Δεν υπάρχει πιο καλοκαιρινή μακαρονάδα από μια σπαγγετάδα με ώριμες αλλά σφιχτές ντομάτες με ψωμωμένη, συμπαγή σάρκα και άρωμα. Είτε ωμές, για έξτρα ζωντάνια και φρεσκάδα, είτε φουρνιστές –έτσι αποκτάνε μια ιδιαίτερη γλύκα– είτε σιγομαγειρεμένες στην κατσαρόλα. Τυχεροί όσοι τις έχουν κατευθείαν από το μποστάνι. Οι υπόλοιποι πάμε ψάχνοντας. Αξίζει όμως να τη βρεις την καλή ντομάτα. Η κόκκινη σάλτσα απογειώνει τα ζυμαρικά. Ένα καλοδιαλεγμένο έξτρα παρθένο ελαιόλαδο, μερικές σκελίδες σκόρδο, λίγος φρέσκος βασιλικός, δυόσμος ή ρίγανη, κι έχεις ένα φαγητό ταπεινό και πεντανόστιμο. Που, εύκολο και, τις πιο πολλές φορές τουλάχιστον, γρήγορο, ταιριάζει και με τη βιασύνη της πόλης, και την με ανεμελιά των διακοπών. Λίγο τυρί από πάνω και πιάνουν δουλειά τα πιρούνια.
Ζυμαρικά μπορούμε να διαλέξουμε όποια θέλουμε, αν και προτιμάμε αυτά που τα αγκαλιάζει πιο σφιχτά η σάλτσα ή έχουν κοιλώματα για να χωθεί. Σπαγγέτι, λινγκουίνι, πένες…. Κι η ίδια η σάλτσα είναι ευέλικτη και προσαρμόσιμη στα γούστα μας και στα διαθέσιμα υλικά. Μπορούμε να την κάνουμε πικάντικη, γλυκόξινη ή πιο γλυκιά. Να προσθέσουμε ελιές, κάππαρη, καυτερή πιπερίτσα, ανθότυρο ή φέτα θρυμματισμένη. Για πιο χορταστικό αποτέλεσμα, λίγα κομμάτια ψητής μελιτζάνας ή κολοκυθιού λειτουργούν εξαιρετικά. Παρακάτω έχουμε βέβαια και πιο ενισχυμένες μακαρονάδες. Με πανσέτα, με τόνο, με μπέικον, με κοτόπουλο, μια με κορν μπιφ, μια άλλη –πεντανόστιμη– με γαρίδες σαγανάκι.


Δεν λείπουν οι παραδοσιακές ελληνικές συνταγές, όπως ντοματένιες γκόγκλιες, πέτουρα αλλά και αναφιώτικα μπαλότια (το πρόχειρο φαγητό της αγρότισσας, η οποία, μετά τις πολλές ώρες εργασίας στη γη, έπρεπε να φτιάξει κάτι γρήγορο και χορταστικό), που με την πρώτη μπουκιά σε ταξιδεύουν στο όμορφο κυκλαδονήσι. Φυσικά έχουν την τιμητική τους και οι κλασικές ιταλικές: φλογερή αραμπιάτα, κιουμεντσάνα από το Κάπρι, πουτανέσκα, νόρμα από την Κατάνια, που δένει υπέροχα ντομάτα και μελιτζάνα. Και, εννοείται, ναπολιτάνα, σε διάφορες εκδοχές, ανάμεσά τους και μια πολύ παλιά συνταγή, του 1891, με μια νόστιμη λεπτομέρεια: ο μάγειρας σοτάρει χοντρές φέτες κρεμμυδιού, τις πιέζει καλά να βγάλουν τη νοστιμιά τους στη σάλτσα και τις αφαιρεί. Όπως έχει γράψει άλλωστε ο Βρετανός ιστορικός και συγγραφέας John Dickie, η σάλτσα ντομάτας στην Ιταλία είναι είναι θρησκεία, και η Ιερουσαλήμ της είναι η Νάπολη.
Δείτε εδώ 26 συνταγές για καλοκαιρινές ντοματένιες μακαρονάδες

