Εως τα τέλη Μαρτίου του 1821 η Επανάσταση είχε εξαπλωθεί σε όλη την Πελοπόννησο και σε μεγάλο μέρος της Στερεάς Ελλάδας. Ο ενθουσιασμός μεταξύ των Ελλήνων ήταν τόσο μεγάλος, ώστε το επαναστατικό μήνυμα άρχισε να μεταδίδεται και σε άλλες περιοχές του Ελληνισμού, εκεί όπου η δράση της Φιλικής Εταιρείας ήταν περιορισμένη. Παρά τους δυσμενείς παράγοντες (ισχυρή οθωμανική διοίκηση, κέντρα συγκέντρωσης πολυάριθμων οθωμανικών στρατευμάτων, γεωγραφική θέση κ.ά.), έως το τέλος της άνοιξης εκείνου του έτους κήρυξαν την Επανάσταση οι Ελληνες της Χαλκιδικής, της Θεσσαλίας, της Εύβοιας και της Κρήτης.
Η προσχώρηση των μεγάλων ναυτικών κέντρων του Ελληνισμού, των Ψαρών, της Υδρας και των Σπετσών εθεωρείτο απαραίτητη προϋπόθεση για την ευόδωση του Αγώνα. Οι ναυτικοί των τριών αυτών νήσων είχαν εξελιχθεί κατά τον 18ο και τις αρχές του 19ου αιώνα σε ικανότατους θαλασσομάχους, πλέοντας για εμπορικούς λόγους σχεδόν σε όλα τα λιμάνια της Μεσογείου. Τα πλοία τους ήταν αρκετά καλά εξοπλισμένα για πολεμικές αναμετρήσεις, καθότι δεν ήταν σπάνιο φαινόμενο η σύγκρουση με πειρατές ή η αντιμετώπιση άλλων κινδύνων εν πλω. Σε γενικές γραμμές οι Ελληνες ναυτικοί ήταν σε θέση να προβάλουν ισχυρή αντίσταση στον οθωμανικό στόλο.
Οι Σπετσιώτες ύψωσαν το λάβαρο της Επανάστασης και αμέσως απέστειλαν πλοία συνδράμοντας στην πολιορκία των φρουρίων της Πελοποννήσου.
Το έναυσμα για την έναρξη του Αγώνα της Ανεξαρτησίας στα νησιά έδωσαν πρώτα οι Σπέτσες. Στην κήρυξη της Επανάστασης στο νησί πρωταγωνίστησαν οι Φιλικοί Παναγιώτης Μπότασης, Γεώργιος Πάνου και Ομηρίδης Σκυλίτσης. Οταν έφθασε στις Σπέτσες η είδηση της έναρξης των επαναστατικών επιχειρήσεων στην Πελοπόννησο, με αρχηγό τον ηγεμόνα της Μάνης Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη, επικράτησε αναβρασμός μεταξύ των κατοίκων. Στις αρχές Απριλίου, η κατάσταση ξέφυγε από τον έλεγχο των προυχόντων των Σπετσών, οι οποίοι ανέμεναν πρώτα τον ξεσηκωμό των Υδραίων. Την Κυριακή των Βαΐων, 3 Απριλίου 1821, οι Σπετσιώτες ύψωσαν το λάβαρο της επανάστασης και αμέσως απέστειλαν πλοία συνδράμοντας στην πολιορκία των φρουρίων της Πελοποννήσου, που παρέμεναν ακόμα υπό τον έλεγχο των Οθωμανών. Ταυτόχρονα, απέστειλαν πλοία σε όλο το Αιγαίο, προκειμένου να υποκινήσουν σε επανάσταση και άλλα νησιά.
Τις επόμενες ημέρες κήρυξαν την επανάσταση τα νησιά του Αργοσαρωνικού, ο Πόρος, η Αίγινα και η Σαλαμίνα. Μέσα στον Απρίλιο το παράδειγμα των Σπετσών ακολούθησαν και τα Ψαρά και η Υδρα. Ευρισκόμενοι κοντά στα παράλια της Μικράς Ασίας, οι Ψαριανοί εξέφρασαν άφοβα την επιθυμία τους να αποτινάξουν τον οθωμανικό ζυγό στις 10 Απριλίου, γνωρίζοντας ότι θα ήταν οι πρώτοι που θα αντιμετώπιζαν την αντεπίθεση του οθωμανικού στόλου, όταν εξερχόταν των Στενών των Δαρδανελίων. Παρά τη διστακτικότητα που διακατείχε τις κεφαλές της εξουσίας, στην Υδρα η Επανάσταση κηρύχθηκε στις 16/17 Απριλίου υπό την ηγεσία του Αντώνιου Οικονόμου.
Επιμέλεια στήλης: Μυρτώ Κατσίγερα, Βασίλης Μηνακάκης, Αντιγόνη-Δέσποινα Ποιμενίδου, Αθανάσιος Συροπλάκης
