοστά.
🧠 Η Gartner προβλέπει ότι η ΑΙ θα επιλύει αυτόνομα το 80% των κοινών ζητημάτων εξυπηρέτησης πελατών χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση μέχρι το 2029.
🧠 Σύμφωνα με έρευνα της McKinsey, η εξυπηρέτηση πελατών, το μάρκετινγκ και οι πωλήσεις, η ανάπτυξη λογισμικού και η έρευνα και η ανάπτυξη ενδέχεται να επηρεαστούν κατά 75% από την παραγωγική τεχνητή νοημοσύνη.
🧠 Σύμφωνα με έρευνα του Thomson Reuters, το 79% των δικηγορικών εταιρειών αναμένει ότι η ΑΙ θα έχει υψηλό ή μετασχηματιστικό αντίκτυπο στην εργασία εντός της επόμενης πενταετίας – αύξηση 10 μονάδων από το 2023. Επιπλέον, η πίστη στις μετασχηματιστικκές δυνατότητες της ΑΙ έχει αυξηθεί κατακόρυφα, με το 42% να έχει πλέον αυτή την άποψη, από 34% το 2023.
🧠 Σύμφωνα με έρευνα της Deloitte, το 75% των οικονομικών τμημάτων σε μεγάλες επιχειρήσεις ενσωματώνουν την ΑΙ σε λειτουργίες όπως η πρόβλεψη, ο συμβιβασμός και οι συναλλαγές, μειώνοντας την εξάρτηση από λογιστές στην αρχή της καριέρας τους.
🧠 Σύμφωνα με μελέτη του Reuters Institute, η χρήση της ΑΙ από ειδησεογραφικούς οργανισμούς συνεχίζει να αυξάνεται σε όλες τις κατηγορίες, με την αυτοματοποίηση του back-end (60%) να θεωρείται πολύ σημαντική από τους ερωτηθέντες εκδότες, πολλοί από τους οποίους έχουν αναπτύξει φέτος εργαλειοθήκες τεχνητής νοημοσύνης για την υποστήριξη νέων ροών εργασίας. Η συντριπτική πλειοψηφία (87%) δηλώνει ότι οι αίθουσες σύνταξης μετασχηματίζονται πλήρως ή μερικώς από την παραγωγική AI, ενώ μόλις το 13% δηλώνει ότι όχι τόσο πολύ ή καθόλου.
Οχι μόνο… καταστροφή
Είναι σημαντικό, πάντως, ότι η όλη ιστορία της τεχνητής νοημοσύνης και των θέσεων εργασίας δεν είναι μόνο… καταστροφή. Ακριβώς όπως οι τεχνολογικές επαναστάσεις του παρελθόντος δημιούργησαν νέα είδη εργασίας, η ΑΙ αναμένεται να ωθήσει την ανάπτυξη νέων επαγγελμάτων και να αυξήσει τη ζήτηση σε ορισμένους τομείς.
Πολλές εργασίες που δεν μπορεί (ακόμη) να κάνει η ΑΙ –εκείνες που απαιτούν υψηλού επιπέδου δημιουργικότητα, σύνθετη κοινωνική νοημοσύνη ή δεξιότητα σε μη δομημένα περιβάλλοντα, άρα σε… απολύτως ανθρώπινα– θα γίνουν σχετικά πιο πολύτιμες. Επιπλέον, η ίδια η ΑΙ θα χρειαστεί ανθρώπινο εργατικό δυναμικό για την ανάπτυξη, τη συντήρηση και την εποπτεία της.
Η έκρηξη της ΑΙ δημιουργεί ήδη θέσεις εργασίας για ειδικούς γύρω από αυτήν, επιστήμονες δεδομένων, μηχανικούς μηχανικής μάθησης και τεχνικούς ρομποτικής. Το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ προβλέπει ισχυρή ανάπτυξη για αντίστοιχους ρόλους έως το 2027. Επιπλέον, εμφανίζονται εντελώς νέες κατηγορίες υποστηρικτικών θέσεων εργασίας. Μάλιστα, η Ε.Ε. αναμένει επιπλέον ζήτηση 1,75 εκατ. επαγγελματιών της πληροφορικής και της επικοινωνίας έως το 2030, στις ήδη 2 εκατ. συναφείς θέσεις που έχουν εμφανιστεί τα τελευταία χρόνια.
Από την άλλη, είναι και τα επαγγέλματα που ναι μεν δεν θα εξαφανιστούν, αλλά θα αλλάξουν σημαντικά το περιεχόμενό τους, και συχνά θα καταστούν πιο παραγωγικά. Ενα καλό παράδειγμα, εξ όσων συνάγεται, είναι ο ρόλος των εκπαιδευτικών. Ενώ η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να αυτοματοποιήσει τη βαθμολόγηση και να παρέχει διδασκαλία, οι εκπαιδευτικοί πιθανότατα θα στραφούν στο να αφιερώνουν περισσότερο χρόνο στη διαδραστική καθοδήγηση, την κοινωνικο-συναισθηματική μάθηση και τον δημιουργικό σχεδιασμό μαθημάτων με τη χρήση εργαλείων τεχνητής νοημοσύνης.
Ακριβώς όπως οι τεχνολογικές επαναστάσεις του παρελθόντος δημιούργησαν νέα είδη εργασίας, η ΑΙ αναμένεται να ωθήσει την ανάπτυξη νέων επαγγελμάτων και να αυξήσει τη ζήτηση σε ορισμένους τομείς
Σε τομείς όπως η ιατρική, η ΑΙ θα μπορούσε να χειριστεί τις διαγνώσεις ρουτίνας, επιτρέποντας στους γιατρούς να βλέπουν περισσότερους ασθενείς ή να επικεντρώνονται σε πολύπλοκες περιπτώσεις – αυξάνοντας ουσιαστικά την ανάγκη οι γιατροί να αξιοποιήσουν την τεχνητή νοημοσύνη για την παροχή καλύτερης φροντίδας. Ομοίως, οι αρχιτέκτονες και οι λοιποί μηχανικοί θα μπορούσαν να χρησιμοποιούν βοηθούς σχεδιασμού για να εργάζονται ταχύτερα.
Ετσι, σε πολλά εξειδικευμένα επαγγέλματα, η ΑΙ λειτουργεί ως πολλαπλασιαστής και όχι ως αντικαταστάτης, οδηγώντας σε αύξηση της απασχόλησης στους εν λόγω τομείς, εφόσον, ασφαλώς, υπάρχει ζήτηση στην αγορά για τις βελτιωμένες υπηρεσίες. Ειδικότερα, το Φόρουμ του Νταβός διαπίστωσε ότι, παρά την αυτοματοποίηση, οι ρόλοι στην εκπαίδευση και τη γεωργία πρόκειται να σημειώσουν καθαρή αύξηση (κατά περίπου 3 και 4 εκατ. παγκοσμίως, αντίστοιχα, τα επόμενα χρόνια) λόγω των δημογραφικών τάσεων και των τεχνολογικών εφαρμογών που καθιστούν αυτούς τους τομείς πιο αποτελεσματικούς.
Ακόμα και σε ένα μέλλον έμπλεο ή κατακλυζόμενο από την ΑΙ, οι εταιρείες θα στηρίζουν, όπως όλα δείχνουν, τους εργαζόμενους που μπορούν να κάνουν αυτό που δεν μπορούν οι μηχανές – για παράδειγμα, καινοτομία, πρωτότυπο σχεδιασμό, φροντίδα, δημιουργία σχέσεων και στρατηγικό σχεδιασμό. Αυτό υποδηλώνει αύξηση των θέσεων εργασίας σε τομείς όπως η προηγμένη έρευνα και ανάπτυξη, οι τέχνες και η ψυχαγωγία, τα επιχειρηματικά εγχειρήματα και κυρίως η οικονομία της φροντίδας (φροντίδα παιδιών, ηλικιωμένων, θεραπείες κ.λπ.), όπου η ανθρώπινη επαφή είναι αναντικατάστατη). Στην Ευρώπη, με τη γήρανση του πληθυσμού της, τομείς όπως η υγειονομική περίθαλψη και η κοινωνική εργασία αναμένεται να προσθέσουν θέσεις εργασίας, ενδεχομένως απορροφώντας εργαζόμενους που εγκαταλείπουν επαγγέλματα ρουτίνας, εφόσον επανεκπαιδευτούν κατάλληλα.
Αυτό οδηγεί στο κρίσιμο ερώτημα: Πώς μπορούν οι κοινωνίες να διαχειριστούν αυτή τη μετάβαση;
Ξαναγράφοντας τον κόσμο
Η ΑΙ έχει ήδη αρχίσει να επανασχεδιάζει τον παγκόσμιο χάρτη της εργασίας. Ξαναγράφει περιγραφές θέσεων εργασίας, καταρρίπτει παλιές ταξινομήσεις και δημιουργεί νέες ιεραρχίες δεξιοτήτων, αξίας και ευαλωτότητας.
Οι απαντήσεις θα γραφτούν από πολιτικούς, εργοδότες, εργαζομένους και, ασφαλώς, από τους ψηφοφόρους. Υπ’ αυτή την έννοια, η ΑΙ δεν είναι η μία και μοναδική δύναμη της Ιστορίας. Είναι ένας καθρέφτης που αντανακλά τις επιλογές μας.
Το μέλλον της εργασίας δεν είναι απλώς ένα πρόβλημα μηχανικής. Είναι και αναπόφευκτα πολιτικό και κοινωνικό
Προς το παρόν, αυτές οι επιλογές παραμένουν ανοιχτές. Τα εργαλεία είναι στα χέρια μας. Η νοημοσύνη, τεχνητή ή μη, είναι δική μας και εμείς οφείλουμε να την κατευθύνουμε. Αυτό μοιάζει να είναι το καθήκον των επόμενων δύο δεκαετιών.
Επομένως, το μέλλον της εργασίας δεν είναι απλώς ένα πρόβλημα μηχανικής. Είναι και αναπόφευκτα πολιτικό και κοινωνικό – που εμπεριέχει, ίσως, το δικαίωμα όλων στην επανεκπαίδευση.
Εξάλλου, κάποτε φοβόμασταν τα ρομπότ. Τώρα έχουμε να κάνουμε με τον αλγόριθμο. Μένει να εκπαιδευτούμε και εμείς και αυτός. Το πώς θα το δούμε.
Κεντρική φωτογραφία: ©Shutterstock/AI generated
