Σαν σήμερα: 26 Αυγούστου 1498 – Ο Μιχαήλ Αγγελος αναλαμβάνει να φιλοτεχνήσει την Πιετά

Σαν σήμερα: 26 Αυγούστου 1498 – Ο Μιχαήλ Αγγελος αναλαμβάνει να φιλοτεχνήσει την Πιετά

Παρά το γεγονός ότι οι μορφές του Χριστού και της Παναγίας δεν ανταποκρίνονται πλήρως στην πραγματικότητα, η Πιετά του Μιχαήλ Αγγελου ξεχωρίζει για τη γαλήνη που αποτυπώνεται στα πρόσωπά τους και τη θεϊκή τους μεγαλοπρέπεια

2' 48" χρόνος ανάγνωσης
Φόρτωση Text-to-Speech...

Καθώς υψώνει κανείς το βλέμμα του προς την οροφή της Καπέλα Σιστίνα, παρατηρεί διάφορες σκηνές από τη Βίβλο: τη Γένεση, τους πρωτόπλαστους, τους προφήτες, σκηνές από την Παλαιά Διαθήκη καθώς και τους προγόνους του Χριστού.

Το σύνολο των νωπογραφιών στο γνωστό παρεκκλήσι του Βατικανού αποτελεί ένα κομψοτέχνημα της θρησκευτικής ζωγραφικής, από τα ομορφότερα δημιουργήματα της δυτικής ζωγραφικής.

Κι όμως, δεν γνωρίζουν πολλοί ότι ο καλλιτέχνης που φιλοτέχνησε τις νωπογραφίες στην Καπέλα Σιστίνα ουδέποτε έδειξε σοβαρό ενδιαφέρον για τη ζωγραφική, αλλά θεωρούσε τον εαυτό του πάνω από όλα γλύπτη.

Ο Μιχαήλ Αγγελος γεννήθηκε στις 6 Μαρτίου 1475 στο Καπρέζε της Ιταλίας, μια κωμόπολη η οποία απείχε περίπου 60 χιλιόμετρα από τη Φλωρεντία, την πόλη των Μεδίκων. Μεγάλωσε και έζησε σε μια εποχή σημαντικών αλλαγών στην Ευρώπη, επίκεντρο των οποίων ήταν οι πόλεις-κράτη του ιταλικού Βορρά. Κατά τη διάρκεια της Αναγέννησης μελετήθηκαν ξανά τα κείμενα της κλασικής αρχαιότητας, με αποτέλεσμα να αναβιώσουν και πάλι οι ιδέες, η αρχιτεκτονική, οι τέχνες γενικότερα και οι αξίες του ελληνορωμαϊκού κόσμου. 

Ανάμεσα στα έργα που ανέλαβε να φιλοτεχνήσει ο Μιχαήλ Αγγελος στη Ρώμη ξεχωρίζει η Πιετά, η Αποκαθήλωση του Χριστού, το νεκρό σώμα του οποίου κρατά στην αγκαλιά της η Παναγία

Ο νεαρός καλλιτέχνης μαθήτευσε κοντά στον Ντομένικο Γκιρλαντάγιο, στο εργαστήριο ζωγραφικής του οποίου μετέβη το 1487 σε ηλικία δώδεκα ετών. Σύντομα, όμως, το ενδιαφέρον του προσείλκυσε η γλυπτική.

Επισκεπτόμενος τον Κήπο των Μεδίκων προκειμένου να μελετήσει μια συλλογή από αρχαία γλυπτά, γνώρισε τον Λορέντζο των Μεδίκων, γνωστό ουμανιστή και προστάτη των τεχνών. Με τη στήριξη της αρχοντικής οικογένειας της Φλωρεντίας, ο Μιχαήλ Αγγελος έκανε τα πρώτα του βήματα στη γλυπτική. Εχοντας αφήσει καλές εντυπώσεις για τα έργα του στη βόρεια Ιταλία, το 1496 έλαβε πρόσκληση να μεταβεί στη Ρώμη.

Ανάμεσα στα έργα που ανέλαβε να φιλοτεχνήσει ο Μιχαήλ Αγγελος στη Ρώμη ξεχωρίζει η Πιετά, η Αποκαθήλωση του Χριστού, το νεκρό σώμα του οποίου κρατά στην αγκαλιά της η Παναγία. Οι πρώτες συζητήσεις για τη σμίλευση μιας Πιετά ξεκίνησαν το 1497, όταν προσέγγισε τον Μιχαήλ Αγγελο ο Γάλλος πρεσβευτής στην Αγία Εδρα, καρδινάλιος Jean de Bilhères-Lagraulas, ο οποίος σχεδίαζε να αφιερώσει το γλυπτό στη Βασιλική του Αγίου Πέτρου στο Βατικανό.

Θεωρείται πιθανόν από πολλούς ερευνητές ότι το γλυπτό προοριζόταν για ταφικό μνημείο του καρδινάλιου. Τελικά, οι δύο πλευρές υπέγραψαν το συμβόλαιο για τη δημιουργία του γλυπτού στις 26 Αυγούστου 1498.

Επιθυμώντας να ανταποκριθεί με τον καλύτερο τρόπο στις υψηλές απαιτήσεις της παραγγελίας, ο Μιχαήλ Αγγελος φρόντισε να προμηθευτεί υψηλής ποιότητας λευκό μάρμαρο Carrara για τη σμίλευση της Πιετά. Η σύνθεσή της ολοκληρώθηκε εντός του 1499 και αποτελεί το μοναδικό γλυπτό στο οποίο υπέγραψε ο Μιχαήλ Αγγελος.

Παρά το γεγονός ότι οι μορφές του Χριστού και της Παναγίας δεν ανταποκρίνονται πλήρως στην πραγματικότητα, η Πιετά του Μιχαήλ Αγγελου ξεχωρίζει από τις αντίστοιχες συνθέσεις άλλων καλλιτεχνών για τη γαλήνη που αποτυπώνεται στα πρόσωπά τους και τη θεϊκή τους μεγαλοπρέπεια. 
Στους αιώνες που ακολούθησαν της δημιουργίας του, η Πιετά του Μιχαήλ Αγγελου υπέστη διάφορες φθορές. Η πρώτη από αυτές σημειώθηκε τον 18ο αιώνα, κατά τη μετακίνηση του γλυπτού. Οι ζημιές στο αριστερό χέρι της Παναγίας αποκαταστάθηκαν το 1736. Οι σημαντικότερες φθορές, ωστόσο, έγιναν το 1972, όταν ένας Αυστραλός επιτέθηκε στο γλυπτό με ένα σφυρί καταστρέφοντας μεγάλα τμήματά του. Μετά την αποκατάσταση των ζημιών, η σύνθεση του Μιχαήλ Αγγελου τοποθετήθηκε και πάλι στο σημείο εκθέσεώς της, στη Βασιλική του Αγίου Πέτρου.

Επιμέλεια στήλης: Μυρτώ Κατσίγερα, Βασίλης Μηνακάκης, Αντιγόνη-Δέσποινα Ποιμενίδου, Αθανάσιος Συροπλάκης

comment-below Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή

Editor’s Pick

ΤΙ ΔΙΑΒΑΖΟΥΝ ΟΙ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ

MHT