Θελήσαμε να φτιάξουμε μια λίστα, την πιο κατατοπιστική, με τις ετικέτες που ξεχώρισαν τα τελευταία είκοσι χρόνια. Μια λίστα που, αν τη διαβάσει κάποιος, θα καταλάβει πώς εξελίχθηκε η ίδια η ελληνική οινοποιία: από την κυριαρχία των διεθνών ποικιλιών έως τη λαμπρή ανάδειξη των γηγενών, από τις τολμηρές οινοποιήσεις και τα πειραματικά blends έως τα φυσικά κρασιά, τα μοναδικά single vineyards, τα φημισμένα αμπελοτόπια, όσα καθιέρωσαν την Ελλάδα στον διεθνή χάρτη. Μια λίστα με κρασιά αναφοράς.
Σας παρουσιάζουμε 15 από τα 100 κρασιά που περιλαμβάνονται στον επετειακό Οινοχόο Δεκεμβρίου και κυκλοφορεί στα περίπτερα την Κυριακή 15/12 με την Καθημερινή.
Αμαλία Vintage, Κτήμα Τσέλεπος, ΠΟΠ Μαντίνεια
Το brand Amalia του Κτήματος Τσέλεπου αποτελεί σταθερό πυλώνα υψηλής ποιότητας στην ελληνική αγορά αφρωδών οίνων, συνδέοντας με επιτυχία το Μοσχοφίλερο με αυτό το στιλ κρασιού. Η Amalia Vintage, που πρωτοκυκλοφόρησε το 2013, ανέβασε τον πήχη ακόμα υψηλότερα, συνδυάζοντας την πολυπλοκότητα της παραδοσιακής μεθόδου με τη φρεσκάδα και την αρωματική ένταση της ποικιλίας, ενώ ταυτόχρονα διαθέτει τη «συνέπεια» που χαρακτηρίζει τα σπουδαιότερα αφρώδη του κόσμου. Απολαμβάνεται σκέτο, σαν απεριτίφ, αλλά είναι και αφρώδες φαγητού, συνοδεύοντας μια τυρόπιτα ή ένα ριζότο θαλασσινών. Μ.Μ. Τιμή: 22,30€
Cair Velvet Chardonnay, Αθήρι, Ρόδος
Ένα από τα πιο εκλεπτυσμένα ελληνικά αφρώδη, προερχόμενο από τη Ρόδο, μια σημαντική πηγή αφρωδών οίνων, με μακρά παράδοση στην παραγωγή με την παραδοσιακή μέθοδο. Κομψός συνδυασμός του Chardonnay με το Αθήρι, για το οποίο μέρος του φρούτου προέρχεται από παλαιά αμπέλια ηλικίας 45-50 ετών, σε υψόμετρο 700-850 μ. Ξεχωρίζει για την κομψότητα, τον επίμονο αφρισμό και τα φίνα αρώματα φρούτων και ζύμης. Θα προσδώσει πολυτέλεια με ελληνική υπογραφή στο γιορτινό τραπέζι! Μ.Μ. Τιμή: 18-20€
Άναξ, Chardonnay, Αμπελώνες Αντωνόπουλου, ΠΓΕ Αχαΐα
Το Άναξ είναι μάλλον το θρυλικότερο και διαχρονικότερο ελληνικό Chardonnay. Αυτό που οι μύστες κρατούν στο κελάρι τους για χρόνια, μέχρι να φτάσει στο μεγαλείο για το οποίο προορίζεται. Πληθωρικό, γενναιόδωρο σε όλα του, με το μέλι, τη βανίλια, το φουντούκι, το βούτυρο και το ποσαρισμένο μήλο να δίνουν ρεσιτάλ σε κάθε γουλιά. Όταν είναι φρέσκο, βάλτε δίπλα του λιπαρά ψάρια, ζυμαρικά με κρεμώδεις σάλτσες και τροφαντά γουρουνάκια με τραγανή πέτσα. Αν όμως του δώσετε χρόνο, τότε πρέπει να στήσετε μια μικρή ιεροτελεστία με μανιτάρια τρούφες και παλαιωμένα τυριά, για να το απολαύσετε στο έπακρο. Ε.Μ. Τιμή: 48€
Assyrtiko de Louros, Οινοποιείο Χατζηδάκη, ΠΟΠ Σαντορίνη
Κάποιοι παλαιότεροι το θυμούνται σαν Πύργος, άλλοι σαν Assyrtiko de Louros από το 2011 και μετά. Όπως και να το ξέρεις, είναι κορυφαίο – τα κρασιά του αείμνηστου Χαρίδημου Χατζηδάκη μπορούσαν να σου προσφέρουν συγκινήσεις που δεν είχες ξανανιώσει. Μετά το 2016, που ήταν η τελευταία δικιά του συμμετοχή σε αυτό το κρασί, η σκυτάλη πέρασε στην οικογένεια, με το 2019 να είναι η επόμενη χρονιά παραγωγής, ένα κρασί-σταθμός για το ελληνικό κρασί. Α.Σ. Τιμή: 78€
Κτήμα Βιβλία Χώρα Λευκό, ΠΓΕ Παγγαίο
Όταν ο Βαγγέλης Γεροβασιλείου με τον Βασίλη Τσακτσαρλή δημιούργησαν το Κτήμα Βιβλία Χώρα, η επιτυχία ήταν δεδομένη. Το λευκό Κτήμα είναι ένα χαρμάνι της διεθνούς ποικιλίας Sauvignon Blanc με το δικό μας Ασύρτικο. Ένα κρασί με έντονη αρωματική έκφραση, με αρώματα φρέσκων εσπεριδοειδών, πυρηνόκαρπων και τροπικών φρούτων, αισθητό ανθικό χαρακτήρα και δροσερή, αναζωογονητική οξύτητα. Πρόκειται για το πρώτο best-seller Sauvignon Blanc/Ασύρτικο της περιοχής, κάνοντας γνωστή την Καβάλα για το συγκεκριμένο χαρμάνι. Ε.Χ. Τιμή: 15,50 €
Μαλαγουζιά, Κτήμα Γεροβασιλείου, ΠΓΕ Επανομή
Από τις πιο δημοφιλείς ετικέτες στην Ελλάδα. Όταν ακούς τη λέξη «Μαλαγουζιά», αυτομάτως το μυαλό σου πάει στον Βαγγέλη Γεροβασιλείου, τον νεαρό οινολόγο που στις αρχές της δεκαετίας του ’90 άλλαξε το μέλλον της ποικιλίας. Είναι η πλέον αναπτυσσόμενη ελληνική ποικιλία και ο ρόλος του Κτήματος Γεροβασιλείου σε αυτό το επίτευγμα δεν μπορεί να υποτιμηθεί. Ο ίδιος, αφού την ανέδειξε, έστησε και τον αμπελώνα στο κτήμα του, με τέτοιο τρόπο ώστε το σταφύλι να εκφράζει τον πλούσιο χαρακτήρα του: έντονα αρώματα εξωτικών φρούτων, εσπεριδοειδών, λουλουδιών και βοτάνων δίνουν ένα κρασί με ισορροπία, φρεσκάδα και μια ευχάριστη λιπαρότητα, με μακρά επίγευση. Αυτή η ισορροπία την καθιστά ιδιαίτερα κομψή και ευέλικτη για γευστικούς συνδυασμούς. Μια κλασική, σίγουρη επιλογή. Σ.Ζ. Τιμή: 18€
Παράγκα, Κτήμα Κυρ-Γιάννη, Ροδίτης-Μαλαγουζιά, ΠΓΕ Μακεδονία
«Παράγκα» ήταν ένα παρατσούκλι που είχε δώσει ο Γιάννης Μπουτάρης στο οινοποιείο του Αμυνταίου όταν είχε πρωτολειτουργήσει. Είχε τη χαρά να το δει να γίνεται «από παράγκα παλάτι», όπως είπε όταν άνοιξε τις πόρτες του. Σε οποιαδήποτε εκδοχή της κι αν τη σκεφτούμε, λευκή, ερυθρή, ροζέ, αφρώδη, η Παράγκα του Κυρ-Γιάννη άλλαξε τον τρόπο που βάζουμε μια φιάλη value-for-money στο τραπέζι μας. Ήδη το 2001, αντί να προσπαθήσει να παρουσιάσει το ποιοτικό αλλά προσιτό κρασί ως fine wine, βροντοφώναξε το προφίλ του μέσω του ονόματός του. Παράλληλα όμως του έδωσε μια φρεσκάδα και μια νεανική εικόνα που το έκανε οικείο, ένα household name. Λ.Β. Τιμή: 8,90€
Sauvignon Blanc, Κτήμα Άλφα, ΠΓΕ Φλώρινα
Πρωτοκυκλοφόρησε το 2006 και θυμάμαι στις εκθέσεις κρασιού πηγαδάκια γύρω από τον Άγγελο Ιατρίδη, ο οποίος το παρουσίαζε στους γεμάτους περιέργεια καταναλωτές με περίσσια περηφάνια. Μαζί με τον Μάκη Μαυρίδη πίστεψαν στο οικοσύστημα του Αμυνταίου, την πιο ψυχρή αμπελοοινική περιοχή της Ελλάδας, ως τον ιδανικό τόπο για την καλλιέργεια του Sauvignon, που τόσο αγαπάει το κρύο. Η επιλογή τους τούς δικαίωσε και μετά από σχεδόν είκοσι χρόνια συνεχίζει την εξαιρετικά επιτυχημένη εμπορικά διαδρομή εντός και εκτός συνόρων. Τ.Π. Τιμή: 21€
Antigone, Domaine Οικονόμου, ΠΟΠ Σητεία
Σε μια κουκίδα στη λεκάνη της Μεσογείου, στη Σητεία, ο master blender Γιάννης Οικονόμου δημιουργεί κρασιά που ξεπερνούν τα σύνορα της Ελλάδας, επαναπροσδιορίζοντας τις προσδοκίες μας για την εγχώρια οινοποιία στις ερυθρές ετικέτες. Με τη σπάνια υπομονή του περιμένει τα κρασιά να γίνουν. Ο Οικονόμου με την «Αντιγόνη» μάς έδωσε ένα κρασί-ορόσημο, από Λιάτικο και Μανδηλαριά, που ενσωματώνει την ταυτότητα, τη μνήμη και την πολυπλοκότητα της πατρογονικής γης του. Με αρωματική «μύτη» που κόβει την ανάσα και μεταξένια υφή, εκφράζει μια ζωντάνια που σε εκπλήσσει. Η ατελείωτη επίγευση της «Αντιγόνης» είναι αξέχαστη, όσος καιρός κι αν έχει περάσει από την τελευταία φορά που γέμισε το ποτήρι σας. Ένα κρασί παγκόσμιας κλάσης. Ν.Δ. Τιμή: 122€
Château Porto Carras, ΠΟΠ Πλαγιές Μελίτωνα
Ένα κρασί-σταθμός στη σύγχρονη οινική ιστορία. Το όραμα του Ιωάννη Καρρά, στη δεκαετία του ’60, για το ελληνικό κρασί, αλλά και το διαχρονικό μπορντολέζικο στιλ του αδιαμφισβήτητα του εξασφαλίζουν μια θέση στη λίστα της εικοσαετίας. Κυκλοφορεί πάνω από 40 χρόνια, ενώ οι πρώτες εσοδείες ήταν δημιούργημα του «πατέρα» της σύγχρονης οινολογίας, Emile Peynaud, που έδωσε τη σκυτάλη στον φέρελπι, τότε, νεαρό Βαγγέλη Γεροβασιλείου. Αποτελεί το πρώτο ελληνικό κρασί που επιτρέπει την ανάμειξη ελληνικών και διεθνών ποικιλιών (Cabernet Sauvignon, Cabernet Franc, Λημνιό) σε ζώνη ΠΟΠ, το 1982. Αποτελεί εξαιρετικό παράδειγμα των δυνατοτήτων και της επίδρασης των ελληνικών κλιματολογικών συνθηκών στις διεθνείς ποικιλίες. Τ.Π. Τιμή: 42€
Λαβύρινθος Σκούρας, ΠΓΕ Πελοπόννησος
Ο Μέγας Οίνος από μόνος του είναι σίγουρα μία από τις ναυαρχίδες του ελληνικού ερυθρού κρασιού. Όταν, δε, συνδυάζεται η πολυπλοκότητα πολλών σοδειών σε μία φιάλη, γίνεται ένα σπάνιο κρασί για ιδιαίτερες περιστάσεις. Ο Λαβύρινθος περιλαμβάνει πολλές σοδειές από τον Μέγα Οίνο –από το 1999 μέχρι το 2021–, οι οποίες παλαιώνουν σε δρύινο βαρέλι 1.000 λίτρων. Ένα ιδιαίτερο κρασί και από τα ελάχιστα ελληνικά που γίνονται με αυτόν τον τρόπο, το οποίο συνδυάζει τη φρεσκάδα με τα γοητευτικά αρώματα παλαίωσης, όπως καφές, αποξηραμένα φρούτα και βρεγμένα φύλλα. Ανοίξτε το σε μια στιγμή που θέλετε να απολαύσετε ένα ταξίδι στον χρόνο, να νιώσετε την εξέλιξη του κρασιού και να συνοδεύσετε μια σπουδαία γευστική εμπειρία με την ανάλογη πολυπλοκότητα και βάθος. Ε.Μ. Τιμή: 110€
Λημνιώνα, Κτήμα Ζαφειράκη, ΠΓΕ Τύρναβος
Στον Παλαιόμυλο Τυρνάβου μπήκαν τα θεμέλια για την αναβίωση και τη διάδοση της Λημνιώνας, μιας πολύ αξιόλογης ποικιλίας με ξεχωριστό ενδιαφέρον, που ταυτίστηκε με το εν λόγω οινοποιείο. Μοντέρνα, παραγμένη με έξοχη τεχνική, δίνει ένα συνεπές κρασί, πιπεράτο, ανάλαφρο και γενναιόδωρο, που κολακεύει το φαγητό τονίζοντας τα πικάντικα στοιχεία του. Ένα κρασί που αφήνει το αποτύπωμά του από το 2008 που έκανε το ντεμπούτο του και πολύ γρήγορα έγινε δημοφιλές και περιζήτητο. Ν.Μ. Τιμή: 25€
Νάουσα Boutari, Ξινόμαυρο, ΠΟΠ Νάουσα
Σε όλη την ελληνική επικράτεια η οικογένεια Μπουτάρη έχει συμβάλει στην ανάδειξη ζωνών και ποικιλιών και έχει κάνει το ελληνικό κρασί γνωστό στο εξωτερικό εδώ και δεκαετίες. Ανάμεσα σε αυτές τις ζώνες είναι και η Νάουσα, με την εμβληματική ετικέτα Νάουσα Μπουτάρη από το οινοποιείο στη Στενήμαχο. Αυτή η ετικέτα αποτελεί εδώ και δεκαετίες ένα από τα πιο γνωστά κρασιά της ζώνης, αλλά και ένα από τα πιο value for money. Με ένα μικρό αντίτιμο μπορεί κανείς να συστηθεί με μία εκ των πιο δυναμικών ερυθρών ποικιλιών της χώρας, από ένα οινοποιείο συνυφασμένο με την ιστορία του κρασιού στην Ελλάδα. Ε.Ν. Τιμή: 10€
Παλιοκαλιάς, Ξινόμαυρο, Κτήμα Δαλαμάρα, ΠΟΠ Νάουσα
Ο Παλιοκαλιάς είναι ένας αμπελώνας με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, με την οικογένεια Δαλαμάρα να τα αναγνωρίζει από την αρχή. Ο γιος, Κωστής Δαλαμάρας, μετά τις σπουδές του γύρισε στη Νάουσα να αναλάβει το οινοποιείο, με χρονιά έναρξης της καθολικής διαχείρισής του το 2011. Όσοι αγαπάτε το κρασί, αν βρείτε μια φιάλη Παλιοκαλιά 2011, σας παρακαλώ στείλτε ένα μήνυμα να δώσετε ένα ποτήρι και σ’ εμένα. Μια Νάουσα που σε κάνει να ταξιδεύεις στα καλύτερα αμπελοτόπια της Βουργουνδίας. Α.Σ. Τιμή: 47,60€
Vin Doux, Μοσχάτο Άσπρο, ΕΟΣ Σάμου, ΠΟΠ Σάμος
Αν όχι το πιο δημοφιλές ελληνικό επιδόρπιο κρασί, σίγουρα ένα εξ αυτών. Ένα φοβερό value for money από την ποικιλία λευκό Μοσχάτο, που καλλιεργείται στους ημιορεινούς και ορεινούς αμπελώνες της Σάμου. Άκρως εκφραστικό, με όμορφο φρούτο, μαρμελάδα και νύξεις ανθέων, καραμέλας και μελιού, το Vin Doux είναι αδιαμφισβήτητα ένα διαχρονικό κρασί που παραμένει πρεσβευτής της οινικής ιστορίας μας. Ε.Χ. Τιμή: 8€
Tο συλλεκτικό τεύχος του Οινοχόου σηματοδοτεί 20 χρόνια παρουσίας, αναδεικνύοντας τη σύγχρονη εποχή του κρασιού. Κυκλοφορεί την Κυριακή 15/12 με την «Καθημερινή»
