Eνα δώρο δεν είναι απλώς ένα αντικείμενο. Είναι μια πράξη που λέει στον παραλήπτη «σε ξέρω / σε ακούω / σε νοιάζομαι», ένας τρόπος να δείξεις ότι σκέφτηκες τον άλλον, ότι αφιέρωσες χρόνο για να βρεις κάτι που να τον αντιπροσωπεύει. Ομως, ας είμαστε ειλικρινείς: η επιλογή δώρων δεν είναι πάντα τόσο ρομαντική. Μπορεί να γίνει μπελάς. Πώς βρίσκεις κάτι πρωτότυπο, χρήσιμο και ταυτόχρονα προσωπικό; Και, ακόμα πιο δύσκολα, πώς το κάνεις αυτό μέσα στις ασφυκτικές προθεσμίες και στην πίεση των γιορτών; Η αναζήτηση του τέλειου δώρου μοιάζει, πολλές φορές, με αδιέξοδο.
Σε έναν κόσμο όπου η τεχνολογία υπόσχεται λύσεις για κάθε μας πρόβλημα, η τεχνητή νοημοσύνη εμφανίζεται ως ο σύμμαχος που δεν περιμέναμε. Πλατφόρμες όπως το ChatGPT υποστηρίζουν ότι μπορούν να κάνουν τη διαδικασία πιο εύκολη – και, γιατί όχι, πιο δημιουργική. Αναλύοντας δεδομένα, προτιμήσεις και ενδιαφέροντα, προτείνουν εξατομικευμένα δώρα που φαίνεται να ταιριάζουν στον παραλήπτη. Δεν είναι τυχαίο που όλο και περισσότεροι άνθρωποι στρέφονται σε τέτοια εργαλεία και στην Ελλάδα. Ενώ μεγάλοι παίκτες της αγοράς, όπως οι εταιρείες καταναλωτικών αγαθών και λιανικής, επενδύουν στην τεχνητή νοημοσύνη για να βελτιώσουν την εμπειρία των πελατών τους. Νέα έκθεση της BCG δείχνει ότι το 19% των εταιρειών καταναλωτικών αγαθών και το 22% του λιανεμπορίου χρησιμοποιούν ήδη AI για να ενισχύσουν την εξατομίκευση. Η ιδέα είναι απλή: όσο καλύτερα καταλαβαίνεις τον πελάτη, τόσο πιο κοντά φτάνεις στο να του προσφέρεις κάτι που πραγματικά θέλει.
Αντί για γράμμα στον Αγιο Βασίλη, γράμμα στο ChatGPT
Τρεις άνθρωποι, τρεις διαφορετικές περιπτώσεις. Μια μητέρα που αγαπά τις παραδόσεις, μια έφηβη που αλλάζει συνεχώς ενδιαφέροντα, ένας σύντροφος που λατρεύει την περιπέτεια. Το δικό μας «πείραμα» είχε ως στόχο να δει αν ένας αλγόριθμος μπορεί να «μεταφράσει» τις περιγραφές και τα χαρακτηριστικά ενός ανθρώπου σε ένα ουσιαστικό δώρο. Και, μεταξύ μας, δεν τα πήγε καθόλου άσχημα.
Το δώρο για τον σύζυγο:
Αγαπητό ChatGPT,
Ο άντρας μου κι εγώ είμαστε μαζί 10 χρόνια, και κάθε Χριστούγεννα βρίσκω όλο και πιο δύσκολο να του πάρω κάτι που να τον ενθουσιάσει. Του αρέσουν η πεζοπορία και τα ταξίδια, αλλά του έχω ήδη χαρίσει εξοπλισμό, ρούχα και gadgets για τις εξορμήσεις του. Επίσης, αγαπά τη λογοτεχνία και τον κινηματογράφο, αλλά το να του πάρω άλλο ένα βιβλίο ή εισιτήρια για ταινίες μού φαίνεται κάπως προβλέψιμο. Τι θα μπορούσα να του πάρω φέτος που να έχει μια προσωπική νότα και να τον εκπλήξει;
Η Απάντηση του ChatGPT:
- Ενας εξατομικευμένος χάρτης του κόσμου: Ο χάρτης μπορεί να δείχνει τις χώρες που έχετε επισκεφθεί μαζί, με χώρο για να σημειώνετε τα επόμενα ταξίδια σας. Ενα δώρο που συνδυάζει τη νοσταλγία με το όραμα για το μέλλον.
- Μια εμπειρία περιπέτειας: Σκέψου να κλείσεις κάτι διαφορετικό, όπως ένα escape room, μια δραστηριότητα όπως bungee jumping ή ράφτινγκ ή ακόμα και μια πτήση με ανεμόπτερο. Αυτές οι εμπειρίες μένουν αξέχαστες και μπορείτε να τις ζήσετε μαζί.
- Ενα συλλεκτικό αντικείμενο από τον αγαπημένο του κινηματογράφο ή βιβλίο: Για παράδειγμα, ένα περιορισμένης κυκλοφορίας artwork, ένα υπογεγραμμένο πόστερ ή μια ειδική έκδοση του αγαπημένου του μυθιστορήματος.
- Συνδρομή σε premium υπηρεσία: Αν του αρέσει να διαβάζει ή να ταξιδεύει, μπορείς να του προσφέρεις μια συνδρομή στο Audible για ακουστικά βιβλία ή στο TripIt Pro για την οργάνωση των ταξιδιών του. Ενα δώρο που θα χρησιμοποιεί όλο τον χρόνο.
Βαθμολογία: 9/10
Πρωτότυπες ιδέες, ίσως λίγο γενικές. Στη σωστή όμως κατεύθυνση.
Το δώρο για την κόρη:
Αγαπητό ChatGPT,
Η κόρη μου είναι 15 ετών και είναι στην ηλικία που αλλάζει συνεχώς ενδιαφέροντα. Σήμερα ασχολείται με τη φωτογραφία, αύριο με τη μόδα και το επόμενο λεπτό με τη μουσική. Θέλω να της πάρω ένα δώρο που θα την εμπνεύσει, αλλά δεν θέλω να είναι κάτι που θα ξεχάσει σε μερικούς μήνες. Εχεις καμία ιδέα;
Η Απάντηση του ChatGPT:
- Μια αναλογική φωτογραφική μηχανή: Ενα κιτ που περιλαμβάνει κάμερα στιγμιαίας εμφάνισης και μερικά πακέτα φιλμ, ώστε να αποτυπώνει τις στιγμές της με δημιουργικό τρόπο.
- Ενα κιτ μόδας ή σχεδιασμού: Υλικά για να σχεδιάσει ή να φτιάξει τα δικά της κομμάτια ρούχων ή αξεσουάρ, δίνοντάς της την ευκαιρία να πειραματιστεί με τη δημιουργικότητά της.
- Συνδρομή σε πλατφόρμα δημιουργικών μαθημάτων: Για παράδειγμα, το Skillshare ή το MasterClass, όπου μπορεί να δοκιμάσει διάφορες δραστηριότητες, όπως φωτογραφία, σχέδιο ή παραγωγή μουσικής.
- Εισιτήρια για μια εμπειρία: Ενα event που συνδυάζει τη μουσική, τη μόδα ή την τέχνη, όπως μια έκθεση ή μια συναυλία, που θα της δώσει έμπνευση.
Βαθμολογία: 6/10: Μάλλον το ChatGPT δεν μπορεί να αντιληφθεί τι ακριβώς σημαίνει το «αλλάζει μέσα σε ένα λεπτό ενδιαφέροντα», καθώς όλα τα δώρα που πρότεινε, εκτός από το 4ο, απαιτούν αφοσίωση.
Το δώρο της μητέρας:
Αγαπητό ChatGPT,
Η μητέρα μου είναι 65 ετών και πάντα δυσκολεύομαι να της βρω δώρο. Είναι άνθρωπος που λατρεύει την παράδοση, αγαπά τη μαγειρική και περνάει ώρες διαβάζοντας για ιστορίες και συνταγές από παλιότερες εποχές. Εχει ήδη πολλά βιβλία μαγειρικής και μια πλήρως εξοπλισμένη κουζίνα, οπότε θέλω κάτι διαφορετικό, που να συνδυάζει τα ενδιαφέροντά της με μια ξεχωριστή εμπειρία. Τι προτείνεις;
Η Απάντηση του ChatGPT:
- Ενα σεμινάριο παραδοσιακής μαγειρικής: Βρες ένα τοπικό σεμινάριο ή εργαστήριο όπου μπορεί να μάθει παραδοσιακές τεχνικές, όπως ζύμωμα ψωμιού, παρασκευή γλυκών ή ακόμα και παλιές συνταγές που χάνονται στον χρόνο. Μια εμπειρία που θα τη γεμίσει χαρά.
- Συνδρομή σε ένα γαστρονομικό περιοδικό ή πλατφόρμα: Πρόσφερέ της συνδρομή σε μια υπηρεσία που εστιάζει σε ιστορίες, συνταγές και έρευνα για τη γαστρονομία και τις παραδόσεις.
- Μια συλλογή από παραδοσιακά σκεύη: Ενα όμορφα φτιαγμένο σκεύος, όπως ένα πήλινο τσουκάλι ή μια ειδική ξύλινη κουτάλα, που να έρχεται από κάποια ιδιαίτερη περιοχή της Ελλάδας. Ενα δώρο με πολιτιστική αξία.
- Ενα βιβλίο ιστορίας της γαστρονομίας: Αντί για ένα τυπικό βιβλίο συνταγών, πρότεινε ένα βιβλίο που συνδυάζει την ιστορία και την κουλτούρα πίσω από την κουζίνα – κάτι που θα ταιριάξει με την αγάπη της για τις παραδόσεις.
- Μια εμπειρία γευσιγνωσίας: Μπορείς να κανονίσεις μια επίσκεψη σε έναν παραδοσιακό χώρο, όπως έναν παλιό φούρνο, μια οινοποιία ή ένα εργαστήριο παραγωγής τοπικών προϊόντων, όπου θα γνωρίσει από κοντά την παραδοσιακή διαδικασία παρασκευής.
Βαθμολογία: 8/10: Τίμια προσπάθεια, με μερικές διευκρινιστικές ερωτήσεις μπορεί να δώσει ακόμα πιο συγκεκριμένες προτάσεις.
Ο απολογισμός
Το ChatGPT πήρε τις πληροφορίες που του δώσαμε και πρότεινε δώρα που ξέφευγαν από τα συνηθισμένα. Ηταν αυτά τα δώρα τέλεια; Ισως όχι. Αλλά η δημιουργικότητα και η ευρηματικότητα στις προτάσεις έδειξαν ότι η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να προσφέρει κάτι περισσότερο από απλές λίστες. Ωστόσο, το ερώτημα παραμένει: μπορεί τελικά ένας αλγόριθμος να αντικαταστήσει την ανθρώπινη σκέψη, τη φαντασία και το συναίσθημα που κρύβονται πίσω από ένα δώρο; Ή μήπως, στο τέλος, το δώρο αποκτά αξία μόνο όταν κουβαλάει μαζί του την έμπνευση από τον άνθρωπο που το προσφέρει;
Κεντρική φωτογραφία: Shutterstock

