Η Βασιλική Εταιρεία της Βρετανικής Αυτοκρατορίας και η κυβέρνηση επιθυμούσαν να διαλευκανθεί οριστικά η ύπαρξη ή μη της Terra Australis, μιας μεγάλης εύφορης στεριάς νότια της Αυστραλίας. Στόχος τους δεν ήταν απλώς η εύρεση νέων εδαφών, ανθρώπων ή φυτών. Τους ενδιέφεραν πρωτίστως θέματα που σχετίζονταν με το εμπόριο. Η λογική ήταν απλή: όσο περισσότερα εδάφη έλεγχε η Βρετανία –και, μάλιστα, εδάφη από τα οποία μπορούσε να αντλήσει πολύτιμες πρώτες ύλες ή τα οποία θα ήταν ασφαλείς αγορές για προϊόντα κατασκευασμένα στην ίδια– τόσο θα αναπτυσσόταν εμπορικά και θα γινόταν πλουσιότερη ως χώρα.
Με αυτήν τη λογική αποφασίστηκε το δεύτερο ταξίδι του Τζέιμς Κουκ, που είχε ως στόχο να πραγματοποιήσει τον περίπλου της υδρογείου. Ο Κουκ είχε πραγματοποιήσει ήδη ένα ταξίδι, κατά τη διάρκεια του οποίου είχε αποδείξει ότι η Νέα Ζηλανδία δεν συνδεόταν στον Νότο με κάποια μεγαλύτερη στεριά, και είχε χαρτογραφήσει σχεδόν ολόκληρη την ανατολική ακτή της Αυστραλίας. Αυτό όμως δεν αποτελούσε επαρκή απόδειξη για τα μέλη της Βασιλικής Εταιρείας, καθώς πιστευόταν ότι η Terra Australis βρισκόταν ακόμα νοτιότερα. Το πλοίο «Resolution», το οποίο είχε επιλεγεί για το συγκεκριμένο ταξίδι, απέπλευσε για την Ανταρκτική τον Ιούλιο του 1772. Το δεύτερο αυτό ταξίδι θα ολοκληρωνόταν το 1775.
Στις 17 Ιανουαρίου 1773, το «Resolution» θα ήταν το πρώτο πλοίο, που τολμούσε να προχωρήσει νότια του Ανταρκτικού Κύκλου˙ κάτι που έκανε άλλες δύο φορές κατά τη διάρκεια του εν λόγω ταξιδιού. Χαρακτηριστικά είναι τα αποσπάσματα από τα ημερολόγια όσων βρίσκονταν στο πλοίο. Σύμφωνα με τον Κουκ, «από την κορυφή του ιστού δεν μπορούσα να δω τίποτα προς τα νότια εκτός από τον πάγο, σε ολόκληρη την έκταση από την Ανατολή έως τη Δύση […] αποτελούνταν από διαφορετικά είδη πάγου, όπως ψηλούς λόφους ή νησιά, μικρότερα κομμάτια συσσωματωμένα κοντά μεταξύ τους […] Δεν πίστευα ότι ήταν […] με κανέναν τρόπο συνετό […] να επιμείνω ώστε να πάω πιο μακριά στον Νότο».
Ο καπετάνιος του «Resolution» προχώρησε σε σειρά ερευνών στον Ειρηνικό, αποτέλεσμα των οποίων ήταν η απόδειξη ότι δεν υπήρχαν τα πολυπόθητα εύκρατα εδάφη.
Ο Τσαρλς Κλερκ, από την άλλη, δεύτερος υποπλοίαρχος του πλοίου, αναφέρει ότι τα «νησιά από πάγο» πολλαπλασιάζονταν αν τα έβλεπε κανείς από μακριά, με αποτέλεσμα να είναι αδύνατη η καταμέτρησή τους. Στο ημερολόγιό του, ο Ουίλιαμ Ουέιλς, πάλι, κατέγραψε όχι μόνο τοποθεσίες, συνθήκες και ανθρώπους στους τόπους που συνάντησαν, αλλά και τη χρήση και δοκιμή διάφορων οργάνων. Μεταξύ αυτών, το Larcum Kendall K1 –απαραίτητο για τις απόπειρες διέλευσης νότια του Ανταρκτικού Κύκλου– χρησιμοποιήθηκε με επιτυχία από τον ίδιο για τον υπολογισμό του γεωγραφικού μήκους. Η τελευταία ανάλογη διέλευση του «Resolution», η οποία επρόκειτο να είναι και η πιο μεγάλη, φτάνοντας σε γεωγραφικό πλάτος 71°10′ νότια και σε γεωγραφικό μήκος 106°54′ δυτικά, έγινε στις 3 Φεβρουαρίου 1774.
Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού, το πλοίο επισκέφθηκε, ανάμεσα σε άλλα, το Νησί του Πάσχα, την Ταϊτή, τα νησιά Σοσάετι, το Νίουε, τα νησιά Τόνγκα, τις Νέες Εβρίδες, τη Νέα Καληδονία, το νησί Νόρφολκ, το νησί Πάλμερστον και τη Νότια Γεωργία. Μάλιστα, σε πολλά από αυτά ήταν ο Κουκ που τους έδωσε την ονομασία τους. Ταυτόχρονα, ο καπετάνιος του «Resolution» προχώρησε σε σειρά ερευνών στον Ειρηνικό, αποτέλεσμα των οποίων ήταν η απόδειξη ότι δεν υπήρχαν αυτά τα πολυπόθητα εύκρατα εδάφη. Χάρη σε αυτό το δεύτερο ταξίδι του Κουκ, επομένως, αποδείχθηκε ότι η Terra Australis δεν ήταν παρά ένας μύθος.
Επιμέλεια στήλης: Μυρτώ Κατσίγερα, Βασίλης Μηνακάκης, Αντιγόνη-Δέσποινα Ποιμενίδου, Αθανάσιος Συροπλάκης
