Κυκλοφορούν στους δρόμους. Τους βλέπουμε να περνούν από δίπλα μας. Είναι οι περιπατητές της πόλης που μετατρέπουν τα σοκάκια σε στίβους άσκησης. Οι ίδιοι δεν θεωρούν τους εαυτούς τους φλανέρ, αλλά οιονεί αθλητές που έχουν βάλει σκοπό να βελτιώσουν τη φυσική τους κατάσταση περπατώντας.
Φαίνεται, όμως, πως ακόμη και το αγωνιστικό βάδισμα έχει τις τεχνικές του. Εσχάτως, μέσα από τα κοινωνικά δίκτυα έχει προωθηθεί έντονα (σε σημείο να γίνει viral) το λεγόμενο «ιαπωνικό περπάτημα». Πρόκειται για προπόνηση διαλειμματικού περπατήματος που λέγεται ότι προσφέρει μεγαλύτερα οφέλη από έναν απλό περίπατο, ακόμα και από το σταθερό περπάτημα με μέτριο ρυθμό για 8.000 ή περισσότερα βήματα την ημέρα. Το σημαντικό σε αυτή τη μορφή περπατήματος είναι η εναλλαγή μεταξύ έντονης δραστηριότητας και πιο ήπιας κίνησης ή ξεκούρασης.
Αναζητώντας τις ρίζες του, διαπιστώνει κανείς πως στην Ιαπωνία δεν είναι τόσο διαδεδομένο, όπως εξηγεί στους Los Angeles Times ο Γιασουγιούκι Σουζούκι, ειδικός στην καρδιολογική απεικόνιση με έδρα το Τόκιο, αν και διευκρινίζει ότι υπάρχει κάποιο ενδιαφέρον γι’ αυτό στη χώρα της Άπω Ανατολής.
Την ονομασία «ιαπωνικό περπάτημα» την εμπνεύστηκε ο Αυστραλός ινφλουένσερ Γιουτζίν Τέο. Μέσω ενός σύντομου και εντυπωσιακού βίντεο έδειχνε στους φαν του τι ακριβώς ήταν αυτό το είδος βαδίσματος. Οι προβολές ξεπέρασαν σύντομα τα 10 εκατομμύρια στο TikTok και τα 17 εκατομμύρια στο YouTube.
Την ονομασία «ιαπωνικό περπάτημα» την εμπνεύστηκε ο Αυστραλός ινφλουένσερ Γιουτζίν Τέο. Μέσω ενός εντυπωσιακού βίντεο έδειχνε στους φαν του τι ακριβώς ήταν αυτό το είδος βαδίσματος.
Ο Τέο, γνωστός στους θαυμαστές του ως «Coach Eugene», αναδιατύπωσε μια παλαιά επιστημονική μέθοδο σε κάτι πιο προσβάσιμο και πιο φιλικό προς τον αλγόριθμο και κάπως έτσι προέκυψε ο χαρακτηρισμός «ιαπωνικό περπάτημα». «Οι άνθρωποι δεν αγαπούν την επιστημονική ορολογία», είπε σε πρόσφατη συνέντευξή του στην εφημερίδα The Times. «Αν θέλω να επηρεάσω εκατομμύρια, πρέπει να κάνω τις συμβουλές μου για καλή φυσική κατάσταση πιο απλές».
πιο προσιτό
Για πολλούς ανθρώπους
Το ιαπωνικό περπάτημα δεν είναι καινούργιο, όσο κι αν εμφανίζεται ως τέτοιο. Πρώτη φορά παρουσιάστηκε πριν από δύο δεκαετίες σε μια μελέτη του Χιρόσι Νος, φυσιολόγου της άσκησης στο Πανεπιστήμιο Σίνσου της Ιαπωνίας. Σκοπός της μελέτης του ήταν να βοηθήσει τους ηλικιωμένους περιπατητές να βελτιώσουν την υγεία τους και να μειωθούν συνακόλουθα τα ιατρικά έξοδα της χώρας. Να λοιπόν πώς εμπλέκεται η Ιαπωνία στο θέμα.
Στις μελέτες του Νος, οι συμμετέχοντες περπατούσαν γρήγορα για τρία λεπτά και μετά αργά για άλλα τρία. Στη φάση του γρήγορου περπατήματος, η προσπάθεια θα πρέπει να είναι τέτοια ώστε να μην μπορείς καν να μιλήσεις. Το αργό περπάτημα είναι απλώς ένας χαλαρός περίπατος. Το όριο των τριών λεπτών τέθηκε επειδή πολλοί ηλικιωμένοι συμμετέχοντες άρχιζαν να κουράζονται σε αυτό το διάστημα. Προτείνεται επίσης να γίνονται μεγαλύτερα βήματα κατά το γρήγορο περπάτημα απ’ ό,τι στο αργό, για να αυξηθεί η πρόκληση. Καλό είναι, δε, να χρησιμοποιούνται με ενεργό τρόπο και τα χέρια, αρκεί να είναι λυγισμένα στους αγκώνες και με ζωηρή αιώρηση, για τη σωστή στάση του σώματος.
Οι εθελοντές έκαναν τουλάχιστον 30 λεπτά διαλειμματικού περπατήματος τέσσερις φορές την εβδομάδα. Αυτό δεν σημαίνει ότι τα 30 λεπτά πρέπει να είναι συνεχόμενα. Η έρευνα έδειξε ότι το «μοίρασμα» των προπονήσεων σε τρία δεκάλεπτα την ημέρα μπορεί να είναι εξίσου αποτελεσματικό.
Κατά τη διάρκεια της έρευνας διαπιστώθηκε ότι, λόγω των διαλειμμάτων, πολλοί περπατούσαν τελικά περισσότερη ώρα σε υψηλή ένταση. Αυτό δύσκολα θα το έκαναν αν περπατούσαν συνεχόμενα, αφού θα κουράζονταν πιο γρήγορα χωρίς ανάπαυση.
Σε ό,τι αφορά τα αποτελέσματα, ήταν ενθαρρυντικά, καθώς διαπιστώθηκαν βελτιώσεις στην αρτηριακή πίεση, στην καρδιαγγειακή υγεία και στη μυϊκή δύναμη των ποδιών σε σύγκριση με άτομα που περπατούσαν σταθερά με μέτριο ρυθμό. Στη δεκαετία που ακολούθησε, πλήθος ερευνών ενίσχυσαν αυτά τα ευρήματα και διαπίστωσαν ακόμα περισσότερα οφέλη.
Σε σύγκριση με πιο κλασικές μορφές διαλειμματικής προπόνησης υψηλής έντασης, το ιαπωνικό περπάτημα είναι πιο προσιτό για πολλούς ανθρώπους. Όπως εξήγησε στους New York Times η καθηγήτρια Κάρλιν Σέντερ, υπεύθυνη αθλητιατρικής πρωτοβάθμιας φροντίδας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, Σαν Φρανσίσκο, αυτού του είδους η άσκηση είναι ιδανική για όσους δεν έχουν ασκηθεί για καιρό ή αναρρώνουν από τραυματισμούς που κάνουν δύσκολες τις ασκήσεις υψηλής πρόσκρουσης, όπως το τρέξιμο. Το μόνο που χρειάζεται κανείς είναι άνετα παπούτσια, ένα ασφαλές μέρος για περπάτημα και ένα χρονόμετρο.
Κάποιες επιφυλάξεις
Ωστόσο, η δρ Χέλγκα βαν Χέρλε, καρδιολόγος στο ακαδημαϊκό ιατρικό κέντρο Keck Medicine του Πανεπιστημίου της Νότιας Καλιφόρνιας, επισημαίνει αδυναμίες στη σχεδίαση της αρχικής μελέτης. Το μειονέκτημά της σημειώνει ότι είναι ότι οι εθελοντές της ανήκαν σε ομάδα υψηλής έντασης. Αν αντίστοιχες μετρήσεις είχαν γίνει και σε μια ομάδα μέτριας έντασης, αυτομάτως τα αποτελέσματα θα ήταν διαφορετικά.
Ο δρ Πάρβιν Γκανγκ, επίσης του Keck Medicine, αναφέρει ότι το έντονο διαλειμματικό περπάτημα δεν θεωρείται κάτι εξαιρετικά καινοτόμο στον ιατρικό κόσμο. Η μελέτη, σημειώνει, ήταν μικρή και είχε στόχο να προκαλέσει περαιτέρω έρευνα, όχι να οδηγήσει σε καθολικά συμπεράσματα. Μιλώντας στους Los Angeles Times, εξήγησε πως για πολλούς δεν είναι εύκολο να αλλάζουν ρυθμό κάθε τρία λεπτά και να χρησιμοποιούν την τεχνολογία, όπως τα «έξυπνα» ρολόγια. Πρόσθεσε ότι μπορεί κάποιος να έχει παρόμοια οφέλη με έντονο συνεχόμενο περπάτημα μικρότερης διάρκειας – αν και δεν υπάρχουν αρκετά στοιχεία για να το επιβεβαιώσουν.
Παρ’ όλα αυτά, ο Ντέιβιντ Ράιχλιν, καθηγητής βιολογικών επιστημών και ανθρωπολογίας στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνιας, λέει ότι ακόμη και λίγα λεπτά γρήγορου περπατήματος μπορούν να προσφέρουν αξιοσημείωτα οφέλη. Όσο για το αν αυτή η μέθοδος είναι καλύτερη από τα 10.000 βήματα ή το συνεχόμενο περπάτημα, ο Ράιχλιν είναι επιφυλακτικός: «Απλώς δεν υπάρχουν ακόμη αρκετά στοιχεία».
μόδα ή ανάγκη;
Είναι, τελικά, γέννημα μιας μόδας το διαλειμματικό περπάτημα ή μια σύγχρονη ανάγκη; Ο ίδιος ο Τέο λέει ότι οι τάσεις άσκησης πρέπει να αντιμετωπίζονται με κριτική σκέψη. Δεν ισχυρίζεται ότι το ιαπωνικό περπάτημα αντικαθιστά το παραδοσιακό περπάτημα, απλώς προσφέρει μια πιο προσιτή εναλλακτική. «Αν ένα viral όνομα είναι αυτό που χρειάζεται για να κάνει τον κόσμο να ξεκινήσει το περπάτημα, τότε δεν έχω πρόβλημα», λέει. «Αρκεί να μην παραπλανείς τον κόσμο και να υπάρχει ουσία πίσω από αυτό που λες». Τόσο ο Τέο όσο και οι ειδικοί συμφωνούν: πάντα να συμβουλεύεστε τον γιατρό σας πριν ξεκινήσετε οποιοδήποτε νέο πρόγραμμα άσκησης, ειδικά αν αυτό περιλαμβάνει ένταση.
Συμβουλές για αγωνιστικό περπάτημα
Ο επί χρόνια πρωταθλητής στίβου και νυν προπονητής αντοχής και εκδότης του Runner Magazine, Νίκος Πολιάς, δίνει κάποιες παραπάνω συμβουλές σε όσους επιθυμούν να ξεκινήσουν το αγωνιστικό περπάτημα.
«Γενικά πρέπει να ξέρουμε ότι κάθε μορφή κίνησης κάνει καλό. Το περπάτημα είναι από τις ηπιότερες, αλλά όχι και από τις αποτελεσματικές δραστηριότητες που μπορούμε να κάνουμε σε σχέση με τις προσαρμογές που επιφέρουν στο σώμα μας. Για όσους όμως είναι αγύμναστοι, έχουν μεγάλο σωματικό βάρος ή ηλικία, είναι μια πρώτης τάξεως πρόταση».
Είστε, λοιπόν, έτοιμοι για δράση; Πριν κατεβείτε στον δρόμο, βεβαιωθείτε πως έχετε «οπλιστεί» σωστά για την περίσταση. Ο Νίκος Πολιάς σημειώνει: «Καλό είναι να φοράμε άνετα ρούχα που δεν θα εμποδίζουν την κίνηση και παπούτσια με δυνατότητα απορρόφησης κραδασμών (π.χ. απλά παπούτσια για τρέξιμο). Αν υπάρχουν τυχόν ευαισθησίες, όπως πόνοι σε ισχία, γόνατα και μέση, ίσως χρειάζεται να φορέσουμε κάποιο πιο εξειδικευμένο παπούτσι, ενώ δεν πρέπει να ξεχνάμε πως και το έδαφος παίζει σημαντικό ρόλο. Αλλιώς περπατάει κανείς σε ορεινά μονοπάτια και αλλιώς στην άσφαλτο», συμπληρώνει.
Αν έχετε εφοδιαστεί με τα απαραίτητα, το μόνο που πρέπει να κάνετε είναι να επιλέξετε το είδος περπατήματος που ταιριάζει σε εσάς.
