Ο «τέλειος καλλιτέχνης» της φωτογραφίας που απαθανάτισε τη Σύρο

Ο «τέλειος καλλιτέχνης» της φωτογραφίας που απαθανάτισε τη Σύρο

Ο φωτογράφος Χαράλαμπος Κόκκινος απαθανάτισε στιγμιότυπα της αστικής ζωής της Ερμούπολης και μοναδικές εικόνες της συριανής υπαίθρου

ο-τέλειος-καλλιτέχνης-της-φωτογραφ-563509981 «Τα Είκοσι τέσσερα».
«Τα Είκοσι τέσσερα».

Ο νεαρός άνδρας που κάθεται στο γραφείο του και υπογράφει με σπουδή τα πορτρέτα που έχει εκτυπώσει σε φωτογραφικό χαρτί, ήταν μόλις 18 ετών όταν σε δημοσίευμα της εποχής η εφημερίδα Παλιγγενεσία της Ερμούπολης τον περιέγραφε ως «τέλειο καλλιτέχνη», καλώντας τους κατοίκους της Τήνου, όπου εκείνος θα μετέβαινε για ένα σύντομο διάστημα, να σπεύσουν να ποζάρουν στον φακό του. Ο «τέλειος» αυτός καλλιτέχνης δεν ήταν άλλος από τον Χαράλαμπο Κόκκινο.

Ο «τέλειος καλλιτέχνης» της φωτογραφίας που απαθανάτισε τη Σύρο-1
Νύφη στη μαρμάρινη σκάλα νεοκλασικού σπιτιού.

Γεννηθείς το 1895 στην Ερμούπολη, ήταν γιος του επίσης φωτογράφου, και μάλιστα βραβευμένου στο Παρίσι και το Λονδίνο, Ιωάννη Κόκκινου και της Σουλτάνας. Ο πατέρας του διατηρούσε δικό του φωτογραφείο στη Σύρο, απέναντι από το Δημοτικό Θέατρο Απόλλων (στη σημερινή πλατεία Βαρδάκα), ήδη από το 1904. Εκεί ήρθε σε επαφή με την επαγγελματική φωτογραφία ο νεαρός Χαράλαμπος.

Ο «τέλειος καλλιτέχνης» της φωτογραφίας που απαθανάτισε τη Σύρο-2
Σκηνή από τη ζωή στη συριανή ύπαιθρο.

Το 1916 ο Ιωάννης φεύγει από τη ζωή, όμως τα παιδιά του δεν εγκαταλείπουν το φωτογραφείο. Μάλιστα, θα δημοσιεύσουν την εξής ανακοίνωση στην εφημερίδα Ερμουπολίτης: «Λαμβάνομεν την τιμήν να φέρωμεν εις γνώσιν της εκλεκτής πελατείας μας και του αξιοτίμου κοινού της πόλεως ότι θέλομεν συνεχίση τας εργασίας του φωτογραφείου μας, καταβάλλοντες πάσαν προσπάθειαν όπως όχι μόνον μη χάση τούτο την καλήν φήμην την οποίαν κατέχει και την ακραιφνή υποστήριξιν του καλαίσθητου κοινού, αλλ’ επί πλέον θέλομεν καταστήση αυτό όσο το δυνατόν τελειότερον, πλουτίζοντες τούτο με τα τελειότερα υλικά και μηχανήματα και παρακολουθούντες την τέχνην μας εν τη προόδω της, εισάγοντες πάσαν τελειοποίησιν και πάντα παρουσιαζόμενον νεωτερισμόν».

Ο «τέλειος καλλιτέχνης» της φωτογραφίας που απαθανάτισε τη Σύρο-3
«Η Πλατεία Μιαούλη».

Ο «τέλειος καλλιτέχνης» της φωτογραφίας που απαθανάτισε τη Σύρο-4
Ο Χαράλαμπος Κόκκινος σε νεαρή ηλικία στο φωτογραφείο του.

Το 1917, ο Χαράλαμπος έχει ήδη αναλάβει την οικογενειακή επιχείρηση, με μεγάλη μάλιστα επιτυχία. Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, προσλαμβάνει ως βοηθό του τον Ανέστη Καρυπίδη, ένα από τα ορφανά που έφτασαν στην Ελλάδα με τη βοήθεια του Αμερικανικού Ερυθρού Σταυρού και της ανθρωπιστικής οργάνωσης Near East Relief. Ο Καρυπίδης διδάσκεται τη φωτογραφική τέχνη και εξελίσσεται και αυτός σε κορυφαίο καλλιτέχνη του είδους.

Ο «τέλειος καλλιτέχνης» της φωτογραφίας που απαθανάτισε τη Σύρο-5
Δελτίο ταυτότητας του Χαράλαμπου Κόκκινου, το οποίο εκδόθηκε το 1944. 

Ο «τέλειος καλλιτέχνης» της φωτογραφίας που απαθανάτισε τη Σύρο-6
Εργασίες επισκευής στην οικία του φωτογράφου.

Το επαγγελματικό δίδυμο αποτυπώνει ανθρώπους, τοπία και στιγμές – από τη συριανή ύπαιθρο και τις πλατείες της Ερμούπολης μέχρι μια νύφη που στέκεται στην επιβλητική σκάλα ενός νεοκλασικού σπιτιού, στιγμιότυπα από παραστάσεις στο θέατρο Απόλλων ή τους εορτασμούς της Καθαράς Δευτέρας στα Λαζαρέτα. Ταυτόχρονα, το φωτογραφείο Κόκκινου έχει την αποκλειστικότητα για τα στρατόπεδα – αναλαμβάνει τις φωτογραφίσεις στη Σχολή Εφέδρων Αξιωματικών Σύρου, στη Σχολή Μονίμων Υπαξιωματικών, στο Κέντρο Εκπαιδεύσεως Νεοσυλλέκτων Σύρου κ.λπ.

Ο «τέλειος καλλιτέχνης» της φωτογραφίας που απαθανάτισε τη Σύρο-7
«Η Kαθαρά Δευτέρα στα Λαζαρέτα».
Ο «τέλειος καλλιτέχνης» της φωτογραφίας που απαθανάτισε τη Σύρο-8
Η παλιά παραλία, με ξύλινα και σιδερένια πλεούμενα.

Ο Χαράλαμπος Κόκκινος, όμως, δεν εμπνέεται μόνο από την καθημερινή ζωή των συντοπιτών του. Το μανιώδες ενδιαφέρον του για το κυνήγι και την ιστιοπλοΐα τον οδηγεί με τον φακό του μπροστά από διάφορες κυνηγετικές και ιστιοπλοϊκές σκηνές, οι οποίες αποφέρουν χιλιάδες σχετικές φωτογραφίες. Με τον ίδιο τρόπο ο Κόκκινος δεν μένει μόνο εντός των ορίων της Σύρου ούτε της Ελλάδας. Ταξιδεύει τακτικά στο εξωτερικό: στη Ρώμη, στο Παρίσι, στο Λονδίνο, στη Βουδαπέστη και στο Βερολίνο, κουβαλώντας μόνιμα στις αποσκευές του το τρίποδο και τη φωτογραφική του μηχανή. Αποτέλεσμα των ταξιδιών αυτών είναι εκατοντάδες φωτογραφίες σε κρύσταλλα και σε φιλμ – μια μοναδική παρακαταθήκη. Τη δεκαετία του 1960, ο Χαράλαμπος Κόκκινος προχωρά σε μια στροφή στο καλλιτεχνικό του ενδιαφέρον. Επικεντρώνεται στο γυμνό γυναικείο σώμα και στα πόδια, με κυρίαρχο στοιχείο στη σύλληψη των θεμάτων του το παιχνίδισμα του φωτός.

Ο «τέλειος καλλιτέχνης» της φωτογραφίας που απαθανάτισε τη Σύρο-9
«Η αποθέωσις του ποιητή. Ο Νάνος (Ιωάννης Γ. Νάνος) ανάμεσα στον θίασο του Α ́ Άρματος Θέσπιδος». Θέατρο Απόλλων, Μάρτιος 1940. Διακρίνονται και οι ηθοποιοί Χρήστος και Νίτσα Τσαγανέα.

Κατά τη διάρκεια της πολυετούς σταδιοδρομίας του, ακολουθώντας τα βήματα του πατέρα του, ο Χαράλαμπος Κόκκινος θα βραβευτεί ουκ ολίγες φορές από συλλόγους, σωματεία, ακόμη και κατά την 40ή ΔΕΘ το 1975. Αποτέλεσε αναπόσπαστο κομμάτι της συριανής κοινωνίας, αλλά και κορυφαία προσωπικότητα στην ιστορία της ελληνικής φωτογραφίας. Πέθανε στην Ερμούπολη στις 23 Νοεμβρίου 1976, σε ηλικία 81 ετών.

Ο «τέλειος καλλιτέχνης» της φωτογραφίας που απαθανάτισε τη Σύρο-10
Το φωτογραφείο του Χαράλαμπου Κόκκινου στην Πλατεία Θεάτρου, σήμερα Πλατεία Βαρδάκα.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στο 9ο τεύχος της έκδοσης «Οι Τόποι μας-Σύρος», Οκτώβριος 2024.

comment-below Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή

Πού θέλεις να πας;

Editor’s Pick

ΤΙ ΔΙΑΒΑΖΟΥΝ ΟΙ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ

MHT