Πόλη

Ο εικαστικός Μάνος Ιωαννίδης έβαλε χρώμα στο 1ο Δημοτικό Σχολείο Καλλιθέας μεταμορφώνοντας με τα πινέλα του την όψη του κτιρίου.

Το βλέμμα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, στην πλατεία που φέρει το όνομά του, στα Πατήσια, θυμίζει κάπως τη φωτογραφία του 1908. Αυτήν τη σπάνια λήψη είχε τραβήξει ο ζωγράφος Γεώργιος Χατζόπουλος (1859-1935) και την είχε δημοσιεύσει στο περιοδικό «Νέα Ζωή» της Αλεξάνδρειας.

Ενα μικρό σπίτι στο Θησείο, που συνάντησα περπατώντας στην οδό Ερυσίχθονος, έμοιαζε να έχει τη δύναμη να συμπυκνώσει την ιστορία χιλιάδων ακόμη μικρών σπιτιών της Αθήνας που χάθηκαν για πάντα… Είναι ένα μονώροφο σπίτι στον αριθμό 7 της Ερυσίχθονος, ανάμεσα στην Επταχάλκου και στην Πουλοπούλου.

Διατηρητέα του κέντρου μπαίνουν σε φάση ανακαίνισης, επουλώνοντας τις πληγές που είχε αφήσει η κρίση. Η «Κ» επιχειρεί μια πρώτη χαρτογράφηση.

Eνα σπίτι σε έναν δρόμο του σύγχρονου Βύρωνα στέκει μονάχο σαν αποκύημα της φαντασίας. Είναι όμως γερό και από κάθε άποψη ενδιαφέρον, ωραίο μέσα στη σιωπή του, με έναν αέρα μιας άλλης εποχής.

Επιτέλους, έπειτα από αρκετούς συνεχόμενους άνυδρους και καυτούς μήνες, άνοιξαν οι αττικοί ουρανοί. «Επιτέλους νερό!» αναφώνησαν τα πουλιά, τα δέντρα και τα φυτά στα μισοπεθαμένα, κατάξερα πάρκα της πόλης.

Απ’ άκρη σ’ άκρη η οδός Ιπποκράτους είναι από μόνη της ένα μνημείο αστικής κατοίκησης. Εχοντας απολέσει τα περισσότερα κατάλοιπα του 19ου αιώνα στα κοντινά προς την οδό Σόλωνος και Ακαδημίας οικοδομικά τετράγωνα, η Ιπποκράτους είναι ένας δρόμος βαθύτατων αστικών βιωμάτων και ταυτόχρονα μια συμπύκνωση της διαδρομής του 20ού αιώνα.

Μία από τις πρόσφατες, τολμηρές χρωματικές παρεμβάσεις σε κτίριο του Μεσοπολέμου στην Αθήνα μάς οδηγεί μπροστά σε ένα σύνθετο ερώτημα για την ποιότητα των αποκαταστάσεων και την ανάγκη της διαφοροποίησης μέσα σε μια θάλασσα τυποποίησης.

Η Καλλιθέα ανοίγει σαν όστρακο κάθε φορά που θα αποφασίσεις να την εξερευνήσεις. Γεμάτη αντιθέσεις, απλωμένη μέσα στον πυκνό αστικό ιστό της Αθήνας, με ένα κομμάτι της προς τον Ταύρο και με ένα άλλο προς τις Τζιτζιφιές, αφήνει στον επίμονο διαβάτη τα δικά της ίχνη από μια ιστορία που πηγαίνει πίσω στα τελευταία χρόνια του 19ου αιώνα.

Ξέχειλοι κάδοι, σπασμένες μαρμάρινες πλάκες, αυτοκίνητα, επαίτες και θορυβώδεις μουσικοί.

Αν στεκόταν ο ίδιος ο Σουρής απέναντι στην προτομή του στους κήπους του Ζαππείου, θα απήγγελλε με ευχαρίστηση το δικό του ποίημα «Η ζωγραφιά μου» και θα σατίριζε τον εαυτό του: «Μπόι δυο πήχες, κόψη κακή, γένια με τρίχες, εδώ κι εκεί/ Κούτελο θείο, λίγο πλατύ, τρανό σημείο του ποιητή…», και πάει λέγοντας.