Είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς τη σύγχρονη παγκόσμια πολιτική ιστορία δίχως την παρουσία του Τύπου και ειδικότερα των εφημερίδων. Κατά τη διάρκεια του 20ού αιώνα, η εφημερίδα λειτούργησε ως το κύριο μέσο ενημέρωσης για το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού, ακόμη και για εκείνους οι οποίοι δεν διέθεταν αξιόλογη μόρφωση. Η εφημερίδα υπηρέτησε και υπηρετεί έως και σήμερα τον καθοριστικό ρόλο που αποδόθηκε στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης ως η «τέταρτη εξουσία» σε ένα κράτος, ελέγχοντας με την αρθρογραφία της τις πράξεις των εκάστοτε κυβερνήσεων και διοικήσεων, φέρνοντας στο «φως» σειρά από σκάνδαλα, συμβάντα καταχρήσεων της εξουσίας και κοινωνικές αδικίες.
Οι πρώτες πληροφορίες για τη διάδοση χειρογράφων, με σκοπό την ενημέρωση των ανθρώπων, προέρχονται από την αρχαιότητα. Γνωστά στο ευρύ κοινό είναι τα ρωμαϊκά «acta diurna», τα οποία περιελάμβαναν κυβερνητικά διατάγματα, ειδήσεις από τις μάχες των ρωμαϊκών λεγεώνων και σημαντικές κοινωνικές εκδηλώσεις. Η εφεύρεση της τυπογραφίας, στα μέσα περίπου του 15ου αιώνα άλλαξε ριζικά τον τρόπο με τον οποίο ο άνθρωπος λάμβανε τη γνώση. Τα βιβλία έγιναν πιο προσιτά στο ευρύ κοινό και φυσικά πιο φθηνά, δεδομένου ότι δεν χρειαζόταν πλέον να περάσουν εβδομάδες, ίσως και μήνες, έως ότου ολοκληρωθεί η συγγραφή ή η αντιγραφή ενός βιβλίου.
Η τεχνολογική πρόοδος στον τομέα της τυπογραφίας δημιούργησε την ανάγκη τύπωσης φυλλαδίων, για την ενημέρωση και την τέρψη των ανθρώπων.
Η τεχνολογική πρόοδος που επιτεύχθηκε στον τομέα της τυπογραφίας ήταν επόμενο να δημιουργήσει την ανάγκη για την τύπωση φυλλαδίων για την ενημέρωση και την τέρψη των ανθρώπων. Το 1605 έκανε την εμφάνισή της στο Στρασβούργο της Αλσατίας η πρώτη εφημερίδα με τίτλο «Relation aller Fürnemmen und gedenckwürdigen Historien» (Αφήγηση όλων των σημαντικών και αξιοσημείωτων γεγονότων) και εκδότη τον Γιόχαν Κάρολους. Ακολούθησε η τύπωση και άλλων εντύπων στις γερμανικές χώρες, τις ιταλικές πόλεις, τη Γαλλία και την Αγγλία. Σταδιακά η εφημερίδα έγινε αναπόσπαστο μέρος της καθημερινής ζωής των αναγνωστών, προσφέροντας ενημέρωση για την επικαιρότητα, σχόλια και ψυχαγωγία.
Η πρώτη παγκοσμίως κυριακάτικη εφημερίδα κυκλοφόρησε στις 4 Δεκεμβρίου 1791 από τον W. S. Bourne με τον τίτλο «The Observer». Η διαφορά της με τα λοιπά ημερήσια έντυπα ήταν ότι εστίαζε περισσότερο στην ανάλυση και την ερμηνεία των γεγονότων καθώς και των μακροπρόθεσμων επιπτώσεών τους, εφόσον δεν υπήρχε το άγχος της δημοσίευσης μιας νέας είδησης. Τα πρώτα χρόνια η εφημερίδα αντιμετώπισε πολλά προβλήματα, ιδιαίτερα στον οικονομικό τομέα. Στη διάρκεια του 19ου αιώνα, όμως, ο Observer κατόρθωσε να εδραιωθεί στο Ηνωμένο Βασίλειο, προσφέροντας στους αναγνώστες του ευρεία κάλυψη πολιτικών και κοινωνικών θεμάτων, δίνοντας έμφαση επίσης στα πολιτιστικά.
Επιμέλεια στήλης: Μυρτώ Κατσίγερα, Βασίλης Μηνακάκης, Αντιγόνη-Δέσποινα Ποιμενίδου, Αθανάσιος Συροπλάκης
