Η ανακάλυψη της Αμερικής από τον Χριστόφορο Κολόμβο εγκαινίασε μια νέα περίοδο της παγκόσμιας ιστορίας, την Εποχή των Ανακαλύψεων. Πρωταγωνιστές της νέας εποχής κατά τον 16ο αιώνα ήταν οι Ισπανοί κονκισταδόρες (εξερευνητές και κατακτητές), οι οποίοι διεκδίκησαν για λογαριασμό του ισπανικού στέμματος μεγάλες περιοχές της αμερικανικής ηπείρου. Αυτοί οι άνδρες, συχνά κινούμενοι από τη δίψα τους για χρυσό και δόξα, αλλά και από την επιθυμία τους να διαδώσουν τον χριστιανισμό, άλλαξαν ριζικά τον χάρτη και την ιστορία του Νέου Κόσμου. Ενας από τους πιο διαβόητους και επιτυχημένους κονκισταδόρες ήταν ο Φρανσίσκο Πιζάρο, ο άνθρωπος που κατέκτησε την πανίσχυρη Αυτοκρατορία των Ινκας.
Σύμφωνα με τις περισσότερες και πιο έγκυρες πηγές, ο Πιζάρο γεννήθηκε στις 16 Μαρτίου 1478 στην πόλη Τρουχίγιο του Βασιλείου της Καστίλλης. Ηταν νόθος γιος του συνταγματάρχη Γκονζάλο Πιζάρο και της Φρανσίσκα Γκονζάλες. Από την πλευρά του πατέρα του, ο Πιζάρο ήταν δεύτερος ξάδερφος του έτερου διαβόητου κονκισταδόρ, του Ερνάν Κορτές, ο οποίος κατέκτησε την Αυτοκρατορία των Αζτέκων. Ο ίδιος ο Πιζάρο μεγάλωσε μέσα στη φτώχεια και δεν έλαβε αξιόλογη μόρφωση.
Το 1509, έπλευσε για πρώτη φορά προς τον Νέο Κόσμο ως μέλος του πληρώματος του «Αλόνσο ντε Αχέντα», με προορισμό τις βόρειες ακτές της Κολομβίας και τον Παναμά. Το 1522 έκανε την πρώτη του απόπειρα να εξερευνήσει τις δυτικές ακτές της Νότιας Αμερικής. Εκεί πληροφορήθηκε την ύπαρξη μιας πολύ πλούσιας αυτοκρατορίας, του μυθικού Ελ Ντοράντο. Τα επόμενα χρόνια επιχείρησε να προσεγγίσει την περιοχή, που οι φύλαρχοι με τους οποίους είχε μιλήσει ανέφεραν ως «Πιρού».
Αφού έλαβε την έγκριση του ισπανικού στέμματος, ο Πιζάρο οργάνωσε την τρίτη εκστρατεία του για το Περού, με μόλις 180 άνδρες.
Το 1528, επέστρεψε στην Ισπανία κομίζοντας δείγματα από πολυτελή υφάσματα, χρυσό και ασήμι των περιοχών που επισκέφθηκε. Αφού έλαβε την έγκριση του ισπανικού στέμματος, ο Πιζάρο οργάνωσε την τρίτη εκστρατεία του για το Περού, διαθέτοντας μόλις 180 άνδρες. Οταν έφθασε εκεί, εξαπέλυσε επίθεση εναντίον της πόλης Καχαμάρκα, την οποία και κατέλαβε, παρά την αριθμητική υπεροχή των Ινκας. Κατάφερε, μάλιστα, να συλλάβει τον αυτοκράτορα Αταουάλπα, για την απελευθέρωση του οποίου ζήτησε λύτρα σε χρυσό και ασήμι. Οι κονκισταδόρες του Πιζάρο, εκμεταλλευόμενοι τις εσωτερικές έριδες των Ινκας, κατάφεραν να καταλάβουν την πρωτεύουσά τους, Κούσκο, στις 15 Νοεμβρίου 1533. Δύο χρόνια αργότερα, ο Πιζάρο ίδρυσε την πόλη Λίμα, την οποία και όρισε ως το διοικητικό κέντρο των ισπανικών κτήσεων στην περιοχή.
Δολοφονήθηκε από τον γιο του άλλοτε συντρόφου του στις κατακτήσεις, Ντιέγκο ντε Αλμάγρο.
Ο Πιζάρο διατήρησε τα ηνία της ισπανικής κυριαρχίας στο Περού έως τον θάνατό του, το 1541. Δολοφονήθηκε από τον γιο του άλλοτε συντρόφου του στις κατακτήσεις, Ντιέγκο ντε Αλμάγρο, την εκτέλεση του οποίου είχε διατάξει το 1538, όταν προέκυψαν αντιδράσεις για τον διαμοιρασμό της λείας και των διοικητικών αξιωμάτων. Γενικά, η συνεισφορά του Πιζάρο στην πτώση των Ινκας στη Νότια Αμερική θεωρείται καθοριστική. Οι Ισπανοί λεηλάτησαν τις πόλεις των Ινκας και συμπεριφέρθηκαν με ανηλεή βία στον τοπικό πληθυσμό, ο οποίος αποδεκατίστηκε εξαιτίας των ασθενειών που έφεραν μαζί τους οι κονκισταδόρες.
Επιμέλεια στήλης: Μυρτώ Κατσίγερα, Βασίλης Μηνακάκης, Αντιγόνη-Δέσποινα Ποιμενίδου, Αθανάσιος Συροπλάκης
